بازار مشتقه در مهرماه سال جاری فضای متفاوتی نسبت به شهریورماه را تجربه نکرد. پس از آنکه تحولاتی در سطح کارگزاریها به وجود آمد و بازرسیهای وسیعی از سوی سازمان و شرکت بورس صورت گرفت، سرمایهگذارانی که نقدینگی زیاد و جریانات نقد بالایی را وارد بازار مشتقه کرده بودند، از این اقدامات بهشدت به ستوه آمدند و تصمیم به ترک بازار مشتقه گرفتند. با توجه به اینکه سرمایهگذاران باتجربه در سمت فروش فعالیت دارند، در کالآپشنها با استراتژی کاوردکال (خریدسهام + فروش اختیار خرید) و در پوتآپشنها به قصد تصاحب دارایی در قیمتهای ارزنده، زمانی که این دسته از سرمایهگذاران قصد کوچ از بازار دارند، رونق نمادها کاهش شدیدی پیدا میکند. از این رو است که بهجز نماد خودرو که تجمع نوسانگیرها بوده و نماد شستا که در روزهای اخیر صندوقها روی آن فعالیت دارند، نماد دیگری نمیتوان یافت که بتوان اعمالهای متنوعی بر آن مشاهده کرد.در این میان تکنمادهایی همچون ضدی 800 که از نمادهای باسابقه بازار بوده در حال حاضر رونق مطلوبی دارد. از طرفی گاهی اوقات که برخی نمادها به دلیل بازارگردانی مطلوب جزو نمادهای مساعد بازار هستند، میتوان از تک اختیار معاملههای بانکی و اهرم نام برد. با این وجود میتوان بهوضوح خالی بودن اختیار معاملههای صندوقهای جدید مانند پتروآگاه، سلام و فیروزه را دید که در اوج وضعیت بازار این نمادها بهخوبی مورد معامله قرار میگرفتند. چندان نمیتوان پیشبینی کرد اما در صورتی که روند نامطلوب فعلی در بازار ادامهدار باشد، بهزودی اکثر این نمادها در راستای تمدید اختیار معاملههای اقدامی نمیکنند و همچون بسیاری از اختیار معاملههای فرابورس تبدیل به قالبی بیمعنا خواهند شد. این کارشناس بازار مشتقه ضمن ابراز امیدواری از حساسیت سازمان و شرکت بورس نسبت به حل مشکلات بازار مشتقه، گفت: امید میرود سازمان و شرکت بورس ضمن تمرکز بر مباحث اصلی، همچون حل مشکل OMS ها، بر امکان توثیق سهام نیز تاکید کنند. همچنین با وجود اینکه نمادهای آتی به بازار سرازیر شدند، به تبع اینکه فعالان و سرمایهگذاران از بازار خارج نمیشوند و علاقه به آتی از خود بروز نمیدهند، این نمادها هم بیرونق معامله میشدند. در حال حاضر به نظر میرسد در شرایط کنونی برای فعالان و سرمایهگذاران بازار به جز نمادهای شستا، خودرو و خساپا عملاً نمیتوان نمادهایی را برای معامله در حجم بالا عنوان کرد. بر این اساس میتوان گفت که سیاستگذاران باید تصمیم جدی برای حمایت از بازار مشتقه به عمل آورند.مشتقات بورس کالا را میتوان از منظر متفاوتتری بررسی کرد. با توجه به مدیریت باثباتی که بخش مشتقه بورس کالا طی سالیان گذشته سپری کرده و همچنین تاملی که در بازگشایی نمادها در تنوعبخشی به خرج داده شده، به نظر میرسد روند آن در سالهای گذشته رشد خوبی داشته باشد. با حل بحران بسته شدن آتی سکه که میتوانست بازار مشتقه را با چالش عجیبی روبرو کند، و با تدبیر مناسب و با ورود آتی زعفران و آتی پسته با نماد «ضسته»، وضعیت هولناک بازار کاهش پیدا کرد و بازار مشتقه توانست به مرور زمان کمر راست کند و به تنفس خود ادامه دهد.