با رشد نگرانیها بابت چشمانداز رشد اقتصادی جهان و بازار نفت، دلالان و سفتهبازان بازار نفت خام خوشبینیهای قبلی را فراموش کردهاند و با افزودن بر حجم عرضه موجب شدهاند که بهای این کالا در بازار جهانی نرخ نزولی به خود بگیرد.
چشمانداز مثبت و پررونق بازار نفت در ماه سپتامبر که ناشی از اعلام تداوم سیاست کاهش عرضه از سوی اوپکپلاس بود در پایان ماههای اکتبر و به دنبال آن نوامبر جای خود را به چیرگی نگاه منفی در بازار داد چرا که حالا که بازار اکنون به جای نگرانی بابت کسری عرضه، دلواپس کاهش تقاضاست. در نتیجه بهای قراردادهای آتی فروش در شاخصهای برنت و وستتگزاس اینترمدیت به نازلترین موقعیت در چهار ماه گذشته سقوط کرده است.
اوپک و عربستان سعودی که رهبر غیررسمی آن قلمداد میشود، همچنان روی موضع خود مبنی بر تداوم رونق تقاضا در آینده پافشاری میکند و سقوط بهای نفت خام شاخص برنت از 90 دلار به ازای هر بشکه تا 80 دلار طی هفتههای اخیر را ناشی از اغراقگوییها در خصوص نگرانی بابت تضعیف تقاضا میداند. ادامه وضعیت فعلی میتواند عربستان سعودی را قانع کند که سیاست کاهش داوطلبانه یک میلیون بشکهای تولید نفت خام را به طور کامل یا جزیی تا سال 2024 تمدید کند.
در حال حاضر قرار بر این است که کاهش یک میلیون بشکهای عرضه نفت از سوی عربستان سعودی و کاهش 300 هزار بشکهای آن از سوی روسیه تا پایان سال 2023 تداوم داشته باشد. اما با سقوط بهای نفت خام به کمتر از 80 دلار به ازای هر بشکه ممکن است این دو کشور عضو اوپکپلاس به منظور تقویت بهای نفت خام در بازار دست به تمدید مدت اجرای سیاست یادشده بزنند. با توجه به احتمال کاهش فصلی تقاضا طی سه ماه نخست سال جدید تداوم سیاست کاهش عرضه در سال آتی میلادی دور از انتظار نیست.
اطلاعات منتشره از سوی رویترز حکایت از آن دارد که میزان فروش نفت توسط سفتهبازان از میزان خرید آنها پیشی گرفته است. تفاوت آماری عملکرد دلالان خوشبین به بازار با دلالان بدبین موجب شده است که بهای نفت به پایینترین نرخ در چهار ماه گذشته برسد. با احتساب شتاب کاهش بهای نفت طی هفتههای اخیر میتوان انتظار داشت که این روند در هفتههای آتی نیز ادامه داشته باشد و بهای شاخصای برنت و وست تگزاس به نرخ 75 دلار به ازای هر بشکه نیز برسد.
وضعیت بدبینی بر بازار خرید و فروش نفت در حالی حاکم شده است که عربستان سعودی و اعضای اوپک همچنان بر این باورند که روند نزولی بازار مبالغهآمیز است و به طور مثال حد نصاب تقاضا در چین نشان میدهد که وضعیت تقاضا برای نفت خام امیدوار کننده و چشمانداز آن روشن است. دبیر کل اوپک هیثم الغیص هفته گذشته مدعی شد که علیرغم چالشها وضعیت اقتصاد جهانی مطلوب است. او در مورد تقاضای جهانی برای نفت خام اظهار خوشبینی کرد. این در حالی است که کمتر از سه هفته تا نشست مهم وزرای کشورهای عضو اوپکپلاس باقیمانده است. تصمیمات اتخاذشده در این نشست میتواند برای سیاست تولید نفت بر این کشورها اثرگذار باشد.
هفته گذشته نیز اوپک با اشاره به رکورد زدن میزان خرید نفت خام توسط چین ضمن رد کردن نگرانیهای فعالان بازار، از استحکام شاخصهای بنیادین بازار نفت خام خبر داده بود. اوپک در گزارش ماهانه خود برای ماه نوامبر اظهار داشته است که برخلاف اغراقگوییهای منفیبافانه در بازار در خصوص روند خرید نفت توسط چین، آخرین اطلاعات حکایت از این دارد که واردان نفت خام این کشور در ماه اکتبر به 11.4 میلیون بشکه در روز رسیده است و این روند را نیز حفظ خواهد کرد تا به حد نصاب تازهای برای سال جاری برسد.
هفته گذشته وزیر انرژی عربستان صعودی شاهزاده عبدالعزیز بنسلمان نیز گفته بود که تقاضا در کشورهای خریدار نفت وضعیت خوب و پررونقی دارد و تقصیر سقوط بهای نفت را باید به گردن سفتهبازان انداخت. حتی آژانس بینالمللی انرژی نیز ضمن قابل توجیه دانستن وضعیت بدبینی جاری در بازار نفت تأکید کرد که تقاضای جهانی برای نفت خام از حد انتظارات فراتر خواهد رفت. این نهاد همچنین پیشبینی خود از رشد تقاضای نفت را برای سالهای 2023 و 2024 کمی بالاتر دیده است.