مریم فکری روزنامه نگار: بررسی روند بازار مسکن، از رکود شدید در خرید و فروش حکایت دارد؛ به طوری مشاوران املاک عنوان می‌کنند قیمت بالای مسکن در حال حاضر فقط یک دستاورد را داشته است؛ اینکه کسی توان خرید مسکن ندارد.
به باور آن‌ها، اگر قیمتی هم در بازار مسکن کاهش یافته، به دلیل اتفاقی در سیاست‌گذاری مسکن نبوده، بلکه نبود خریدار و افت شدید قدرت خرید، عامل این موضوع بوده است.
با این حال، براساس گفته فعالان بازار مسکن، در حال حاضر قدرت خرید برای خانه اولی‌ها تقریباً به صفر رسیده است و اگر هم کسی در بازار خرید و فروش ملک وارد شود، بیشتر به دنبال تبدیل متراژ ملک خود است.
چرا مردم دیگر خانه نمی‌خرند؟
فرشید پورحاجت، کارشناس بازار مسکن اعتقاد دارد؛ شرایط مالی مردم برای خرید مسکن مناسب نیست و همین موضوع باعث شده که مسکن در ماه‌های گذشته حتی کاهش قیمت داشته باشد.
به اعتقاد او، در حال حاضر قشر مصرفی و قشر کارمند و کارگر، دیگر نمی‌توانند به همین راحتی صاحب مسکن شوند.
پورحاجت متذکر می‌شود: به طور معمول جبران کمبود نقدینگی مردم برای خرید مسکن به دو شیوه بود؛ افزایش وام‌های بانکی و افزایش دستمزد و حقوق. این در شرایطی است که هم‌اکنون وام‌های بانکی، شرایط مناسبی را برای متقاضیان مسکن فراهم نمی‌کند. این مسائل باعث شده که توان خرید مسکن مردم کاهش پیدا کند.
شهریار شقاقی، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی نیز معتقد است: وضعیت فعلی بیانگر آن است که مردم پول لازم برای تهیه خانه را ندارند و قیمت‌های بازار نیز کاملاً کاذب است. بازار مسکن باید به شکلی تنظیم شود که متناسب با دخل‌وخرج مردم باشد و شاهد کاهش قدرت خرید آن‌ها نباشیم.
فرهاد بیضایی، کارشناس مسکن هم مهر در خصوص راه‌های شناسایی خانه‌های خالی، گفت: بحث تشخیص خانه‌های خالی از طریق قبوض که بارها اعلام شده است بحث شماره کنتورهای برق است چرا که واحدهای مسکونی کدهایی دارند که در برق است چرا که بقیه کنتورها از قبیل گاز و آب مشترک است و برق تنها کنتوری است که جداگانه برای هر واحد مسکونی در نظر گرفته می‌شود و کد یونیک دارد و این کد با کد ملی سرپرست خانوار متصل است که این اتصال نشان می‌دهد کدام خانواده در کدام واحد مسکونی ساکن هستند.وی در ادامه افزود: اگر مستأجر باشد که در یک واحد مسکونی سکونت داشته باشد کد سرپرست خانوار ساکن در آن خانه کد یونیک برق است و این باعث می‌شود خانه‌هایی که در آن یک خانواده زندگی می‌کند کاملاً مشخص شود.
روایت رسمی دولت از بازار مسکن
با وجود چنین شرایطی، آمارهای جدید بانک مرکزی از تغییرات قیمت مسکن در تهران جالب است. براساس گزارش رسمی دولت، در آبان‌ماه سال 1402، تعداد آپارتمان‌های مسکونی معامله شده در شهر تهران به 3.6 هزار واحد مسکونی رسیده که نسبت به ماه مشابه سال قبل 55.1 درصد کاهش یافته است.
همچنین در این ماه، متوسط قیمت خرید و فروش یک متر مربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده از طریق بنگاه‌های معاملات ملکی شهر تهران 75 میلیون تومان بود که حاکی از کاهش 0.4 درصدی نسبت به ماه قبل و افزایش 62.2 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل است.
بررسی توزیع تعداد واحدهای مسکونی معامله شده در آبان ماه سال جاری در شهر تهران به تفکیک عمر بنا حاکی از آن است که واحدهای تا 5 سال ساخت با سهم 28.6 درصد بیشترین سهم را به خود اختصاص داده‌اند.ضمن اینکه توزیع تعداد معاملات انجام شده بر حسب مناطق تهران در آبان ماه سال جاری حاکی از آن است که از میان مناطق 22 گانه شهر تهران، منطقه 5 با سهم 14.7 درصدی از کل معاملات بیشترین تعداد قراردادهای مبایعه نامه را به خود اختصاص داده است. همچنین مناطق 10، 2 و 4 به ترتیب با سهم‌های 9.2، 8.2 و 7.5 درصدی در رتبه‌های بعدی قرار گرفته‌اند.بررسی‌های بانک مرکزی نشان می‌دهد، در میان مناطق 22 گانه شهرداری تهران، بیشترین متوسط قیمت یک متر مربع زیر بنای مسکونی معامله شده معادل 135 میلیون تومان به منطقه 3 و کمترین آن با 35 میلیون تومان به منطقه 18 تعلق داشته است.
شاخص اجاره در تهران چه تغییری کرد؟
در ماه مورد بررسی، رشد شاخص کرایه مسکن اجاره‌ای در شهر تهران و در کل مناطق شهری نسبت به ماه قبل به ترتیب معادل 2 و 3 درصد بوده است.
رشد نقطه به نقطه شاخص مزبور در آبان ماه سال جاری در شهر تهران و کل مناطق شهری نسبت به ماه مشابه سال قبل به ترتیب 51.6 و 57.7 درصد است.