زهرا وثوقی روزنامه نگار: سرمایه گذاران نفت سال 2024 را در حالی آغاز خواهند کرد که نگرانی‌های شدید نسبت به مازاد عرضه، کند شدن رشد اقتصادی و تنش در خاورمیانه وجود دارد و می‌تواند موجب نوسان قیمت‌ها شود.پس از سال 2022 که طی آن قیمت‌ها به دنبال حمله نظامی روسیه به اوکراین، به بالای 100 دلار در هر بشکه افزایش یافته بود، میانگین قیمت نفت برنت در سال میلادی جاری، حدود 80 دلار در هر بشکه بوده است. با وجود این که تقاضا به بیش از 100 میلیون بشکه در روز رشد کرده است، رشد قیمت‌ها در سال جاری تحت تأثیر دلار قوی و تولید بالای غیراوپک، محدود شده است.در نظرسنجی رویترز از 30 اقتصاددان و تحلیلگر پیش‌بینی شدکه میانگین قیمت نفت برنت در سال 2024، به 84 دلار و 43 سنت در هر بشکه می‌رسد.این انتظارات با وجود برآوردهای مختلف از میزان رشد تقاضا از یک میلیون بشکه در روز توسط آژانس بین‌المللی انرژی تا 2.25 میلیون بشکه در روز تخمین اوپک، مطرح است.شرکت‌های مشاوره ریستاد انرژی، جی پی مورگان، کپلر و وود مکنزی می‌گویند انتظار می‌رود عرضه نفت در سال 2024، بین 1.2 میلیون تا 1.9 میلیون بشکه در روز رشد کند که تحت تأثیر افزایش عرضه تولیدکنندگان غیراوپک است.ویکاس دویودی، استراتژیست انرژی جهانی شرکت مک کواری در این باره می‌گوید ما هر سه ماهه سال آینده، بازار را از نظر مازاد عرضه بررسی خواهیم کرد.رویترز در گزارشی عوامل کلیدی تاثیرگذار بر بازار نفت در سال 2024 را بررسی کرده است:
سرمایه گذاران منتظر داده‌های سه ماهه اول سال 2024 خواهند بود تا ببینند آیا اوپک و متحدانش معروف به اوپک پلاس، برنامه کاهش تولید داوطلبانه 2.2 میلیون بشکه‌ای برنامه ریزی شده را دنبال می‌کنند یا خیر.
به گفته تحلیلگران گروه بانکی ANZ، اگر این گروه به تعهدات خود در خصوص محدودیت عرضه پایبند باشد، ممکن است به کسری کوچک کمتر از 500 هزار بشکه در روز منجر شود.
آن لوئیز هیتل از شرکت وودمک در این باره گفت: سه ماهه اول مهم خواهد بود زیرا می‌توانیم پایبندی به کاهش داوطلبانه عرضه اوپک پلاس را ارزیابی کنیم.وی اضافه کرد: بر اساس پیش‌بینی وودمک از تقاضای فعلی، اوپک پلاس پس از سه ماهه اول سال میلادی آینده، نیازی به تمدید کاهش داوطلبانه تولید نخواهد داشت شرکت انرژی اسپکتس انتظار دارد عربستان سعودی پس از اشاره صریح به احیای تدریجی عرضه، کاهش تولید خود را در سه ماهه دوم کاهش دهد، اما این امر مانع از آن نمی‌شود که در صورت لزوم، کاهش تولیدش را مجدداً تمدید کند.
نفت ونزوئلا از زمان تعلیق شش ماهه تحریم‌های واشنگتن علیه این تولیدکننده اوپک، به بازارهای جهانی بازگشته است.
به گفته تحلیلگران بانک جی پی مورگان، تا زمانی که دولت نیکلاس مادورو، رئیس جمهور ونزوئلا، به نقشه راه انتخاباتی توافق شده با مخالفان برای انتخابات ریاست جمهوری پایبند باشد، احتمال تمدید شش ماهه دیگر وجود دارد. انتخابات ریاست جمهوری سال 2024 در هر دو کشور، سرنوشت طولانی مدت تحریم‌های آمریکا و تولید نفت ونزوئلا را تعیین می‌کند.
طبق گزارش جی پی مورگان، لغو تحریم‌ها علیه شرکت نفت دولتی PDVSA، به تدریج تولید نفت ونزوئلا را از 760 هزار بشکه در روز در سال 2023، به 880 هزار بشکه در روز در سال 2024 و 963 هزار بشکه در روز در سال 2025 افزایش خواهد داد.به گفته معامله گران، از سرگیری صادرات نفت سنگین ونزوئلا به آمریکا و هند ممکن است تقاضا برای گریدهای رقیب مانند نفت سنگین بصره عراق و کلد لیک کانادا را کاهش دهد زیرا پالایشگاه‌های منطقه گلف کاست آمریکا، میزان بیشتری از نفت ونزوئلا بیشتری را پالایش می‌کنند و ممکن است نفت بیشتری از آمریکا برای صادرات به آسیا موجود شود.تحلیلگران انتظار دارند که جریان نفت روسیه و ایران با وجود تحریم‌ها به بازارهای جهانی ادامه پیدا کند و قیمت بنزین را در آستانه انتخابات آمریکا پایین نگه دارد.ایران تولید نفت خام خود را 3.6 میلیون بشکه در روز تا مارس 2024 هدف گذاری کرده است که در حال حاضر 3.4 میلیون بشکه در روز است.
پالایشگاه‌های جدید
به گفته تحلیلگران، کمبود عرضه محصولات پالایش شده به خصوص دیزل پس از حمله روسیه به اوکراین، با اضافه شدن بیش از یک میلیون بشکه در روز ظرفیت جدید پالایش در چین، هند، مکزیک، خاورمیانه و نیجریه در سال 2024 برطرف خواهد یافت.
تولیدکنندگان غیراوپک شامل برزیل، گویان و آمریکا، رشد تولید نفت را در سال 2024 هدایت کرده و عرضه نفت شیرین سبک را افزایش می‌دهند، در حالی که گریدهای ترش متوسط به دلیل کاهش عرضه اوپک پلاس، محدود می‌مانند.به گفته تحلیلگر مک کواری، این وضعیت می‌تواند اختلاف قیمت بین گریدهای نفت خام را در سطح جهانی کاهش دهد و اختلاف قیمت گریدهای ترش متوسط دو تا چهار دلار در هر بشکه در مقایسه با نفت سبک شود و اختلاف قیمت نفت سنگین نسبت به نفت سبک، از هشت دلار، به چهار دلار در هر بشکه کاهش پیدا کند.بخش بزرگی از ظرفیت پالایش در چین، هند و آمریکا برای تولید نفت خام سنگین‌تر طراحی شده است که با از سرگیری فعالیت پالایشگاه‌ها پس از تعمیر و نگهداری در سه ماهه دوم، ممکن است باعث ایجاد محدودیت عرضه شود.به گفته تحلیلگران، آمریکا و هند ممکن است برای خرید نفت سنگین بیشتر به ونزوئلا روی بیاورند، در حالی که پیش‌بینی می‌شود چین و هند همچنان به عرضه روسیه و ایران متکی باشند.