سمیه رسولی روزنامه نگار: شاهین مستوفی، مدیرکل دفتر حسابرسی سازمان امور مالیاتی در مصاحبه با صدا و سیما در خصوص پیشینه قانونی اخذ مالیات بر خانه‌های خالی گفت: بحث خانه‌هایی خالی از قوانین قبل از قانون مالیات‌های مستقیم که در حال حاضر جاری هست هم در قانون وجود داشت، اما به دلیل اینکه پایگاه‌های اطلاعاتی شناسایی این خانه‌ها خیلی وجود نداشت و امکان مطالبه‌اش هم وجود نداشت از قانون حذف کردند، اما در سال 1399 مجدداً مطرح شد و در مجلس در اجرای ماده 54 مکرر قانون مالیات‌های مستقیم و همچنین ماده 169 قانون مکرر مالیات‌های مستقیم اضافه شد و به سازمان امور مالیاتی تکلیف شد تا نسبت به مطالبه این مالیات اقدام کند.
وی ادامه داد: در این قانون شرایط خانه‌های خالی تعیین شد و هر فردی مکلف است وضعیت اقامت خودش را نسبت به املاک در سامانه‌ای که وزارت راه و شهرسازی آن را ایجاد کرده، تعیین کند و اگر کسی تا پایان تیرماه 1400 وضعیت اقامت خود را تعیین تکلیف نمی‌کرد، خانه‌ای که وضعیت اقامتش مشخص نشده بود، خانه خالی تعریف می‌شد.
مدیرکل دفتر حسابرسی سازمان امور مالیاتی خاطر نشان کرد: حال اگر این خانه‌ها در شهرهای کمتر از یکصد هزار نفر و روستاها باشد، جریمه‌ای تحت عنوان مالیات به آن تعلق می‌گیرد و شامل مالیات خانه‌های خالی نمی‌شود اما اگر در شهرهای بالاتر از یکصد هزار نفر باشد کلاً واحدهای خالی محسوب می‌شوند.
مستوفی افزود: همچنین خانه‌هایی که حالا وضعیت اقامتشان مشخص است و بر اساس وضعیت اقامت 120 روز در سال خالی هستند، آن‌ها هم در حکم خانه‌های خالی تلقی می‌شوند.
وی خاطر نشان کرد: یک نفر می‌تواند یک خانه داشته باشد، در همان شهر برای اقامت یک نفر دیگر از اعضای خانواده‌اش هم یک واحد مسکونی داشته باشد، در یک شهر غیر از شهر محل اقامت، یک واحد مسکونی دیگر هم برای اقامت می‌تواند داشته باشد و اگر فرزند یا یکی از اعضای خانواده به عنوان مأمور به خدمت یا دانشجو در یکی از شهرهای دیگر اقامت داشته باشد هم به عنوان اقامت فرعی برایش لحاظ می‌شود و برای هرخانواده تا چهار اقامتگاه اصلی و فرعی می‌تواند وجود داشته باشند و این‌ها مشمول خانه‌های خالی نمی‌شوند. با این شرایط وزارت راه و شهرسازی نسبت به شناسایی خانه‌های خالی اقدام کرد و از روی سامانه‌ها و قبوض و سایر ابزارها، خانه‌های خالی شناسایی شد.
مدیرکل دفتر حسابرسی سازمان امور مالیاتی افزود: وزارت راه و شهرسازی اولین فهرست خانه‌های خالی را در خردادماه 1401 برای عملکرد 1400 و فقط برای واحدهای مسکونی که واقعاً به واسطه سامانه‌ها مشخص شد به ما اعلام کردند که نزدیک به 510 هزار خانه خالی بود.
مستوفی افزود: مطالبه مالیات برای آن 510 هزار خانه خالی به این شکل بود که فهرست آن‌ها از طرف وزارت راه و شهرسازی به سازمان امور مالیاتی ارسال شد و سازمان همین اطلاعات را به مودیان و مالکان خانه‌ها به صورت ابلاغ پیامکی و همچنین قرار دادن در کارپوشه‌هایی که از طریق پنجره خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی برای همه مودیان قابل دسترسی است، اطلاعات را برای همه مودیان فرستاد.
وی ادامه داد: بعد از آن بلافاصله اعتراض مودیان به سازمان امور مالیاتی شروع شد و به واسطه این اعتراضات سازمان هم مجدداً از وزارت راه و شهرسازی درخواست پالایش مجدد اطلاعات را کرد و در اسفند ماه سال گذشته عدد مالکین و واحدهای خالی که مشمول این طرح می‌شدند با توجه به اصلاحاتی که مردم در سامانه املاک و اسکان انجام داده بودند به 290 هزار واحد مسکونی تقلیل پیدا کرد.
مستوفی در توضیح میزان مالیات خانه‌های خالی گفت: اگر یک فرد در یک سال یک واحد مسکونی خالی تا 5 واحد مسکونی خالی داشته باشد در سال اول مشمول 6 برابر مالیات در آمد اجاره آن واحد مشمول مالیات خانه‌های خالی می‌شود، اما سال دوم این عدد به 12 برابر و سال سوم به بعد به 18 برابر افزایش پیدا می‌کند. حال اگر یک فرد بیشتر از 5 واحد خانه خالی یا بیشتر از 30 دانگ خانه خالی داشته باشداین فرد ضرایب مالیاتی‌اش دو برابر می‌شود.
مدیرکل دفتر حسابرسی سازمان امور مالیاتی خاطرنشان کرد: با توجه به پیگیری‌های مجدد و برای اینکه افرادی که مشمول این مالیات نبوده‌اند مالیاتی پرداخت نکنند مجدداً از وزارت راه و شهرسازی درخواست پالایش مجدد اطلاعات را دادیم و بر اساس آخرین اطلاعات پالایش شده مربوط به سال 1400 که آبان ماه امسال در اختیار سازمان مالیاتی قرار گرفت، این عدد به 66 هزار واحد مسکونی رسید و سازمان امور مالیاتی هم بر اساس این اطلاعات نسبت به محاسبه مالیات اقدام کرد و برگه تشخیص‌ها را صادر کرد.
وی افزود: نهایتاً بر اساس آخرین اطلاعات واحدهای مسکونی خالی برای سال 1400 تعداد 66 هزار واحد و بر اساس محاسبه انجام شده 1, 400 میلیارد تومان مالیات واحدهای خالی شده محاسبه شد که تا اواسط ماه آینده به مودیان ابلاغ می‌شود.
مستوفی خاطر نشان کرد: ابلاغ به مودیان آغاز شده و برگه مطالبه که صادر شود بلافاصله یک پیامک به مودیان مشمول ارسال می‌شود و در کارپوشه در پنجره خدمات الکترونیک مودیان اطلاعات بارگذاری می‌شود و هرکسی از مودیان که پیامک برایشان ارسال شده یا هر فرد دیگری که می‌خواهد بداند مشمول این قانون شده یا نه می‌تواند به سامانه خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی مراجعه کند و کد ملی خود را وارد کند و وارد سامانه شوند و همه اطلاعات مالیاتی از جمله بدهی‌های مالیاتی و قبوض و.. را در آنجا مشاهده کند.
مدیرکل دفتر حسابرسی سازمان امور مالیاتی خاطرنشان کرد: اطلاعات اولیه مشمولان سال 1401 هم در اختیار سازمان قرار گرفته است و بالغ بر 19 هزار و 290 ملک خالی را در گام اول وزارت راه و شهرسازی به سازمان امورمالیاتی داده است و محاسبه مالیاتش در حال انجام است و اگر سال دوم خالی بودن ملک باشد دو برابر سال اول، مالیات آن لحاظ می‌شود که امیدواریم هر دو مورد اواسط ماه آینده ابلاغ شود.