با پیشرفت فناوریها و افزایش جمعیت، انرژی به یکی از نیازهای حیاتی و اساسی در روند توسعه کشورها تبدیل شده است. تجربه کشورهای پیشرو نشان میدهد که تجدید پذیرها میتوانند نقش قابلتوجهی در تأمین انرژی داشته باشند. در سالهای 2022 و 2023 میلادی، میزان سرمایهگذاری در توسعه تجدید پذیرها از انرژی فسیلی بیشتر و همین امر باعث کاهش قیمت تمام شده فناوریهای تجدید پذیر شده است.
در ایران علیرغم دارا بودن منابع غنی و متنوع تجدید پذیر همچون انرژی بادی، خورشیدی و آبی، از مجموع 85 هزار مگاوات ظرفیت منصوبه نیروگاهی، تنها یک هزار مگاوات تجدید پذیر احداث و بهرهبرداری شده است و میتوان گفت در ایران هنوز صنعتی به نام صنعت انرژیهای تجدید پذیر وجود ندارد. این در حالیست که مطابق ماده 50 قانون برنامه ششم توسعه (مصوب سال 1396) دولت مکلف به افزایش سهم نیروگاههای تجدید پذیر و پاک به حداقل پنجدرصد ظرفیت برق کشور تا پایان برنامه بوده است. این ظرفیت بلااستفاده موجب شده است که بخش قابل توجهی از نیازهای انرژی کشور از سوختهای فسیلی تأمین شود و تولید توان در ایران به دلیل هزینههای بالای احداث، نگهداری و هدر رفت انرژی در نیروگاههای فسیلی, سالانه دهها میلیارد دلار سوخت و درآمد ارزی کشور را به یغما ببرد.پیش از هرچیز باید به موضوع بهینهسازی مصرف انرژی توجه داشت. اگر افزایش شدت انرژی با همین روند ادامه داشته باشد، استفاده از تجدید پذیرها صرفاً افزایش تولید برای هدر رفت بیشتر است، زیرا راندمان انرژیهای تجدید پذیر در قیاس با نیروگاههای گازی پایینتر است. بنابراین کاملاً غیرمنطقی است که اعلام کنیم «بهینه مصرف نکنیم و در مقابل ظرفیت نیروگاهی را بالا ببریم»؛ بلکه باید اولویت تمرکز بر اجرای طرحهای بهینهسازی انرژی باشد. در وهلهٔ بعد نیز میتوان از طریق انرژیهای تجدید پذیر مقادیری از نیاز را تأمین و وابستگی به سوختهای فسیلی را کاهش داد.همچنین یک مگاوات سرمایهگذاری برای برق فتوولتاییک در حال حاضر نیاز به حداقل 600 هزار یورو سرمایهگذاری دارد. این در حالیست که با یکدهم هزینه سرمایهگذاری در تجدید پذیرها میتوان بهینهسازی لازم را در ساختمانها انجام داد و از هدر رفت انرژی جلوگیری نمود (در ایران 40 درصد انرژی نهایی در ساختمانها مصرف میشود).
علاوه بر این، نقش دولت در ارائه سیاستهای تشویقی و حمایتی از صنایع پاک و کمانرژی و طرحهای بهینهسازی بسیار حیاتی است.