ریل سریع السیر جایگزین هواپیما

محیا سادات بهره دار روزنامه نگار: با توجه به سرعت سیر قطارهای سریع السیر عملیاتی شده 250 کیلومتر در ساعت عملاً به دو مزیت زمانی و هزینه و مشکلات ناوبری هواپیمائی جایگزین سفرهای مربوطه می‏گردد. با افزایش سرعت به 300 کیلومتر در واقع سفرهای داخل کشور و مرزهای هم جوار با قطار صورت می‏گیرد.استفاده از قطار به‌جای هواپیما ضرورتی اجتناب‌ناپذیر در آینده‌ نزدیک است. میانگین دمای هوا در سرتاسر جهان به 01/17 درجه سانتی گراد رسیده و رکورد گرمترین دمای ثبت شده در تاریخ جهان شکسته شد. این امر خود یک زنگ خطر جدی برای بحران آب و هوایی به شمار می‌رود؛ بنابراین انجام یک اقدام جدی برای روبرو شدن با این بحران اهمیت یافته است. اگرچه صاحبنظران بر این باور هستند که برای رفع مشکل گرمایش زمین راهکار واحدی وجود ندارد اما بااین‌حال بیشترین تمرکز به استفاده حمل و نقلی ایمن، عمومی به عنوان جایگزین های سبز برای سفرهای شهروندان است زیرا این مناسب‌ترین راه حلی است که می توان از طریق آن حوزه های مرتبط را هماهنگ و تغییر داد. 5/2 درصد از مجموع انتشار گاز CO2 در دنیا از سفرهای هوایی ناشی می شود؛ بنابراین چنانچه بتوان این مقدار را کاهش داد، کمک شایانی به کم شدن گرمایش زمین خواهد بود. راه‌آهن جایگزین مناسبی برای سفرهای هوایی است که به طور متوسط تا حدود 6 برابر کمتر از هواپیما گازهای گلخانه‌ای تولید می نماید و چنانچه کلیه قطارها را برقی نمایند، شرایط مطلوب‏تری ایجاد می‏گردد اما انجام سفرهای هوایی در برخی موارد همچنان ضروری است لیکن کاهش تعداد مسافرانی که از هواپیما برای سفرهای خود استفاده می کنند می‌تواند عاملی مؤثر برای مقابله با بحران‌های آب و هوایی باشد. یک شیوه مناسب ترغیب شهروندان به استفاده از قطار های پر سرعت به‌جای هواپیما در سفرهای شهری و بین‌شهری است که به آن تصمیم سبز اطلاق می‌گردد. نیمی از مسافران اروپایی بر این باور هستند که پایداری زیست‌محیطی عاملی مهم در تصمیم‌گیری برای انتخاب شیوه حمل‌ونقل است. در یک نظرسنجی از مسافران برخی ویژگی‌های بارز و ممتاز قطار را انتشار کربن کمتر و هزینه سفر پایین‌تر، راحتی بیشتر و کیفیت مطلوب‌تر است. بنابراین قطار علی‌رغم آنکه گزینه‌ای مطلوب از نظر زیست‌محیطی، ایمنی و پایداری است با این‌حال در رتبه دوم برای شهروندان اروپایی قرار دارد، بنابراین استفاده از خطوط ریلی پرسرعت می‌تواند مشکل زمان را مرتفع نموده و قطار را قابل‌مقایسه با هواپیما نماید. از سوی دیگر سهولت دسترسی به ایستگاه‌های ریلی در مقابل فرودگاه‌ها که عمدتاً در خارج از شهرها احداث شده‌اند و نیز ایمنی و امنیت بالا یک مزیت برای راه‌آهن به شمار می‌رود؛ لذا با افزایش خطوط ریلی پرسرعت مسئله زمان مرتفع خواهد شد. یک مثال بارز می‌تواند خط ریلی پر سرعت مادرید به بارسلونا باشد که در نتیجه سبب شد مسافران قطار از 12 درصد به 48 درصد افزایش یابد؛ لذا اگر صنعت ریلی تمایل دارد از نظر قیمت و تجربه سفر با هواپیما رقابت نماید باید خطوط ریلی بیشتری آماده شود. در ایتالیا بهره برداری راه‌آهن پرسرعت بین شهرهای میلان و رم سهم سفرهای ریلی از بازار حمل‌ونقل را از 36 درصد به 58 درصد افزایش داد. در بریتانیا خط ریلی پرسرعت لندن به ادینبورگ سهم راه‌آهن از بازار حمل‌ونقل را از 35 درصد به 63 درصد افزایش داد. با در نظر گرفتن افزایش سهم راه‌آهن از بازار حمل‌ونقل از طریق افتتاح 28 مسیر اروپایی دیگر، برآورد شده است که میانگین سفر با قطارها تا 50 درصد افزایش یافته و درآمدی بالغ بر یک میلیارد یورو اضافه شود. در بخش زیست‌محیطی نیز انتظار می‌رود این تحول سبب شود 4/2 میلیون تُن کربن کمتر وارد جو زمین شود. از سوی دیگر بسیاری از سایت های تجاری اولویت را به بلیت هواپیما می دهند که در شرایط یکسان از نظر هزینه ای انتخابی مهم برای مسافران است که از میان هواپیما و قطار یکی را انتخاب نمایند. از این رو سهولت دسترسی به ریل و ارزان بودن می‌تواند به یک انقلاب دیجیتال منتهی گردد. از سوی دیگر ابتکارات و پیشرفت های زیادی برای ترغیب شهروندان به استفاده از ریل صورت گرفته است. دولت فرانسه استفاده از هواپیما در شرایط وجود قطار پرسرعت را برای سفرهای کوتاه مدت ممنوع کرده است. نمونه مشابه آن در هلند و اتریش نیز با موفقیت اجرایی شده است. برخی سازمان‌ها در شهرهای اروپایی سیاست های سبز استفاده نموده اند که در آن برای کارمندان هزینه های اقلیمی لحاظ شده است. بعنوان مثال استفاده از قطار به‌جای سفر جاده ای و یا هوایی می‌تواند به دو روز مرخصی تعطیلات اضافی برای کارکنان این قبیل شرکت ها منتهی شود. بی شک یک تحول بزرگ در پیش است که توفیق آن مستلزم تعهد دولت‌ها و سرمایه‌گذاری و مشارکت همه بخش‌های جامعه است. تا مسافران به این نتیجه برسند که سفر با قطار از نظر اقتصادی مقرون‌به‌صرفه و از نظر راحتی و سریع بودن قابل‌رقابت با هواپیماست. با این‌حال تمامی افراد جامعه و سازمان‌ها در قبال تغییرات اقلیمی و گرمایش زمین مسئولیت دارند و مناسب‌ترین راه مقابله با بحران‌های زیست‌محیطی استفاده از حمل‌ونقل سبز است.