مریم فکری روزنامه نگار: بازنشستگان کارگری در واکنش به عدم اجرای همسان‌سازی حقوق بازنشستگان، تاکید دارند: حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی عموماً زیر خط فقر است و این بازنشستگان بیش از سایر گروه‌ها به ترمیم حقوق و اجرای همسان‌سازی نیاز دارند. انتظار داریم تأمین اجتماعی و دولت در این زمینه پاسخگو باشند و اعلام کنند که چه زمانی و براساس چه فرمولی قرار است متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان کارگری کشور اجرایی شود.
17 روز که بگذرد، یک فصل از سال 1403 به پایان می‌رسد و بازنشستگان نگاه‌شان تنها به خبرهایی بلاتکلیف از زمان اجرای همسان‌سازی حقوق است. متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان و مستمری‌بگیران از محل افزایش مالیات بر ارزش افزوده، تکلیف برنامه هفتم توسعه است که بایستی از ابتدای امسال اجرایی شود. اما با وجود گذشت نزدیک به دو ماه از سال، نه برنامه هفته به مرحله اجرایی رسیده و نه تکلیف همسان‌سازی حقوق بازنشستگان روشن شده است.
داود منظور، رئیس سازمان برنامه و بودجه در تازه‌ترین اظهارنظر درباره همسان‌سازی حقوق بازنشستگان گفته است: حقوق یک بخشی از بازنشستگان توسط صندوق‌های دولتی و بخشی دیگر توسط صندوق‌های غیردولتی پرداخت می‌شود. در قانون برنامه توسعه هفتم برای بخش‌های دولتی بودجه‌ای در نظر گرفتیم تا به صورت مداوم و بدون خلل حقوق پرداخت شود؛ به طوری که در سال اول 40 درصد و در دو سال بعد هم 60 درصد اجرایی شود که منابع آن در قانون بودجه امسال دیده شده است.
به گفته او، در بودجه امسال یک درصد به مالیات بر ارزش افزوده اضافه کردیم تا از این محل 50 هزار میلیارد تومان به حقوق بازنشستگان اختصاص پیدا کند.
منظور تاکید کرده است: با ابلاغ قانون بودجه در حال تنظیم احکام حقوقی بازنشستگان هستیم و جلسات با صندوق‌های بازنشستگی شروع شده که در روزهای آینده تکمیل خواهد شد. مقدمات اجرای همسان‌سازی حقوق بازنشستگان را انجام می‌دهند و از ابتدای سال اجرایی خواهد شد.
رئیس سازمان برنامه و بودجه در مورد بازنشستگان تأمین اجتماعی هم گفته است: تأمین اجتماعی در ارتباط با صدور احکام همسان‌سازی اقدام می‌کند و در قانون بودجه پیش‌بینی شده که دولت 130 هزار میلیارد تومان از بدهی خودش را به تأمین اجتماعی پرداخت کند تا این موضوع اجرایی شود که در حال برگزاری جلسات هستیم تا نحوه پرداخت به این مبلغ نهایی شود.
پیش از این نیز وزیر کار درباره همسان سازی حقوق بازنشستگان گفته بود: افزایش حقوق بازنشستگان تامین‌اجتماعی و سایر صندوق‌هایی که تحت پوشش وزارت کار تعاون و رفاه اجتماعی بودند، اجرا، اعمال و پرداخت شد، اما در موضوع همسان سازی باید تأمین منابع صورت بگیرد.
به گفته صولت مرتضوی، مجلس مبالغی را برای ما در نظر گرفته که نیازمند زمان است، اما هرچه که پرداخت شود هم در صندوق بازنشستگی و هم در سازمان تأمین اجتماعی عملیاتی و اجرا خواهد شد.
او همچنین در اظهارنظر دیگری در پاسخ به این‌که متناسب و همسان‌سازی حقوق بازنشستگان با توجه به این که احکام برنامه هفتم ابلاغ نشده مانده است، چه زمانی این اتفاق خواهد افتاد، عنوان کرده؛ باید ابلاغ شود. همسان‌سازی زمانی که قانون ابلاغ شود، اجرا خواهد شد. حال با توجه به این که گفته می‌شود اصلاحیه آورده‌اند، آن اصلاحیه هم اصلاح شود، قطعاً همسان‌سازی حقوق بازنشستگان از تاریخ اجرای قانون انجام خواهد بود.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی متذکر شده؛ تاریخ اجرایی برنامه هفتم از ابتدای سال 1403 یعنی از اول فرودین سال 1403 خواهد بود. هرگونه اصلاحی در احکام بازنشستگان عزیز از اول فرودین 1403 اعمال می‌شود.
در این میان، علی بابایی‌کارنامی، نماینده مردم ساری در مجلس دوازدهم درخصوص عدم اجرای قانون همسان‌سازی حقوق بازنشستگان گفته؛ علت عدم اجرای این مصوبه این است که بودجه به تازگی ابلاغ شده و هنوز رفع برخی ایرادات مدنظر هیات عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت در حال انجام است.
وی در رابطه با اجرای مصوبه افزایش مالیات بر ارزش افزوده متذکر شده؛ این پولی که از فروردین و با اجرای قانون افزایش مالیات بر ارزش افزوده، جمع آوری شده و در واقع اجرای افزایش مالیات بر ارزش افزوده آغاز شده در جای دیگری هزینه نخواهد شد بلکه در یک جایی ذخیره می‌ماند و بعد از تصویب نهایی و اجرایی شدن قانون، پرداخت آن از محل همین درآمدها صورت خواهد گرفت.
بابایی‌کارنامی تصریح کرده؛ اجرای این قانون باید از اول فروردین باشد؛ چراکه تاریخ اعمال آن از 1/1 است. در واقع از هر ماهی که تخصیص‌ها ابلاغ و افزایش اعمال شود، مبدأ اجرای آن اولین روز از سال 1403 خواهد بود.
وی تاکید کرده؛ خط قرمز ما این است که این قانون حتماً اجرا شود و جزو بندهایی است که اجرای آن اجتناب‌ناپذیر است؛ چراکه دولت درآمد آن را اخذ کرده است و مجلس هم مشروط به اجرای این قانون با افزایش مالیات بر ارزش افزوده موافقت کرد.
نماینده مردم ساری عنوان کرده؛ بر این اساس، بعد از رفع ایرادات و ابلاغ این قانون و پیرو دستور مقام معظم رهبری که کارها زمین نماند، اعمال و تخصیص افزایش‌ها بعد از ابلاغ، عملیاتی خواهد شد.
در این فضا اما چندی پیش یک گزارش منتشر شد در این رابطه که تأمین اجتماعی به جز دریافت بخشی از بدهی خود از دولت، سهمی از اعتبار متناسب‌سازی ندارد.
بنا به این گزارش، نگاهی به تخصیص اعتبارات صندوق‌های بازنشستگی در سال 1403 نشان می‌دهد که تأمین اجتماعی به جز احتمال دریافت بخشی از بدهی خود که آن‌هم نقدی و نقدشونده سریع نیست، سهمی از اعتبارات متناسب‌سازی و حمایتی دولت ندارد. این اعتبارات قرار است میان صندوق‌های بازنشستگی دولتی تقسیم شود.
دولت در حمایت از صندوق‌های بازنشستگی در بودجه 1403 مبلغ 453 هزارمیلیارد تومان اختصاص داد که 256.5 هزارمیلیارد تومان آن به صندوق بازنشستگی کشوری اختصاص دارد و 32 هزارمیلیارد تومان از این منابع برای کمک به صندوق تأمین اجتماعی نیروهای مسلح در نظر گرفته شده؛ ضمناً 14.3 هزار میلیارد تومان بابت صندوق بازنشستگی فولاد و وزارت اطلاعات تعیین شده است.
در عین حال، در لایحه دولت 50 هزار میلیارد تومان کمک به متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان 3 صندوق کشوری لشکری و فولاد از محل مالیات بر ارزش افزوده در نظر گرفته شده است.
دولت مبلغ 130 هزار میلیارد تومان برای تأدیه بدهی قطعی حسابرسی شده خود به سازمان تأمین اجتماعی و متناسب‌سازی حقوق و نیز حفظ قدرت خرید بازنشستگان تأمین اجتماعی اختصاص داده است و این تنها اعتباری است که برای این صندوق مادر در نظر گرفته شده است.
متناسب‌سازی برای بازنشستگان تأمین اجتماعی در هاله‌ای از ابهام قرار گرفت
اما مجتبی حاجی‌زاده، فعال کارگری در رابطه متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی معتقد است: در برنامه توسعه هفتم، اجرای متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان الزام‌آور شده و از همان ابتدا نمایندگان مجلس این قانون را برای تمام صندوق‌های بازنشستگی کشوری، لشکری و تامین‌اجتماعی لازم‌الاجرا دانستند.
وی بیان کرده؛ بسیاری از بازنشستگان تامین‌اجتماعی در حال حاضر نگران عدم اجرای متناسب‌سازی برای بیمه‌شدگان صندوق تأمین اجتماعی هستند. البته همان زمان هم وزارت کار نسبت به تأمین منابع متناسب‌سازی برای بازنشستگان تأمین اجتماعی ابراز نگرانی کرد. به هر حال این قانون در برنامه توسعه هفتم گنجانده شده و دولت باید به عدالت برای همه بازنشستگان صندوق‌های اجتماعی رفتار کند.