سامان سفالگر روزنامه نگار: مسئله مسکن و گرانی آن در سال‌های اخیر جزو مهم‌ترین چالش‌هایی بوده که بخش قابل‌توجهی از مردم کشورمان به آن مبتلا و دچار بوده‌اند. در سال‌های گذشته و به طور خاص پس از خروج یک‌جانبه دولت ترامپ از توافق برجام و تحمیل سیلی از تحریم‌ها علیه کشورمان، شاهد بوده‌ایم که قیمت مسکن در کشورمان همسو با افزایش قیمت ارز و جهش تورم، تکانه‌های زیادی را تجربه کرده و افزایش قیمت قابل‌توجهی را شاهد بوده است.
به گزارش خبرنگار «نقش اقتصاد»؛ موضوعی که هم خانه‌دارشدن را برای طیف‌های قابل‌ملاحظه‌ای از مردم کشورمان سخت‌تر کرده و هم در بازار اجاره فشارهای زیادی را به مردم کشورمان تحمیل کرده است. معادلاتی که همه‌وهمه مسئله مسکن را به یک کلاف سردرگم در کشورمان تبدیل کرده‌اند که البته رفع چالش‌های این حوزه یکی از درخواست‌های جدی و مهمی است که بخش قابل‌توجهی از مردم کشورمان از رئیس‌جمهور منتخب دارند.
بااین‌همه، به‌تازگی شاهد بوده‌ایم که بانک مرکزی کشورمان پس از دو ماه وقفه، اقدام به انتشار آمارهای مرتبط با قیمت مسکن پایتخت کرده است. بر اساس گزارش جدید بانک مرکزی، میانگین قیمتی هر مترمربع مسکن در تهران به عدد 85 میلیون و 910 هزار تومان افزایش یافته است.
عددی که در مقایسه با آمارهای اواخر اسفند سال 1402 و فروردین ماه 1403، افزایش 4 میلیون و 200 هزار تومانی را نشان می‌دهد. این در حالی است که مقام‌های مسوول در دولت در ماه‌های اخیر مدام از تثبیت قیمت مسکن و حتی کاهشی شدن آن خبر می‌دادند. در این نقطه یک سؤال مهم مطرح می‌شود و آن این است که علت اوج گیری مجدد قیمت مسکن در کشورمان چیست؟
به نظر می‌رسد که دراین‌رابطه به طور خاص می‌توان به 3 مؤلفه اشاره کرد. اولاً، به نظر می‌رسد که بازار مسکن در حال خارج شدن از لاکِ رکود است. باید توجه داشته باشیم که بازار مسکن در ماه‌های گذشته در رکودی عمیق به سر برده و این مسئله به صورت عینی در آمارهای مرتبط با میزان معاملات مسکن در پایتخت کشورمان نیز بازتاب یافته است (آمارها از روندی کاهشی در این حوزه حکایت داشته‌اند).
این در حالی است که تجربیات تاریخی حاکی از این مسئله هستند که رکود در بازار دائمی نیست و پس از دوره‌ای بار دیگر شاهد رونق در بازار مسکن هستیم. ازاین‌رو، مطابق با برخی پیش‌بینی‌ها، افزایش فعلی در قیمت مسکن پایتخت نیز تا حد زیادی مربوط به‌پایان‌رسیدن دوره رکود در بازار مسکن است. دوم اینکه باید توجه داشته باشیم که بازار مسکن خود بخشی از اقتصاد ایران است که از معادلات کلی حاکم بر آن اثرپذیری دارد.
در شرایطی که هنوز سیل تحریم‌های خارجی علیه کشورمان پابرجاست و البته که برخی چالش‌های ساختاری در اقتصاد ایران نیز ادامه دارند، کاملاً طبیعی است که شاهد اثرگذاری این مؤلفه‌ها و به‌ویژه تورم تولید شده ناشی از آن‌ها بر بازار مسکن باشیم.
از این منظر، اینکه بازار مسکن را جزیره‌ای تصور کنیم و فکر کنیم که این بازار جدای از دیگر بخش‌های اقتصاد کشورمان رونق می‌گیرد و درست می‌شود، منطقی و درست نیست و در نهایت سوم اینکه عدم قطعیت‌های آتی در فضای کلی اقتصاد ایران نیز هنوز سر جای خود باقی هستند. به‌عنوان‌مثال تصویری روشن از سیاست‌های اقتصادی دولت جدید به ریاست‌جمهوری مسعود پزشکیان که به نوبه خود بر بخش مسکن نیز اثرگذار هستند، وجود ندارد.
درعین‌حال، شبح بازگشت ترامپ به کاخ سفید از رهگذر انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2024 آمریکا هم به هیچ عنوان ضعیف نیست و حداقل در روزهای اخیر که شاهد حضور ضعیف بایدن در مناظره با ترامپ بوده‌ایم، این نکته آشکار شده که شانس ترامپ برای بازگشت به کاخ سفید به شدت بالا است. فردی که در صورت بازگشت به قدرت هیچ بعید نیست که بار دیگر سیلی از فشارها را علیه کشورمان برقرار سازد.
فشارهایی که می‌توانند میانگین قیمتی مسکن در تهران و دیگر بخش‌های کشورمان را به نحو قابل‌توجهی افزایش دهند. ازاین‌رو، در فضای همین عدم قطعیت‌هاست که می‌بینیم بخش قابل‌ملاحظه‌ای از مردم کشورمان هنوز به بخش مسکن به‌مثابه یک بخش مفید برای انجام سرمایه‌گذاری می‌نگرند و با حضور در این بازار به دنبال مصون کردن دارایی‌های خود از آسیب‌های ناشی از تورم هستند.
معادله‌ای که خود در بالابردن قیمت مسکن در کشورمان بی‌تأثیر نبوده است. مسائلی که همه‌وهمه سبب می‌شوند تا شاهد باشیم که در گزارش اخیر بانک مرکزی، میانگین قیمتی هر مترمربع مسکن در کشورمان به نحو قابل‌توجهی افزایش یابد. موضوعی که باید برای آن چاره‌اندیشی‌های لازم صورت گیرد و پله‌پله بهبود و آرامش را به بازار مسکن بازگرداند.