ساناز نفیسی روزنامه نگار: گروه بین الملل: اوایل آگوست، اوکراین در کمال ناباوری عملیاتی را آغاز کرد که هیچکس انجامش را پیش‌بینی نکرده بود. این کشور دستور داد تعداد قابل توجهی از نیروهای اوکراینی وارد خاک روسیه شوند. این حمله غیرمنتظره، همان رخدادی بود که موجب شد ولادیمیر پوتین و دستیارانش جلسه بحران تشکیل داده و خود را برای ورود به جبهه جدید جنگ آماده کنند. حال سؤال این است، حمله اوکراین به کورسک چه سیگنالی ارسال می‌کند؟ آیا این ضربه متقابل، نیروهای اوکراینی که مجبور به عقب‌نشینی در دونباس شده‌اند را تسکین خواهد داد، یا یک قمار مخاطره‌آمیز با استفاده از واحدهای مجهز برای چیزی بیشتر از لاف زدن هست؟
پشت پرده حمله کورسک
به نوشته مرکز تحلیل سیاست اروپا آنچه که قطعیت دارد این است که عملیات نظامی اوکراین در استان کورسک نشان دهنده توانایی انجام عملیات تسلیحات ترکیبی در مقیاس بزرگ در خاک روسیه است. نیروهای نظامی اوکراین با سرعت زیاد، با توسل به اصل غافلگیری و خشونت، حفره‌ای به ابعاد 40 مایل عرض و تا 20 مایل عمق ایجاد کرده است. این عملیات شامل چندین واحد مجهز از جمله تیپ 22 مکانیزه جداگانه و یگان‌های پدافند سرزمینی است که توسط توپخانه، تانک و پهپاد پشتیبانی می‌شوند. منابع اوکراینی گفته‌اند که تعداد افراد درگیر به هزاران نفر می‌رسد. مقیاس و پیچیدگی این حمله بسیار بیشتر از حملات مرزی پیشین است که بر هماهنگی نظامی و قابلیت‌های لجستیکی بهبود یافته تاکید دارد. از منظر استراتژیک، حمله اوکراین به کورسک می‌تواند برای نیل به اهداف متعددی طراحی شده باشد. اول، تعریف منطقه حائل که می‌تواند مناطق مرزی اوکراین را در برابر حملات توپخانه روسیه محافظت کند و در نتیجه تلفات غیرنظامیان و آسیب‌های زیرساختی را کاهش دهد. دوم، منحرف کردن نیروهای روسیه از جبهه‌های مهم در شرق اوکراین، جایی که نظامیان کی یف همچنان در برابر پیشروی‌های روسیه مقاومت می‌کنند. اوکراین با واداشتن روسیه به استقرار مجدد نیروها برای دفاع از کورسک، به دنبال کاهش فشار بر خطوط دفاعی خود و ایجاد فرصت‌هایی برای پیشرفت در نقاط دیگر است. (در حالی که روسیه نیروها را به سمت کورسک منحرف می‌کند، تاکنون هیچ مدرکی مبنی بر تضعیف تلاش‌های نظامی این بازیگر در دونباس وجود ندارد.)
اما این عملیات پیامدهای روانی و سیاسی قابل توجهی نیز به دنبال دارد. اوکراین با وارد کردن جنگ به خاک روسیه قصد دارد روایت دولت روسیه از جنگ را به چالش بکشد و به طور بالقوه حمایت داخلی از درگیری را تضعیف کند. مقامات اوکراینی تاکید کرده‌اند که این حمله صرفاً یک اقدام تلافی جویانه نیست، بلکه یک مانور استراتژیک است که برای تغییر موازنه قوا و تغییر شکل شرایط مذاکره در مذاکرات صلح آینده طراحی شده است. همچنین همانطور که توسط موسسه مطالعات جنگ اشاره شده است، سربازان جوان روسی آشکارا درگیر جنگ شده‌اند. آن‌ها که به طور رسمی از خدمت در اوکراین معاف شده‌اند، بار سنگین نبرد با واحدهای اوکراینی را متحمل شده‌اند. پوتین تاکنون سربازان وظیفه را به‌دلیل ترس از برانگیختن اختلاف‌ها میان مردم عادی، به‌طور رسمی از جنگ در داخل اوکراین دور نگه داشته است. حمله اوت، در حالی که در مقیاس محدود است، در تضاد کامل با حمله تابستانی اوکراین در سال 2023 است که با شکست‌های قابل توجهی روبرو شد. این کارزار با چالش‌های متعددی از جمله استحکامات متراکم روسیه، میدان‌های مین گسترده و پشتیبانی ناکافی هوایی مواجه شد. نیروهای اوکراینی اغلب برای پیشروی تلاش می‌کردند و این عملیات در نهایت به اهداف بلندپروازانه خود نرسید.
جبران شکست اوت
در مقابل حمله کورسک نشان دهنده پیشرفت‌های عملیاتی قابل توجهی است. نیروهای اوکراینی به جایی حمله کرده‌اند که پدافند دفاعی روسیه در موضع ضعف است و هماهنگی بین شاخه‌های مختلف ارتش به ویژه در یکپارچه سازی توپخانه، زره پوش، جنگ الکترونیک و پشتیبانی هواپیماهای بدون سرنشین وجود ندارد. استفاده موفقیت‌آمیز از تاکتیک‌های تسلیحاتی ترکیبی به یگان‌های اوکراینی امکان پیشروی سریع و حفظ فشار بر روی پدافند دفاع روسیه را داده است. علاوه بر این، برنامه ریزی لجستیکی پشت عملیات کورسک قوی‌تر به نظر می‌رسد، از همین رو نیروهای اوکراینی می‌توانند پیشروی خود را علیرغم چالش‌های عملیات در خاک خارجی حفظ کنند. مشارکت واحدهای نخبه، مانند تیپ 80 حمله هوایی، توانایی‌های نظامی پیشرفته اوکراین را برجسته می‌کند. نیروهای متحرک و مجهز نقش مهمی در این عملیات ایفا کردند و توانایی اوکراین را در انجام مانورهای پیچیده و حفظ عملیات با سرعت بالا در مدت زمان طولانی نشان دادند. تاکتیک‌های مورد استفاده نشان دهنده انحراف قابل توجهی از رویکرد محتاطانه‌تر و مبتنی بر فرسایش است که در حمله تابستانی 2023 مشاهده شد.
با وجود این، حمله کورسک بدون هزینه نیست. عملیات در خاک روسیه چالش‌های لجستیکی قابل توجهی را به همراه دارد و نیروهای اوکراینی باید با تعداد فزاینده‌ای از ضدحملات روسیه مقابله کنند. روسیه برای تقویت مواضع خود در کورسک خیز برداشته و نتیجه حمله همچنان نامشخص است. اگر نیروهای روسی موفق به مهار یا معکوس کردن دستاوردهای اوکراین شوند، این عملیات ممکن است با شکست‌هایی مانند آنچه در طول کارزار تابستانی 2023 تجربه شد، مواجه شود. با این حال، پیامدهای گسترده‌تر این حمله روشن است. اوکراین توانایی‌های نظامی خود را نشان داده و عقل متعارف را به چالش کشید. این گزاره می‌تواند برای مسیر آینده جنگ پیامدهایی جدی داشته باشد و به طور بالقوه محاسبات استراتژیک را برای اوکراین و روسیه تغییر دهد. اگر حمله تابستان 2023 نقاط ضعف اوکراین را در تعقیب عملیات پیچیده چند دستی نشان داد، عملیات تابستانی 2024 ممکن است ارزیابی مثبت‌تری ارائه دهد. در حالی که چالش‌ها باقی مانده، موفقیت‌های عملیات کورسک بر پتانسیل اوکراین جهت تغییر شکل میدان نبرد و در نهایت، نتیجه جنگ تاکید می‌کند..