اما و اگرهای واردات گاز از روسیه

سیدمهدی حسینی کارشناس انرژی: بازار گاز امروز ویژه و خاص است اکنون روس‌ها میزان زیادی گاز دارند که روی دست‌شان مانده چون اروپا اشباع شده، امریکا نیز به صادرکننده بزرگی تبدیل شده، تنها مشتری خوبی که برای روسیه مانده؛ ایران است که از همه نیازمندتر است، ما ناترازی داریم و توان تأمین مصرف داخل خودمان را هم نداریم بنابراین روسیه می‌تواند این گاز را به ما بفروشد؛ اشکالی ندارد که وارد معامله انرژی گاز و نفت و فراورده و خرید و فروش آن شویم این یک متد بازی در دنیا است، اما باید بدانیم قرار است در مقابل گاز چه چیزی پراخت کنیم، اگر گاز روسیه را وارد و به بازارهای خودمان تزریق کنیم یعنی اینکه بازار خودمان را دو دستی تقدیم روسیه کرده‌ایم یعنی اگر شرایطی فراهم کنیم که گاز روسیه با ارتباط مستقیم و مکانیکال از مسیر ایران عبور داده و به عراق ارسال شود و طرف حساب نیز خودشان باشند یعنی بازار را براحتی به روس‌ها واگذار کرده‌ایم.ما بزرگترین ذخایر گاز دنیا را قبل و یا بعد از روسیه داریم، بنابراین از نظر ذخایر مشکلی نداریم که بخواهیم با واردات حل کنیم مشکل ما این است که نمی‌توانیم این گاز را از زیرِ زمین خارج کنیم. عوامل مختلفی هم دارد که بزرگترین عامل؛ مدیریت است، متاسفانه مدیریت دیپلماتیک ما در زمینه نفت و انرژی بسیار ضعیف است به طوری که دیگر وارد بازی گازی نمی‌شویم. اما از دیگر سو روس‌ها با ذخایر زیادی که داشته‌اند بسیار خوب عمل کردند، زمان شوروی سابق که هزینه‌ها بسیار پایین بود 5 خط لوله بزرگ از سیبری تا اروپا احداث کردند و گاز روسیه را به حدود 24 کشور اتحادیه اروپا فروختند و از این قضیه به عنوان ابزار خود استفاده کردند. بنابراین شوروی از این زاویه بسیار خوب عمل کرد برعکس ما که در حالی که گاز هم داشتیم مجبور شدیم از ترکمنستان واردات داشته باشیم.امروز داستان تغییر کرده است، امریکا که در یک مقطعی وارد بازی نفتی شده بود و نفت شیل را برداشت کرد و بازار نفت را کلی بهم ریخت اکنون وارد بازی گازی شده و در حالی که یکی از بزرگترین واردکنندگان گاز بود امروز یکی از بزرگترین صادرکنندگان گاز است، امریکا بخش زیادی از گاز را با خط لوله از شرق کانادا وارد و به مصرف می‌رساند؛ اکنون هم وارد می‌کند اما در عین حال به حدی گاز دارد که همان گاز را به کشور کانادا در ساحل شرقی می‌فروشد و درآمدزایی می‌کند، بنابراین امروز امریکا نقش بسیار تعیین‌کننده‌ای در بازار انرژی چه در بخش نفت و چه گاز دارد. همسایه‌های ایران مثل امارات، کویت و عمان براحتی می‌توانستند از ما گاز بخرند اما اکنون گاز مایع را از امریکا وارد می‌کنند یعنی بازار ایران در منطقه را هم علاوه بر قطر؛ امریکا گرفته است.ما چندین سال است در مورد خط لوله صلح صحبت می‌کنیم اما کسی اقدام نهایی تعیین قیمت و اقدامات جدی مربوط به صادرات را انجام نمی‌دهد، از زمان بی‌نظیر بوتو برای صدور گاز ایران به این کشور مذاکره کردیم میلیاردها دلار خرج کردیم و خط لوله را به مرز این کشور کشانده‌ایم اما کار را سر قیمت هنوز به خاتمه نرسانده‌ایم و اکنون چندین سال گذشته و همچنان این پروژه معطل است.