مترجم: محسن داوری روزنامه نگار: آمریکا سرفت قرن نفتی را رقم زده است؛ از کشور فلک زده‌ای به نام ونزوئلا که بر سر یک اختلاف تجاری با معدنکاران طلا، در حال از دست دادن پالایشگاه‌های خود است.در سال‌های اخیر، دولت ایالات متحده، تحت رهبری جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها، تلاش کرده است انقلاب بولیواری ونزوئلا را با تصرف دارایی‌های آن و اعمال تحریم‌های شدید اقتصادی بر این کشور نابود کند.
در یکی از خصمانه‌ترین اقدامات، دادگاه‌های ایالات متحده حکم به مزایده شرکت سیتگو، شرکت دولتی پالایش نفت ونزوئلا مستقر در تگزاس کرده است. بر اساس اعلام رهبران ونزوئلا، سیتگو 11 تا 13 میلیارد دلار ارزش داشته و از ظرفیت پالایش روزانه 769 هزار بشکه در سه پالایشگاه ایلینوی، لوئیزیانا و تگزاس برخوردار است. این شرکت همچنین دارای یک شبکه خط لوله و بیش از 4 هزار پمپ بنزین عمدتاً در سواحل شرقی ایالات متحده است. مصادره این شرکت ونزوئلایی بخشی از دستور کار غیرقانونی «تغییر رژیم» رهبران کاخ سفیداست. این پرونده حقوقی طولانی مدت برای تعیین اینکه چه کسی حق مصادره شرکت سیتگو را دارد، هنوز در دادگاه‌های ایالات متحده در حال دادرسی است و ممکن است تا مدتها حل و فصل نشود. همه چیز از زمانی شروع شد که شرکت کانادایی معدن طلای کریستالکس – که در سال 2000 میلادی به یکی از بزرگترین دارندگان امتیاز استخراج معدن در ونزوئلا تبدیل شد – در سال 2008 میلادی از دریافت مجوز محیطی برای استخراج طلا در سایت لاس کریستیناس در نزدیکی سیوداد دورادا در ایالت بولیوار ونزوئلا محروم شد.ذخایر طلا کریستیناس بیش از 10 میلیون اونس طلا تخمین زده می‌شود که آن را به یکی از بزرگترین ذخایر طلا در آمریکای لاتین تبدیل می‌کند. معدنچیان معادن کوچک و گروه‌های بومی به دلیل آسیب‌های احتمالی زیست‌محیطی و ایجاد چالش در جوامع بومی محلی که باعث آن می‌شد، با فعالیت آنها مخالفت کردند.
آغاز کار با یک شکایت
کریستالکس در سال 2011 میلادی شروع به پیگیری قضایی برای ضررهای مربوط به مصادره غیرمستقیم معدن لاس کریستیناس کرد. در آوریل 2016 میلادی، کریستالکس در پرونده خود در مرکز بین المللی حل و فصل اختلافات سرمایه گذاری، که توسط بانک جهانی اداره می‌شود، پیروز شد و غرامت 1.2 میلیارد دلاری به همراه بهره آن دریافت کرد.در آگوست 2018 میلادی، یک قاضی فدرال ایالات متحده به دولت ونزوئلا دستور داد که فوراً اوراق قرضه 1.2 میلیارد دلاری را که ادعا می‌شد به کریستالکس بدهکار است، بپردازد یا سهام پی دی وی اچ، شرکت مادر سیتگو را به دادگاه ارائه دهد.کریستالکس پس از آنکه تحریم‌های ایالات متحده مانع از پرداخت هزینه‌های رأی داوری توسط دولت ونزوئلا شد، دادرسی را در دادگاه ناحیه دلاور آغاز کرد. قاضی منطقه دلاور فروش سهام پی دی وی اچ را در اکتبر 2022 میلادی برای دریافت رضایت ادعاهای 18 طلبکار به ارزش 21.3 میلیارد دلار آمریکا آغاز کرد که عمدتاً ناشی از آرای داوری بین‌المللی است.
نقش ترامپ در یک مصادره
عامل دیگر کمک به عملی شدن این دزدی بزرگ، تصمیم دولت آمریکا در سال 2019 میلادی و در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ برای به رسمیت شناختن نامزد شکست خورده جناح راست اپوزیسیون، خوان گوایدو به عنوان «رئیس جمهور موقت» ونزوئلا بود. کاخ سفید کنترل دارایی‌های ونزوئلا مستقر در ایالات متحده را به گوایدو واگذار کرد و مانع از دفاع دولت منتخب نیکلاس مادورو از منافع دولت ونزوئلا در سیستم حقوقی ایالات متحده شد.این اقدام پیامدهای شدیدی برای کاراکاس داشت. دخالت نماندگان گوایدو به چندین شرکت اجازه داد تا احکام دادگاه‌ها را برنده شده و ادعاهای خود را در مزایده دلاور ثبت کنند، بدهی‌ها به میزان قابل‌توجهی از ارزش‌گذاری سیتگو فراتر رفته و هرگونه امکان تسویه حساب خارج از دادگاه با طلبکاران را مختل می‌کند.گوایدو و وکلایش بیش از یک سال در دادگاه حاضر نشدند. این سیاست به غول نفت و گاز کونوکوفیلیپس اجازه داد تا بدهی خود را به دادرسی دلاور مرتبط کند. اقدامات گوایدو همراه با بدرفتاری، بی‌صلاحیتی و تضاد منافع در رسیدگی به امور حقوقی سیتگو، به کونوکو فیلیپس اجازه داد تا حکم پیش‌فرض را برای اجرای حکم 8.5 میلیارد دلاری از سوی دادگاه داوری ایالات متحده، از شرکت‌های به اصطلاح ملی شده ونزوئلا به بدهی‌های شرکت‌های آمریکایی صادر کند.
شرکت کونوکو فیلیپس نیز یک استراتژی تهاجمی را برای وصول مطالبات خود از جمله راه اندازی تلاش‌های قانونی در کشورهایی که شرکت ملی نفت ونزوئلا (PDVSA) دارایی‌هایی را در اختیار دارد، آغاز کرد.
شرکت‌های آمریکایی همچنین می‌خواهند عواید آینده حاصل از تجارت گاز طبیعی میان ونزوئلا و ترینیداد و توباگو را به دست آورند.
وضعیت سیتگو چگونه است؟
سیتگو هم اکنون دارای بدهی‌ها و بدهی‌هایی به ارزش 21.3 میلیارد دلار است که تقریباً دو برابر ارزش این شرکت است. سیتگو همچنان با ارزش‌ترین دارایی ونزوئلا در خارج از کشور است. مادورو مصادره آن را «دزدی قرن» خوانده است.
رابرت پینکوس که توسط دادگاه‌های ایالات متحده برای سازماندهی حراج سیتگو منصوب شده بود، امبر انرژی، یکی از شرکت‌های وابسته به صندوق سرمایه گذاری کرکس را به عنوان مناقصه برنده در فرآیند واگذاری در ماه سپتامبر انتخاب کرد. آنها یک پیشنهاد 7.3 میلیارد دلاری را در اختیار داشتند. این عدد به میزان قابل توجهی کمتر از ارزش گذاری واقعی سیتگو است و چنین تصمیمی مورد انتقاد طلبکاران قرار گرفته است.
از سوی دیگر، دولت بریتانیا همچنان نزدیک به 2 میلیارد دلار از ذخایر طلای ونزوئلا را در اختیار دارد که در سال 2019 میلادی و پس از به رسمیت شناختن گوایدو به عنوان رئیس جمهور توسط لندن، توقیف شد. با وجود رأی احزاب مخالف به برکناری گوایدو و انحلال دولت موازی وی در اواخر دسامبر، دولت بریتانیا همچنان از آزادسازی طلا خودداری کرده است.
در نتیجه عدم دسترسی به ارز خارجی، تخمین زده می‌شود که 100 هزار ونزوئلایی به دلیل کمبود تجهیزات پزشکی وارداتی جان خود را از دست داده‌اند.
این مطالعه موردی نشان می‌دهد که چگونه ایالات متحده و سایر دولت‌های امپریالیستی غربی برای سرقت دارایی‌های مشروع کشورهای جهانی جنوب، به‌ویژه آن‌هایی که فاقد یک دولت منطبق و طرفدار غرب هستند، از «قانون» بهره می‌گیرند. اتفاقی که برای آخرین بار نیز نخواهد بود.
منبع: www.greenleft.org