«نقش اقتصاد» از تحول در ناوگان قطارها گزارش می دهد: سیستم‌های  ارتباطی هوشمند در نظام مبادله داده‌ها

سیدمحسن بهره دار روزنامه نگار: دکتر استیو مازور مدیر کسب‌وکار مؤسسه تحقیقات بین‌المللی «دیجی» به ارائه نگرشی نوین و جدید درباره اتصال به اینترنت و آینده آن در شبکه ریلی می‌پردازد. وی در گزارش خود گفته است که امروزه مسافران در شبکه ریلی به طور فزاینده‌ای به اینترنت و سایر خدمات آن وابسته شده و لذا انتظار دارند تا بتوانند در طول سفر با قطار از امکانات دیجیتالی استفاده نمایند. البته این مهم تنها برای مسافران نبوده و سایر ذی‌نفعان نظیر کارکنان نگهداری و تعمیرات یا مراکز فرمان و راهبری را نیز در بر می‌گیرد. اما سوی دیگر این داستان برای فراهم‌آوردن زمینه‌های راحتی مسافران بوده و بنابراین لازم است تجهیزات مرتبط با آن از قبیل زیرساخت‌های نرم‌افزاری، سخت‌افزاری و شبکه افزاری موردنیاز ضروری بوده تا در حین سفر با قطارهای پرسرعت با استفاده از وای‌فای داخل قطارها از شبکه‌های اینترنتی 5G بهره‌مند باشند. استیو مازور، مدیر بخش توسعهٔ کسب‌وکار مؤسسه فن آوری‌های صنعتی شرکت «دیجی» در خصوص کاربردهای اینترنت اشیا در صنعت حمل‌ونقل ریلی و خروجی‌های تأثیرگذار آن سخن می‌گوید و نقش آن را در ایجاد فضایی نظارتی و کنترلی که علاوه بر ایمنی و امنیت در نهایت به بهبود ارتباطات و اتصالات در راه‌آهن سراسری آمریکا منتهی می‌شود سخن گفته و آن را بی‌بدیل توصیف می‌نماید. ارتباط مؤثر با تأمین‌کنندگان و استارت‌آپ‌ها در صنعت حمل‌ونقل ریلی، شرکت‌های فن آوری و نوآوری نظیر «دیجی» را برای ارائه خدمات اینترنت اشیا در موقعیت مطلوب‌تری نسبت به گذشته قرار داده است. بااین‌حال صنعت حمل‌ونقل ریلی برای اتصال دائمی اینترنت به‌منظور ارائه خدمت به تلفن‌های همراه با چالش‌های متعددی مواجه است که از آن جمله می‌توان به چالش‌های نظارتی و فقدان فن آوری‌های پایه اشاره نمود. دراین‌بین و پس از اتمام کووید 19 و بازگشت مردم به استفاده از حمل‌ونقل عمومی، مدیریت شهری با این چالش روبرو شده است که چگونه می‌توان مردم را به استفاده دائمی و کارآمد از وسایل حمل‌ونقل عمومی به‌جای خودروهای شهری ترغیب نمود؟ ازاین‌رو جذاب نمودن سفر با قطار از طریق فراهم‌آوردن سرگرمی‌های دیجیتال و رسانه‌های الکترونیکی، ارائه خدمات وای‌فای داخل قطار را اجتناب‌ناپذیر نموده است. ازاین‌رو استفاده از تخصص‌های مخابراتی در مواردی نظیر ارتباطات پیوسته و بر خط که برای کنترل و حفظ ایمنی قطار اهمیتی مضاعف می‌یابد، به یک مأموریت حیاتی برای استارت‌آپ‌های ریلی بدل شده است و لذا این مهم برای حفظ و ارتقای امنیت و ایمنی سیر و حرکت در سیستم‌های شبکه ریلی تبلوریافته است. استفاده از اینترنت پرسرعت و بدون قطعی خطوط ریلی دارای یک مزیت مهم دیگر نیز هست که از آن می‌توان برای ضبط و ارسال ویدئوهای برخط برای بررسی وجود امنیت کافی در واگن‌های قطار استفاده نمود. این مهم همچنین می‌تواند سطح ایمنی ناوگان و ایستگاه‌های خطوط ریلی را ارتقا داده و قابلیت اطمینان را افزایش دهد. از سوی دیگر وجود قوانین و استانداردهای متعدد در کشورهای مختلف اروپایی و آمریکایی مبنی بر وجود برنامه‌های امنیت سایبری و طراحی و تصویب ضرورت استقرار آنها، لزوم انجام نظارت‌های امنیتی را تا حدود زیادی مشخص نموده است. ازاین‌رو برخی چالش‌های مهم برای پیاده‌سازی طرح خود را نشان می‌دهند که از آن جمله می‌توان به حمایت بخش‌های دولتی و خصوصی سرمایه‌گذاری و ایمن‌سازی فرایندهای عملیاتی ریلی اشاره نمود. از سوی دیگر مقوله‌هایی مانند کنترل مثبت قطار در توقف‌های موقت برای پیشگیری از بروز سوانح ریلی معنا می‌یابد؛ بنابراین استفاده از ابزارهای ارتباطی پر سرعت نظیر اینترنت قوی و بدون قطعی ضرورت می‌یابد. اخیراً راه‌آهن سراسری آمریکا دستورالعملی را برای لوکوموتیوهای خودران و بدون راننده ابلاغ کرده است که در آن وجود دوربین‌های ابتدا و انتهای قطار را برای شرایط خاص و دشوار نظیر سوانح با ضریب تاب‌آوری بالا و نیز در برابر خرابی‌های جزئی و اصلی اجباری نموده است. ارائه چنین راهکارهایی برای ایجاد ارتباط دائم و پرسرعت با WiFi دارای جنبه‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری است. از سوی دیگر مسافران استفاده از سامانه‌های وای – فای را برای یک مسافرت ریلی ضروری می‌دانند، این امر به‌ویژه برای اماکن روستائی و خارج از محیط شهری با یک پهنای باند کافی ضروری می‌نماید. از سوی دیگر راه‌های متعددی به‌عنوان پشتیبان برای اتصال به ماهواره‌های ارتباطی در شبکه ریلی وجود دارد که از آن جمله می‌توان به فن آوری‌های شبکه گسترده یا WAN به‌عنوان یک تسهیل اتصال اینترنتی مجزا و مستقل و به‌صورت یکپارچه اشاره نمود که این خود به یک اتصال پیوسته و بلادرنگ منتهی می‌گردد که می‌تواند با پایه‌های استوار و برخورداری از اتصال دائم، مسافران و ذی‌نفعان دیگر مانند نگهداری و تعمیرات را از اینترنت پرسرعت برخوردار سازد. این امر نشان‌دهنده آن است که بهره‌مندی از سیستم‌های وای‌فای داخلی برای عموم سفرهای ریلی یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است. از سوی دیگر بهره‌برداران شبکه ریلی لازم است مطمئن شوند که سیستم‌ها دائماً آنلاین باقی می‌مانند. دراین‌بین برخی بهره‌برداران شبکه ریلی استفاده از راه‌حل‌های کاملاً مدیریت شده و مطمئن را برای به‌کارگیری در ارائه خدمات مسافری حمل‌ونقل ریلی ترجیح داده و ازاین‌رو به‌جای خرید نرم‌افزار و سخت‌افزار؛ رأساً پروژه را به شخص ثالث برون‌سپاری نموده و به اتخاذ قرارداد و دریافت نتایج بسنده می‌نمایند. نکته دیگر در استفاده از اینترنت پرسرعت در صنعت حمل‌ونقل ریلی بهره‌گیری از قوانین و مقررات ایمنی در استفاده از فن آوری‌های نوین برای جلوگیری از تهاجم‌های سایبری و تشخیص به‌موقع آن باشد. دراین‌بین سیستم‌های تشخیص نفوذ دیگری نیز وجود دارد که می‌تواند امنیت و ایمنی شبکه ریلی را تضمین نموده و به طور گسترده استفاده از فضای دیجیتالی را برای ذی‌نفعان و کاربران تسهیل نماید. از سوی دیگر دولت ایالات متحده بودجه معادل 100 میلیارد دلار را برای توسعه زیرساخت‌های ارتباطی در صنعت حمل‌ونقل ریلی این کشور تخصیص داده است. بخشی از این سرمایه‌گذاری صرف بهبود ناوگان ریلی و استقرار سیستم‌های جدید می‌شود. در این راستا بسیاری از آژانس‌های حمل‌ونقل ریلی از این امکان بهره‌مند می‌شوند. همچنین از کمک‌های مالی برای ارتقای تمامی سامانه‌های حمل‌ونقل ریلی استفاده می‌شود. همگرایی استفاده از زیرساخت‌های 5G و مسیرهای هوشمند ریلی با سامانه‌های حمل‌ونقل ریلی و زمان‌بندی و مسیریابی به اتصال‌پذیری و جریان مستمر تبادل داده‌ها کمک شایانی نموده است. اتصال شبکه‌های ارتباطی و ایجاد امکان ارائه خدمات «درب تا درب» به شهروندان از طریق ارائه خدمات آنلاین در خصوص اطلاع مسافران قطار از زمان حرکت سایر وسایل نقلیه از جمله اتوبوس‌ها و سایر وسایل حمل‌ونقل عمومی مانند تراموا و قطار خیابانی از آن جمله است.