نورا حسینی روزنامه نگار: گروه اجتماعی: ممنوعیت مصرف سوخت آلاینده مازوت در سه نیروگاه البرز، اراک و اصفهان از شنبه 19 آبان اعلام شد. شرط حذف مازوت سوزی قطعی برق بود. شرطی که منتقدان بسیاری داشت. فعالان محیط زیست و کارشناسان شهری معتقد بودند نباید این دو موضوع را به هم گره زد. از ابتدای این هفته سه نیروگاه شازند اراک، منتظرقائم البرز و شهید محمدمنتظری اصفهان ملزم شدن تا مصرف مازوت را متوقف کنند.
بررسی‌ها از مسئولان و فعالان محیط زیست این سه شهر، نشان می‌دهد طی این مدت مازوت‌سوزی انجام نشده است.
محمد نورصالحی، رئیس شورای شهر اصفهان در این زمینه به خبرآنلاین می‌گوید: مازوت سوزی در سنوات گذشته به صورت موردی و ضروری و در قالب افزایش مصرف گاز و کاهش تولید برق انجام می‌شد و در بعضی از نیروگاه‌ها با تصمیم مراجع زیربط صورت می‌گرفت اما در اصفهان، از چند سال گذشته به دلیل آلودگی زیاد، مشعل‌های مازوت به دستور مقام قضایی پلمپ و مازوت‌سوزی متوقف شد.
او ادامه می‌دهد: در سال گذشته در روزهایی از سال به دلیل سرمای شدید و مصرف بالای گاز در کشور در تعداد محدودی از روزها با کسب مجوزهای لازم، طی روزهای محدود، مازوت‌سوزی انجام شد و ظاهراً مجدداً آن مشعل‌ها پلمپ شدند.
رئیس شورای شهر اصفهان با تاکید بر این که امسال هم براساس اطلاعاتی که به ما رسیده، تاکنون مازوت‌سوزی نداشته‌ایم، تصریح می‌کند: به دلیل آلودگی بالای این شهر، مقامات استان قول داده‌اند مازوت‌سوزی در نیروگاه‌ها انجام نشود.
او ادامه می‌دهد: هنوز هم شدت سرما افزایش پیدا نکرده و وارد شرایط زمستانی هوا نشده‌ایم، بنابراین می‌توان با مدیریت مصرف گاز کاری کرد که این اتفاق هم نیفتد و با قطعی مدیریت شده برق (چه در بخش خانگی و چه در بخش صنعتی) مجبور به مازوت‌سوزی نشویم.
اثر مازوت سوزی بر آلودگی هوا
نورصالحی با اشاره به این که مازوت‌سوزی بلافاصله تاثیرش را بر شدت آلودگی هوا خواهد گذاشت، می‌گوید: همین امروز نیز شرایط هوای اصفهان ناسالم بود و اگر مازوت‌سوزی هم می‌شد، این شرایط تشدید می‌شد. اینطور نیست که بگوییم با قطع مازوت‌سوزی، هوای اصفهان پاک می‌شود. آلودگی به‌دلیل صنایع مختلفی که به غیر از نیروگاه‌ها در اصفهان داریم یا آلاینده‌های متحرک مانند خودروهای فرسوده و … وجود دارد و امیدواریم شرایط همین‌گونه ادامه پیدا کند و نیروگاه مجبور به مازوت‌سوزی نشوند.
رئیس شورای شهر اصفهان با تاکید بر این که امسال هم براساس اطلاعاتی که به ما رسیده، تاکنون مازوت‌سوزی نداشته‌ایم، تصریح می‌کند: به دلیل آلودگی بالای این شهر، مقامات استان قول داده‌اند مازوت‌سوزی در نیروگاه‌ها انجام نشود.
او در خصوص شایعات منتشره در فضای مجازی مبنی بر این که نیروگاه اصفهان سال گذشته هم مازوت‌سوزی نمی‌کرده و امسال برای استخراج رمزارزها توقف مازوت‌سوزی را بهانه کرده‌اند، گفت: حقیقت این است که خود نیروگاه‌ها تمایلی به مازوت‌سوزی ندارند و از نظر اقتصادی به ضررشان است و گاهی مجبور می‌شوند مازوت‌سوزی کنند، اما این شایعات اعتباری ندارد.
افزایش بیماری‌ها با بدترین مازوت
توقف مازوت‌سوزی در استان مرکزی نیز از سوی کوروش بختیاری، فعال محیط زیست در اراک تأیید می‌شود. او به خبرآنلاین می‌گوید: از سال 98 میزان مازوت سوزی در نیروگاه شازند افزایش پیدا کرد، بارها مازوت‌سوزی در این نیروگاه غیرقانونی اعلام شد و قرار نبود اصلاً در این نیروگاه مازوتی سوزانده شود زیرا تمام آلودگی تولید شده از مازوت‌سوزی در این نیروگاه به دلیل جانمایی اشتباه آن، به شهر اراک می‌رسید. مازوتی که در این نیروگاه سوزانده می‌شد، از جمله آلوده‌ترین و بدترین مازوت موجود در ایران بود که باعث افزایش بیماری‌ها در اراک شده بود. اطلاعاتی در خصوص سلامت مردم در این دوره زمانی منتشر نمی‌شود اما در آن سالها شاهد افزایش بیماری‌ها در نزدیکان‌مان بودیم و روزی نبود که خبری از ابتلای اطرافیان‌مان به سرطان نشنویم. این نشان‌دهنده تأثیر مازوت‌سوزی بر سلامت مردم داشت.
او تاکید می‌کند که در این چند روز مازوت‌سوزی انجام نشده زیرا تأثیر مازوت‌سوزی بر آلودگی هوای اراک به اندازه‌ای است که مردم با چشم می‌توانند بفهمند که الان مازوت‌سوزی شده یا نه و حجم آلودگی هوا تا چه حد بالاست.
او نیز پیوند زدن پایان مازوت‌سوزی و قطع برق را کارشناسی نمی‌داند و می‌گوید: ما در زمستان پیک مصرف برق نداریم و به دلیل این که در این سالها نیروگاه‌ها نتوانستند خود را به‌روزرسانی کنند، چنین مشکلاتی ایجاد می‌شود.
در همین زمینه، محمد قزل عاشقی، فعال محیط زیست به مهر گفته بود از سال 1400 بالغ بر 470 میلیون لیتر در سال 1401 حدود 768 میلیون لیتر و سال گذشته نیز 400 میلیون لیتر مازوت در نیروگاه حرارتی شازند مصرف و دی اکسید گوگردد آن وارد ریه مردم اراک شد.
مازوت‌سوزی در کرج، آلودگی در تهران
یکی دیگر از استان‌هایی که سوخت مصرف مازوت در آن ممنوع شده بود، البرز بود. این در حالی بود که مصرف مازوت در نیروگاه منتظر قائم البرز همیشه از سوی مسئولان رد شده بود. سال گذشته مهدی پیرهادی رئیس کمیسیون سلامت شورای شهر تهران از مازوت سوزی در کرج خبر داده بود و اعلام کرده بود که مازوت سوزی در استان البرز در افزایش آلودگی استان تهران هم اثرگذاشته است اما سخنان او که بر اساس گزارش یک نهاد نظارتی بود، رد شد.
علیرضا قره حسن‌لو، نماینده شورای عالی استان‌ها از البرز می‌گوید: آلودگی هوای استان البرز طی سال‌های گذشته بسیار افزایش پیدا کرده است. افراد سالمند یا کسانی که بیماری تنفسی دارند وضعیت نامناسبی دارند که بخشی از آن بابت نیروگاه‌های این استان است.
او ادامه می‌دهد: گاهی وضعیت به گونه‌ای بود که با چشم هم می‌توانستیم حجم آلودگی را متوجه شویم. قطع مازوت‌سوزی کمک می‌کند شرایطی که در آن هستیم، بدتر نشود و اینگونه نیست که منتظر هوای پاک باشیم.
مهدی پیرهادی به خبرآنلاین می‌گوید: سال پیش اولین نفری بودم که موضوع مازوت سوزی به شکل گسترده را مطرح کردم که امروز این موضوع ثابت شده است. مافیای قدرت و ثروت تلاش می‌کردند وانمود کنند مازوت سوزی در البرز و همدان وجود ندارد و رئیس جمهور دستور شجاعانه‌ای برای توقف مازوت سوزی در استان البرز داد. هر چه ما با صدای بلند در رسانه‌ها اعلام می‌کردیم، مدام تکرار می‌شد که مازوت سوزی نداریم.
به گفته او تنها مازوت سوزی دلیل آلودگی هوا نیست و خودروهای فرسوده، موتورسیکلت‌های کاربراتوری و… دلایل دیگری برای افزایش آلودگی هوا هستند.
او ابراز امیدواری می‌کند که مازوت سوزی در سایر نیروگاه‌ها متوقف شود و می‌گوید: مازوت سوزی در کرج توسط حرکت باد به تهران می‌رسید.