محسن طباطبایی دبیر کل انجمن اقتصاد شهری: در دنیای مدرن امروز، بانکداری به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ارکان اقتصاد کشورها، نقشی بنیادین در تسهیل مبادلات مالی، مدیریت سرمایه‌گذاری‌ها، تامین مالی پروژه‌های زیرساختی و توسعه اقتصادی و اجتماعی ایفا می‌کند. نظام بانکی به‌عنوان قلب تپنده اقتصاد، مسئولیت حیاتی در تامین نیازهای مالی شهروندان، کسب‌وکارها و دولت‌ها دارد و هرگونه نوآوری و تغییر در عملکرد آن می‌تواند تاثیرات عمیق و گسترده‌ای بر ساختار اقتصادی و اجتماعی جامعه داشته باشد. در این راستا، با رشد فزاینده فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی، بانک‌ها نیز برای حفظ رقابت‌پذیری و بهبود خدمات خود، به سمت پذیرش فناوری‌های نوین از جمله هوش تجاری حرکت کرده‌اند.هوش تجاری به عنوان یکی از مفاهیم کلیدی در زمینه فناوری اطلاعات، مجموعه‌ای از ابزارها، فناوری‌ها و فرایندهایی است که به سازمان‌ها کمک می‌کند تا با تجزیه وتحلیل داده‌های خود، اطلاعات ارزشمندی را استخراج کرده و بر اساس آنها تصمیمات آگاهانه و استراتژیک اتخاذ کنند.در بانک‌ها و موسسات مالی، حجم عظیمی از داده‌ها به صورت روزانه تولید می‌شوند. این داده‌ها شامل اطلاعات مشتریان، تراکنش‌های مالی، رفتارهای اعتباری، الگوهای سپرده‌گذاری و برداشت، تحلیل ریسک و اطلاعات بازارهای مالی است. بهره‌گیری از سیستم‌های هوش تجاری در تجزیه‌وتحلیل این داده‌ها به بانک‌ها امکان می‌دهد تا به‌صورت بهینه‌تری به نیازهای مشتریان پاسخ دهند، ریسک‌های مالی را مدیریت کنند و فرآیندهای تامین مالی شهری را بهبود بخشند.تامین مالی شهری به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مسئولیت‌های بانک‌ها، شامل تخصیص منابع مالی به پروژه‌های مختلف شهری از قبیل زیرساخت‌ها، توسعه حمل‌ونقل عمومی، ساخت‌وسازهای مسکونی و تجاری و بهبود خدمات عمومی است.در چنین شرایطی، بانک‌ها با چالش‌های متعددی از جمله تحلیل دقیق ریسک پروژه‌ها، ارزیابی نیازهای مالی و بررسی توان بازپرداخت مواجه هستند. هوش تجاری می‌تواند با ارائه تحلیل‌های دقیق و پیش‌بینی‌های مالی به بانک‌ها کمک کند تا منابع مالی خود را به بهترین نحو ممکن تخصیص دهند و از ایجاد بحران‌های مالی جلوگیری کنند.از سوی دیگر، توسعه بانکداری شهری و ارائه خدمات مالی متناسب با نیازهای خاص شهروندان و کسب‌وکارهای محلی، از جمله اهداف اساسی نظام بانکی در عصر حاضر محسوب می‌شود. بانکداری به صنعت پرباری برای نوآوری در زمینه سیستم‌ها و فناوری‌های اطلاعاتی تبدیل شده و شامل نوعی تعامل با فناوری‌های دیجیتال در جنبه‌های انسانی است که منجر به افزایش تولید داده هایی می‌شود که می‌توانند به عنوان ردپای دیجیتالی رفتار انسان تفسیر و بررسی شوند.از همین رو، حفظ و بهبود صنعت بانکداری و خدمات مالی، نیازمند داشتن یک محیط تراکنش ایمن است. بنابراین در اختیار داشتن فناوری های جدید مانند هوش تجاری به عنوان یک نیاز، اجتناب‌ناپذیر فرض می شود. هوش تجاری مجموعه‌ای از مهارت‌ها، فنآوری‌ها و سیستم‌های کاربردی است که با جمع‌آوری، ذخیره، تجزیه و تحلیل و ایجاد دسترسی موثر به داده‌ها در زمینه کسب‌وکار، در انجام بهتر وظایف، اخذ تصمیمات به موقع بر مبنای سرعت نسبت به تورم، نوسانات نرخ ارز و قیمت بازار، به سازمان‌ها کمک می‌کند.توصیه می‌شود که تنظیم‌کننده‌ها سیاست‌های توانمندسازی بازار را ایجاد کنند که بانک‌های جدید را برای ظهور در صنعت بانکداری تشویق کند. ورود بانک‌های جدید می‌تواند منجر به افزایش سپرده‌های سیستم مالی و تامین اعتبار برای رشد اقتصادی شود.قانون‌گذاران همچنین باید نقش بانک‌ها را در ارتقای توسعه مالی درک کنند و راه‌هایی برای همکاری با بانک‌ها در راستای توسعه بخش مالی بیابند. پیامد دیگر یافته‌ها برای مدیران دارایی این است که مدیران دارایی باید سطح توسعه مالی غالب، به‌ویژه اندازه سیستم مالی را در تصمیمات قیمت گذاری دارایی و سرمایه‌گذاری خود در نظر بگیرند. این تضمین می کند که سرمایه‌گذاران برای سرمایه گذاری های خود ارزش کسب می کنند.پیامد مالی این مطالعه این است که سطح توسعه مالی می‌تواند پیوندهای رشد مالی را از طریق تخصیص کارآمد اعتبار و سرمایه به بخش‌های حیاتی اقتصاد برای تحریک رشد در آن بخش‌ها بهبود بخشد.هوش تجاری به طور مثبت با کارایی عملیاتی و سودآوری مرتبط است. علاوه بر این، کارایی عملیاتی از طریق هوش تجاری بر سودآوری بانک تاثیر مثبت می‌گذارد. بر اساس تئوری رقابتی، این هوش تجاری به واحد تولیدی اجازه می‌دهد تا در مقایسه با رقبای خود، حاشیه‌های بالاتری ایجاد کند. بنابراین، بانک‌ها می‌توانند گزینه‌های بهتری را ارزان‌تر از رقبای خود ارائه دهند و در نتیجه مزیت رقابتی را تضمین کنند.علاوه بر این، بر اساس نظریه دیدگاه مبتنی بر منبع، استدلال می‌کند که هوش تجاری به عنوان یک منبع استراتژیک می‌تواند پایه و اساس توسعه قابلیت‌های بانکی را فراهم کند که می‌تواند به عملکرد برتر در طول زمان منجر شود.در چشم‌انداز همیشه در حال تحول بخش بانکداری همگرایی فناوری‌های پیشرفته و استراتژی‌های مشتری محور برای رشد پایدار مزیت رقابتی بسیار مهم است. در قلب این سفر متحول‌کننده دو رکن نهفته است: هوش تجاری و مدیریت ارتباط با مشتری. فعل و انفعالات بین این دو نوید بخش تغییر شکل پارادایم‌های بانکداری سنتی و ارائه بینش بی‌سابقه‌ای به موسسات در مورد مشتری ترجیحات و تعاملات مالی است.بانک‌ها نقش مهمی در ارائه منابع اقتصادی دارند و با ایجاد ارتباط بین سپرده گذاران منابع در بانک و سرمایه‌گذاران در بخش صنعت و تجارت، موجب رونق اقتصادی کشور می‌شوند. تلاش برای عملکرد بهتر، مساله‌ای است که همه افراد ذی‌نفع سازمان، اعم از مشتریان، کارکنان و سهامداران به آن توجه خاص دارند.در این میان فشارها و چالش‌هایی که در محیط‌ها به سازمان‌ها وارد می‌شود در واقع آنها را وادار می‌کند که عملکرد خود را بهبود بخشند و در بین رقبا پیشرو باشند. امروزه رقابت‌پذیری کسب‌وکارها بستگی به این دارد که آنها چقدر می‌توانند داده‌ها را برای تصمیم‌گیری آگاهانه پردازش کنند. یکی از راه‌های پردازش این داده‌ها استفاده از متغیری به نام هوش تجاری است.هوش تجاری باعث افزایش رقابت پذیری سازمان می شود و آن را از دیگر سازمان‌ها متمایز می کند. هوش تجاری این فرصت را برای سازمان‌ها فراهم می‌کند تا با به کارگیری اطلاعات موجود از پیشرو بودن بهره‌برداری و مزیت رقابتی کسب کنند و درک بهتری نسبت به تقاضاها و نیازهای مشتریان و مدیریت ارتباط با آنها به دست آورند.هوش تجاری به عنوان یک رویکرد جدید مورد نظر است که شامل مجموعه‌ای از برنامه‌های کاربردی و تحلیلی است که با تکیه بر پایگاه‌های داده عملیاتی به تصمیم‌گیری بهتر برای فعالیت‌های هوشمند تجاری و کسب‌وکار کمک می‌کند. این رویکرد به دلیل توانایی که برای کاهش خطرات و افزایش اطمینان دارد، می‌تواند بسیار مورد تایید سازمان‌ها قرار بگیرد.
جمع بندی: به طور کلی در در دنیای داده محور امروز، شناخت داده، ساختارهای مختلف داده و انواع ذخیره‌سازی آنها اهمیت بسیاری دارد. هوش تجاری با تبدیل داده خام جمع‌آوری‌شده به اطلاعات هوشمندانه از طریق تحلیل و تنظیم داده براساس ارتباطات میان آنها سروکار دارد. پس از این طریق اهمیت هوش تجاری هم مشخص می‌شود. داده خام یک سازمان, دارایی مهمی است که بسیاری از سوالات اساسی سازمان را با تحلیل آن می‌توان پاسخ داد. با هوش تجاری می‌توان روندها را استخراج کرد، رابطه میان داده‌های مختلف برقرار کرد و از آن بهره برد.