زینب فدایی روزنامه نگار: در آخرین روز بررسی مصوبات لایحه بودجه سال 1404، نمایندگان مجلس شورای اسلامی پس از جلسات فشرده و بررسی‌های چندروزه، به جمع‌بندی نهایی رسیدند. در این جلسه علنی، بخش‌هایی از مصوبات مهم تصویب شد و دکتر محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس، در سخنانی بر لزوم توجه به عدالت، شفافیت و کارآمدی در اجرای بودجه تأکید کرد.
روز پنج‌شنبه، مجلس شورای اسلامی شاهد پایان بررسی لایحه بودجه سال 1404 بود؛ لایحه‌ای که از ابتدا با هدف‌گذاری بر توسعه عدالت اجتماعی، بهبود معیشت مردم و ارتقای بهره‌وری در نظام اقتصادی کشور تهیه شده است. این جلسات با بررسی مواد و تبصره‌های مختلف لایحه و تبادل نظر میان نمایندگان، کارشناسان و اعضای کمیسیون‌های تخصصی همراه بود و در نهایت به تصویب بخش‌های مهمی از مصوبات منجر شد.
مصوبات
در جلسه نهایی بررسی بودجه، مصوبات مهمی را در جریان بررسی لایحه بودجه سال 1404 تصویب کردند. این مصوبات شامل مواردی در زمینه‌های معیشت، اشتغال، اصلاح ساختار مالی بانک‌ها، توسعه زیرساخت‌ها و تحول در نظام اداری کشور است.
ایجاد پست «مدرسه‌یار» برای خدمات مدارس
نمایندگان مجلس در مصوبه‌ای سازمان اداری و استخدامی کشور را مکلف کردند تا پست «مدرسه‌یار» را برای تأمین تدارکات و نگهداری محیط عمومی مدارس در طرح طبقه‌بندی مشاغل معلمان ایجاد کند. این اقدام در راستای پاسخ به نیازهای آموزشی و پرورشی مدارس کشور صورت گرفته است.
مجوز برای تأمین ماشین‌آلات بسیج سازندگی
با تصویب مجلس، بسیج سازندگی مجاز به تأمین ماشین‌آلات سبک و سنگین برای فعالیت‌های محرومیت‌زدایی در مناطق کمتر توسعه‌یافته شد. این تصمیم گامی مهم در کاهش محرومیت در مناطق روستایی و دورافتاده است.
اصلاح ساختار مالی بانک مسکن
نمایندگان در مصوبه‌ای، سازوکارهای اصلاح ساختار مالی بانک مسکن را تعیین کردند تا این بانک بتواند ظرفیت تسهیلات‌دهی خود برای اجرای طرح‌های نهضت ملی مسکن را افزایش دهد. منابع مالی مورد نیاز این طرح از طریق انتشار اوراق مالی، واگذاری سهام دولتی و صدور اوراق رهنی تأمین خواهد شد.
سازوکاری برای تبدیل وضعیت کارکنان دولت
مجلس در مصوبه‌ای، چارچوبی برای تبدیل وضعیت کارکنان دولت تعیین کرد. بر اساس این مصوبه، این اقدام منوط به احراز رابطه استخدامی و ثبت اطلاعات کارکنان در سامانه سینا خواهد بود.
قراردادهای جدید وزارت نفت با شرکت ملی نفت
نمایندگان وزارت نفت را مکلف کردند تا حداکثر ظرف 9 ماه پس از لازم‌الاجرا شدن این قانون، قراردادهای مجزایی با شرکت ملی نفت ایران در خصوص میادین نفتی و گازی از جمله میادین اهواز، آقاجری و مارون منعقد کند. در صورت عدم اجرای این حکم، سهم شرکت ملی نفت از منابع صادراتی کاهش خواهد یافت.
شفافیت در پرداختی‌های کارکنان دولت
نمایندگان مجلس با اکثریت آرا تصویب کردند که تمامی پرداخت‌های قانونی به کارکنان دولت تنها در یک فیش ماهانه درج شود.
افزایش مستمری‌ها و کمک‌هزینه‌های معیشتی
مجلس در تصمیمی دیگر، افزایش 20 درصدی مستمری والدین شهدا و 40 درصدی مستمری مددجویان کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی را برای سال 1404 تصویب کرد. همچنین کمک‌هزینه معیشتی به جانبازان، آزادگان معسر، رزمندگان فاقد شغل و معلولان شدید پرداخت خواهد شد.
سقف پرداختی ماهانه کارکنان و استثنائات آن
طبق مصوبه مجلس، سقف پرداختی ماهانه کارکنان دولت به 7 برابر حداقل حقوق کارگزینی محدود شد، اما برخی مشاغل از این سقف مستثنی شدند.
قالیباف: عدالت و شفافیت، محور برنامه‌ها
در پایان جلسه، دکتر محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، در سخنانی با اشاره به اهمیت لایحه بودجه 1404، اظهار داشت:«ما در این دوره تلاش کردیم تا بودجه‌ای عادلانه، شفاف و کارآمد تصویب کنیم که بتواند به بهبود زندگی مردم و تقویت زیرساخت‌های کشور کمک کند. این لایحه با نگاه به شرایط اقتصادی فعلی و نیازهای آینده تدوین شده است و امیدواریم در مرحله اجرا نیز به‌درستی پیاده‌سازی شود.»
وی همچنین با تأکید بر مسئولیت دولت در اجرای صحیح مصوبات، افزود: «مجلس وظیفه خود را با دقت و جدیت انجام داده و اکنون نوبت دولت است که با همکاری دستگاه‌های اجرایی، این مصوبات را عملیاتی کند. نظارت بر اجرای صحیح بودجه از اولویت‌های ما خواهد بود.»
چالش‌ها و چشم‌اندازها
بنابر این گزارش، با وجود تلاش‌های صورت‌گرفته برای تصویب یک بودجه واقع‌بینانه، برخی از نمایندگان نسبت به چالش‌های پیش‌رو هشدار دادند. از جمله این چالش‌ها می‌توان به تأمین منابع مالی لازم برای اجرای کامل مصوبات، مدیریت بهره‌وری هزینه‌ها و مقابله با تورم اشاره کرد.با این حال، تحلیلگران معتقدند که توجه به عدالت اجتماعی، شفافیت در تخصیص منابع و تمرکز بر بخش‌های اولویت‌دارمی‌تواند به حل تدریجی مشکلات کمک کند.
پایان بررسی لایحه بودجه 1404 در مجلس شورای اسلامی، نقطه عطفی در تدوین سیاست‌های اقتصادی کشور است. نمایندگان با تصویب مصوباتی که به‌ویژه بر بهبود معیشت مردم، توسعه زیرساخت‌ها و تقویت بخش‌های مولد اقتصادی متمرکز است، تلاش کردند گام‌های مؤثری در مسیر توسعه و عدالت بردارند. اکنون امید می‌رود با اجرای دقیق این مصوبات، شاهد نتایج ملموس در زندگی مردم و رشد اقتصادی کشور باشیم.
پیگیری معوقات معلمان و بازنشستگان؛ وعده‌ها و چالش‌های بودجه‌ای
عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس، از تلاش برای رفع این مشکلات و اولویت‌بخشی به آموزش در سیاست‌گذاری‌های کلان خبر داد و گفت: وعده‌های دولت و تلاش‌های مجلس برای حل معوقات معلمان و بازنشستگان همچنان درگیر چالش‌های بودجه‌ای و اجرایی است.
عبدالوحید فیاضی در گفتگو با «نقش اقتصاد» با تأکید بر اهمیت پرداخت معوقات معلمان و بازنشستگان، وضعیت فعلی را نتیجه نبود ردیف بودجه مشخص در سال‌های گذشته دانست و افزود: «بسیاری از معلمان به دلیل تأخیر در پرداخت معوقات خود معترض هستند. برای سال 1404، مجلس ردیف بودجه‌ای ویژه برای این منظور تعیین کرده است، اما همچنان تکلیف بسیاری از مطالبات مشخص نشده است.»وی با اشاره به گروهی از بازنشستگان که تفاوت رتبه‌بندی آن‌ها پرداخت نشده، افزود: «این گروه شامل بازنشستگان 31 شهریور 1400 به بعد است که حدود 48 هزار نفر را شامل می‌شود. این افراد هنوز مطالبات خود را دریافت نکرده‌اند و تعیین‌تکلیف نشده‌اند.»
دولت و وعده‌های اجرایی
فیاضی تأکید کرد که دولت وعده داده این معوقات را تا پایان سال جاری تسویه کند، اما افزود: «واقعیت این است که تحقق این وعده‌ها در عمل به پیشرفت قابل‌توجهی نرسیده است. ما در کمیسیون تلفیق و کمیته‌های تخصصی به صورت جدی پیگیر این موضوع هستیم تا مطالبات این گروه‌ها به رسمیت شناخته شود و پرداخت‌ها انجام شود.»
وی با اشاره به محدودیت‌های بودجه‌ای گفت که نبود شفافیت در تخصیص منابع و اختلافات میان مجلس و دولت از دلایل اصلی تأخیر در اجرای تعهدات است.
متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان
عضو کمیسیون تلفیق درباره متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان نیز اظهار داشت: «این موضوع در دستور کار دولت قرار دارد، اما زمزمه‌هایی مبنی بر نبود ردیف بودجه مشخص برای اجرای آن شنیده می‌شود. مجلس منابع مالی لازم را از طریق مالیات‌ها تأمین و تصویب کرده است. با این حال، هنوز پرداخت‌ها در سطح رضایت‌بخشی انجام نشده است.»وی تأکید کرد که دولت باید با اولویت‌بخشی به این موضوع، گام‌های عملی و مؤثری بردارد تا از نارضایتی بیشتر بازنشستگان جلوگیری شود.
چالش‌های زیرساختی در آموزش
فیاضی همچنین به مشکلات زیرساختی آموزش و پرورش، به‌ویژه مدارس سنگی و کانکسی، اشاره کرد. وی گفت: «رئیس‌جمهور در جلسات اخیر بر رفع این مشکلات تأکید کرده است و این طرح قرار است با مشارکت مردم طی یک سال آینده اجرا شود. اما هنوز جزئیات مشخصی از این برنامه ارائه نشده است.»
وی افزود: «مدارس سنگی و کانکسی در بسیاری از مناطق محروم کشور وجود دارند و دولت باید اراده جدی برای رفع این معضل داشته باشد. اجرای این طرح می‌تواند تأثیر بسزایی بر کیفیت آموزش و ارتقای عدالت آموزشی داشته باشد.»
کمبود توجه به آموزش در سیاست‌گذاری‌ها
فیاضی با اشاره به نشست‌های اخیر میان دولت و مجلس اظهار داشت که مسائل آموزشی معمولاً در اولویت سیاست‌گذاری‌ها قرار نمی‌گیرند. وی گفت: «متأسفانه در جلسات بودجه‌ای، بیشتر توجه‌ها به حوزه‌های اقتصادی و انرژی معطوف است و آموزش و پرورش اغلب در اولویت‌های بعدی قرار دارد.»او افزود: «این روند باید تغییر کند تا آموزش و پرورش به جایگاه واقعی خود در برنامه‌های توسعه‌ای و بودجه‌ای برسد. آموزش، پایه و اساس توسعه کشور است و بی‌توجهی به آن می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری داشته باشد.»
نیاز به همکاری جدی دولت و مجلس
فیاضی در پایان تأکید کرد که حل مشکلات معلمان و بازنشستگان و همچنین ارتقای زیرساخت‌های آموزشی نیازمند همکاری جدی‌تر دولت و مجلس است. وی گفت: «ما در کمیسیون تلفیق و کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس به‌طور مستمر پیگیر این موضوعات هستیم، اما برای دستیابی به نتایج مطلوب، نیاز به عزم و اراده جدی در بدنه دولت نیز وجود دارد.»