فرصت طلایی شبکه ریلی برای تجارت ایران

امین ترفع سرپرست مرکز امور بین‌الملل وزارت راه و شهرسازی: ایران در چهارراه ترانزیت ریلی شرق و غرب – شمال و جنوب قرار دارد که یک معبرِ ترانزیتِ امن و مقرون به‌صرفه به شمار می‌رود. در خطوط راه‌آهن ایران ظرفیت ریلی استاندارد و اتصال پر ظرفیت به کشورهای ترکمنستان فراهم است. همچنین در داخل کشور نیز 15 هزار کیلومتر شبکه ریلی اعم از آنتنی‌ها و مسیرهای اصلی وجود دارد که عدد قابل توجهی است. لازم به ذکر است که نقض‌های زیرساختی در حوزه ریلی وجود دارد، به ویژه خطوط ریلی که به کشورهای همسایه متصل است اما هم اکنون زیرساخت‌های اتصال به کشورهای همسایه در حال تکمیل و افزایش ظرفیت است. گفتنی است افغانستان شبکه ریلی ندارد و از سوی دیگر ایران با ترکمنستان دارای دو مسیر پیوسته ریلی است که از سرخس و اینچه برون با خط ریلی آذربایجان وارد خاک ایران شده است. البته ایران با کشور ارمنستان نیز شبکه ریلی پیوسته ندارد و شبکه ریلی ایران به ترکیه نیز محدود است زیرا امتداد خط ریلی ایران تا محدوده دریاچه وان است. البته خط ریلی شلمچه – بصره نیز در دست اجرا است که انتظار می‌رود در آینده نزدیک به ثمر برسد.ظرفیت ایران تنها به کریدور شمال – جنوب محدود نمی‌شود. در واقع یک شبکه ترانزیتی است که اتصال تمام کشورهای همسایه شمالی – جنوبی – شرقی – غربی را دارد. به عبارت دیگر ایران تنوع مسیر ریلی بسیاری دارد و تنوع کریدورهایی که از خاک ایران عبور می‌کنند، حاکی از جایگاه حائز اهمیت این کشور است. علیرغم اینکه مسیرهای رقابتی دیگر هم در منطقه مطرح می‌شود که کشورها در راستای توسعه منافع ترانزیتی خودشان در تلاش هستند اما موقعیت ترانزیتی ایران به طوری است که همیشه به عنوان یکی از کوتاه‌ترین و ارزان‌ترین مسیرهای ترانزیتی در جهت‌های مختلف شناخته می‌شود. اگر کریدور ریلی به تکامل خود برسد، یعنی در این مسیر حمل‌ونقلی موانع تجاری و اقتصادی بین مناطق جغرافیایی برداشته شده است. بدین ترتیب در راستای حذف موانع موجود جریان وسیع ظرفیت تجارت در محدوده جغرافیایی مورد نظر ایجاد می‌شود که در مقابل رشد اقتصادی و اجتماعی هم در این محدوده رخ می‌دهد.