نماد سایت نقش اقتصاد آنلاین

میدان گازی چالوس؛ شایعه یا واقعیت

همایون فلکشاهی تحلیلگر موسسه داده‌های انرژی کپلر: شایعات زیادی درباره میدان چالوس مطرح شده اما اطلاعات موثق و قابل استنادی درباره این ساختار وجود ندارد. بر اساس اطلاعات موجود، هنوز هیچ چاه اکتشافی در این منطقه حفاری نشده که بتوان بر اساس آن گفت میدانی کشف شده است. بیشتر این حرف‌ها بر پایه این است که ساختار زمین‌شناسی امیدبخشی به نام چالوس بر اساس مطالعات لرزه‌نگاری شناسایی شده که ممکن است تا 120 تریلیون فوت مکعب گاز داشته باشد – چیزی حدود یک‌چهارم میدان پارس جنوبی در بخش ایرانی – اما تا زمانی که چاه اکتشافی زده نشود، هیچ قطعیتی در مورد وجود میدان گازی وجود ندارد. حتی ممکن است عملیات اکتشاف به نتیجه نرسد یا به کیسه‌های کوچک گاز ختم شود که ارزش توسعه نداشته باشد. در واقع احتمال موفقیت حفاری‌های اکتشافی در سطح جهانی حدود 30 تا 35 درصد است بنابراین احتمال اینکه میدان قابل برداشت در ساختار چالوس وجود نداشته باشد، زیاد است. همچنین توسعه مشترک میدان گازی چالوس توسط ایران، چین و روسیه را در حد شایعه است و این موضوع فعلاً فراتر از یک گمانه‌زنی بی‌اساس نیست.

اگر واقعاً میدانی به نام چالوس کشف شود ایران احتمالاً به فناوری خارجی برای توسعه آن نیاز خواهد داشت. طبق گزارش‌ها، این ساختار در منطقه‌ای از دریای خزر قرار دارد که عمق آب در آن به حدود هزار متر می‌رسد و میانگین عمق نیز چیزی بین 300 تا 500 متر است. با اینکه شرکت ملی نفت ایران در دو دهه گذشته توان فنی خود را بهبود داده اما تاکنون هیچ میدان گازی در آب‌های عمیق توسعه نداده است. به عنوان مثال، میدان گازی پارس جنوبی در عمقی حدود 60 متر قرار دارد. علاوه بر این، توسعه چنین میدانی بسیار پرهزینه است آن هم در شرایطی که منابع مالی محدود است و شرکت ملی نفت اولویت‌های دیگری دارد. بنابراین اگر واقعاً میدانی کشف شود به احتمال زیاد ایران برای توسعه آن به همکاری خارجی نیاز خواهد داشت.با توجه به اینکه ایران تاکنون هیچ میدان دریایی در آب‌های عمیق توسعه نداده، نیاز به ساخت یا واردات تجهیزات خاص حفاری و تاسیسات تولیدی دارد. شرکت‌های روسی و چینی چنین فناوری‌هایی دارند، اما چالش اصلی برای ورود آن‌ها به پروژه‌ای در ایران، همان تهدید تحریم‌های آمریکا و نبود توجیه اقتصادی، به‌ویژه با توجه به قیمت پایین گاز در داخل ایران است. در حال حاضر، حدود 70 تا 75 درصد از تولید گاز ایران از میدان پارس جنوبی تأمین می‌شود که در برخی فازها کاهش تولید را تجربه کرده است. بنابراین، کشف احتمالی چالوس باید به اندازه‌ای بزرگ باشد که توسعه پرهزینه آن توجیه‌پذیر باشد و حجم کافی برای بازار پرمصرف داخلی ایران تأمین کند. چنین فرآیندی حتی در صورت کشف میدان، سال‌ها زمان خواهد برد و واقع‌بینانه‌ترین برآورد این است که حداقل 10 تا 15 سال با اولین تولید فاصله داریم.

خروج از نسخه موبایل