همایون دارابی* – بازگشت بازار سرمایه به مدار سبز را میتوان نمونهای از «بیشواکنشی» بازار توصیف کرد؛ رفتاری که هم در سقوطها و هم در جهشها دیده میشود. از سوی دیگر وضعیت بازارهای موازی نیز مشابه است؛ ارز و طلا در همان بازه زمانی رشدهای قابل توجهی را تجربه کردند و سپس اندکی آرام گرفتند، اما روند صعودی آنها ادامه دارد. انگیزه اصلی بورس در این مقطع، جبران افت شدید هفته قبل است. در کنار این واکنش طبیعی، ۲ رویداد مهم بهعنوان محرک بازار مطرح شد. نخست، اعلام راهاندازی بازار ارز دوم رقابتی توسط بانک مرکزی؛ سازوکاری که به شرکتها امکان عرضه بخشی از ارز خود را میدهد. هرچند هنوز دامنه شمول این طرح روشن نیست، موضوعی که برای صادرکنندگان کوچک اثر مثبت خواهد داشت و در صورت اصلاح نرخ ارز، «یکی از مهمترین ترمزهای بازار» برداشته میشود. نرخ ارز در بازار ارز تجاری حدود ۹ ماه است زیر ۷۰ هزار تومان مانده و شکاف آن با نرخ بازار غیر رسمی که به شدت نوسان دارد، بهشدت افزایش یافته؛ شکافی که ۴۰ درصد فروش شرکتهای صادراتی را از بین برده است. پر شدن این فاصله میتواند صادرات را تقویت، تورم را مهار و رکود را تعدیل کند. دومین محرک، انتشار گزارشهای ششماهه شرکتها بود که از ارزندگی بالای بازار خبر دادند؛ نسبت P/E زیر ۵ در بسیاری از نمادها و حتی مقادیر کمتر از ۴ در برخی دیده میشود. این وضعیت، پتانسیل رساندن شاخص به بالای ۲.۸ میلیون واحد را دارد و در صورت ایجاد آرامش سیاسی، فتح کانال ۳ میلیون واحد نیز دور از انتظار نیست. البته آینده بازار را به شدت وابسته به متغیرهای سیاسی و اجرایی میدانم هرچند شایعات و اخبار غیررسمی در کانالهای تلگرامی بر فضای معاملات سایه انداختهاند. اگر آرامش برقرار شود و تصمیمهای ارزی بانک مرکزی عملیاتی شود، شرکتها قادر خواهند بود ارز خود را با نرخ نزدیک به بازار بفروشند و این میتواند جرقه موج تازهای از رشد بزرگ در بورس باشد. این هفته بورس تهران روایت ۲ نیمه متفاوت بود؛ شروعی پرقدرت با عطش خرید و رکوردشکنی تاریخی و پایانی محتاط که نشانهای از آغاز یک فاز تثبیت و استراحت محسوب میشود.
*کارشناس بازار سرمایه
