فردین آقابزرگی-کارشناس بازار سرمایه: کاهش ارزش دلاری بازار و افزایش نرخ ارز دولتی، عواملی هستند که در میان‌مدت می‌توانند موجب رشد درآمد شرکت‌ها و صنایع بورسی شوند و در نهایت ارزش مطلق بازار را افزایش دهند. پس از حدود دو هفته متوالی رشد پرشتاب شاخص‌ها، افزایش حجم معاملات و ورود سرمایهٔ حقیقی، روز هجدهم آبان‌ماه شاهد خروج پول حقیقی و افت قابل‌توجه شاخص کل بودیم. با این حال، سطح بازدهی بازار همچنان در محدوده قابل قبولی قرار دارد؛ به‌طوری‌که از ابتدای سال تاکنون بازدهی شاخص کل حدود 18 درصد، شاخص شناور آزاد 16 درصد و شاخص هم‌وزن حدود 17 درصد بوده است. البته باید توجه داشت که نسبت به اوج شاخص در سال جاری، هم‌اکنون افتی در حدود 4 درصد در شاخص کل و 3 درصد در شاخص هم‌وزن مشاهده می‌شود؛ بنابراین بازار هنوز از آن قله فاصله دارد. به‌نظر می‌رسد یکی از عوامل مؤثر در تغییر جهت اخیر بازار، تشدید لحن تهاجمی دو طرف مناقشهٔ ایران و اسرائیل و مواضعی است که تا حدی یادآور فضای پرتنش خردادماه امسال است. در چنین شرایطی طبیعی است که بازار سرمایه به افزایش تنش‌های ژئوپلیتیکی واکنش نشان دهد و از حالت صعودی به وضعیتی محتاطانه‌تر و حتی رکودی متمایل شود. با این حال، جای شگفتی است که بازار طلا و ارز در برابر این تحولات، واکنش قابل‌توجهی نشان نداده‌اند. این موضوع می‌تواند نشانه‌ای از آن باشد که ریزش اخیر بورس صرفاً یک وقفه کوتاه‌مدت در مسیر صعودی بازار بوده و در صورت عدم تشدید تنش‌ها، احتمال تداوم این افت چندان زیاد نیست. در مقایسه با سایر بازارها، سطح ارزندگی بورس همچنان بالاتر است. کاهش ارزش دلاری بازار، و افزایش نرخ ارز دولتی، عواملی هستند که در میان‌مدت می‌توانند موجب رشد درآمد شرکت‌ها و صنایع بورسی شوند و در نهایت ارزش مطلق بازار را افزایش دهند. بنابراین، هرچند خروج پول حقیقی در روز هجدهم آبان اتفاق افتاد، اما اگر میانگین ورود و خروج نقدینگی در یک ماه اخیر را در نظر بگیریم، همچنان تراز کلی مثبت است. تنها در صورتی که این روند خروج در روزهای آتی تداوم یابد، می‌توان از عمق نگرانی بازار نسبت به تنش‌های ژئوپلیتیکی سخن گفت.
