مِهردخت میرزایی روزنامه نگار: غلامرضا میری، رئیس اتحادیه صادرکنندگان زعفران در گفتگو با «نقش اقتصاد»، درمورد موانع صادرات این محصول گفت: در بخش تولید و کشت زعفران، محدودیتی برای کشاورز وجود ندارد ولی هنگامی که زعفران وارد بازار می‌شود و در چرخه صادرات قرار می‌گیرد با مشکلاتی همراه می‌شود. از آن‌جایی که 85 درصد تولید زعفران کشور صادراتی است و باید صادر شود و مصرف زعفران در داخل کشور بین 10- 15 درصد است و درواقع، بقیه این محصول به صادرات اختصاص پیدا می‌کند. به همین دلیل، زعفران تولید شده را باید صادر کنیم که برای صادرات این محصول موانعی وجود دارند که از سال 97 با آن‌ها روبرو هستیم.
رئیس اتحادیه صادرکنندگان زعفران اظهار کرد: یکی از مشکلاتی که برای صادرات زعفران کشور وجود دارد برگشت ارز حاصل از صادرات است. زیرا این مسئله، صادرکننده را مجبور می‌کند که ارز خود را وارد کشور کند؛ البته صادرکنندگان برای این که ارز وارد کشور کنند و آن را در اختیار بانک مرکزی قرار دهند تا به چرخه اقتصاد کشور ورود پیدا کند مشکلی ندارند. اما مشکل این‌جاست که صادرکنندگان برای وارد کردن ارز در داخل کشور باید بین 3-5 درصد هزینه پرداخت کنند و از طرفی، ارزی که خریدار به صادرکنندگان می‌دهد را با نرخ بازار آزاد محاسبه کرده است و در این میان، صادرکنندگان باید این ارز را بدین صورت صرف کنند که مثلاً ارز 70 هزار تومانی را به مبلغ 47 هزار تومان به سامانه نیما بدهند؛ به طوری‌که باید برای هر دلار نیما، 23 هزار تومان کمتر از قیمت بازار به سامانه نیما بفروشند و این رقم قابل توجهی می‌شود که صادرکنندگان باید مابه‌التفاوت نرخ ارز بازار آزاد و سامانه نیما را بپردازند و علاوه بر این، آن 5 درصد مورد اشاره را هم باید پرداخت کنند که اگر با نرخ ارز 70 هزار تومان محاسبه کنیم حدود 45-50 میلیون تومان می‌شود و این معضل بزرگی برای صادرکننده شده است.
غلامرضا میری تصریح کرد: هر کیلو زعفران تا پیش از افزایش نرخ دلار 30-35 میلیون تومان بوده است ولی در حال حاضر، با توجه به افزایش نرخ دلار به حدود 45-50 میلیون تومان رسیده است و با توجه به موانعی که اشاره کردم، صادرکنندگان کمتر از آن‌چه که بدست می‌آورند را دریافت می‌کنند و متأسفانه، این اتفاق باعث شده است که صادرکنندگان ما انگیزه‌ای برای صادرات زعفران نداشته باشند؛ به طوری‌که اگر آمار صادرات آن‌ها در گذشته را با الان مقایسه کنیم به این صورت است که صادرات صادرکنندگان زعفران کشور با کارت بازرگانی‌شان 70 درصد کاهش پیدا کرده است و دلیلش این است که صادرکنندگان ما در مقابل خود، قاچاقچی را می‌بینند که برایش فرش قرمز پهن شده است.
رئیس اتحادیه صادرکنندگان زعفران تأکید کرد: قاچاقچی بدون هیچ‌گونه هزینه‌ای، زعفران‌های باکیفیت بسیار پایین را از کشور خارج می‌کند و در بازارهای هدف صادراتی که صادرکنندگان در آن‌جا دارند به فروش می‌رساند و درواقع، با صادرکنندگان رقابت می‌کند؛ رقابتی که قاچاقچی 30 درصد زیر قیمت صادرکنندگان به فروش می‌رساند. چون قاچاقچی هزینه‌ای پرداخت نمی‌کند. در نتیجه، صادرکنندگان نمی‌توانند زعفران مورد نیاز مشتریان خود که برای جذب آن‌ها زحمات بسیاری کشیده‌اند را با قیمت قاچاقچی تأمین کنند و به همین خاطر، کار به جایی رسیده است که الان، قاچاقچی جای صادرکنندگان را گرفته است و در این چند سال اخیر، با این مشکل مهم روبرو شده‌ایم و اگرچه جلسه‌های متعددی برای این منظور داشته‌ایم ولی هنوز به نتیجه‌ای نرسیده‌ایم.
غلامرضا میری ادامه داد: دولت چهاردهم قول داده است که مشکلات ما به عنوان صادرکنندگان زعفران را حل کند و امیدوار هستیم این اتفاق بیفتد. چون وجود قاچاقچی در صادرات زعفران نه تنها برای صادرکنندگان بلکه برای کشور نیز معضل محسوب می‌شود و دلیلش این است که زعفران محصول ملی و استراتژیک است و ایران، انحصار تولید زعفران در دنیا را دارد؛ بنابراین باید شرایط به گونه‌ای باشد که ما صادرکنندگان بتوانیم زعفران را صادر کنیم. رئیس اتحادیه صادرکنندگان زعفران عنوان کرد: پیشنهاد ما این است که زعفران را صادر کرده و ارز هم وارد کشور کنیم و ارز یا به قیمت توافقی از ما خریداری شود و یا اجازه دهند جلوی قاچاقچی گرفته شود و ما صادرکنندگان انگیزه‌ای پیدا کرده و با مشتریان خود صحبت کنیم تا بتوانیم بازار ازدست رفته خود را دوباره بدست بیاوریم. چون در غیر این صورت، مقدار زعفرانی هم که تاکنون قاچاقچی به آن دسترسی پیدا نکرده است در آینده نزدیک به آن دست پیدا می‌کند و به طور کلی، صادرکننده‌ای برای صادرات زعفران وجود نخواهد داشت و با توجه به زعفران‌های بی‌کیفیتی که از کشور خارج می‌شود جایگاه زعفران ایران خدشه‌دار خواهد شد.غلامرضا میری اظهار کرد: وزارت جهاد کشاورزی، وزارت صمت، سازمان توسعه تجارت، بانک مرکزی بر صادرات زعفران نظارت دارند. اما بیشتر مشکل ما با بانک مرکزی است. چون اگرچه ما به عنوان صادرکننده، زعفران را صادر می‌کنیم و صادرات این محصول نیز، معافیت مالیاتی دارد ولی با توجه به مشکلات موجود نمی‌توانیم به موقع، حساب‌های خود را با بانک مرکزی تسویه کنیم؛ یعنی علاوه بر هزینه‌هایی که باید بپردازیم سازمان امور مالیاتی نیز، از ما مالیات مطالبه می‌کند و این هم مشکلی است که به دیگر مشکلات ما اضافه شده است.رئیس اتحادیه صادرکنندگان زعفران یادآور شد: ارزی که ما به مشتری زعفران می‌فروشیم ارز آزاد است. یعنی اگر کشوری که می‌خواهد از صادرکننده زعفران خریداری کند مثلاً 50 کیلو زعفران بخواهد آن را با ارز روز با صادرکننده محاسبه می‌کند و وقتی او این ارز را وارد کشور می‌کند باید با قیمتی پایین‌تر بفروشد و علاوه بر این، 5 درصد هم، هزینه ورود ارز به کشور را پرداخت کند و برای تسویه حساب با بانک مرکزی به منظور صادراتی که انجام می‌دهد نیز، برای هر دلار، هزینه جداگانه پرداخت کند و برای ارزی که وارد کشور می‌کند هم، 3-5 درصد هزینه دهد و اگر نتواند با بانک مرکزی تسویه حساب کند باید 25 درصد حاصل از سود فروش و صادرات خود را به وزارت دارایی پرداخت کند.
غلامرضا میری در پایان خاطرنشان کرد: از سال 97 به تمام وزارتخانه‌های مرتبط رفته‌ایم و نامه‌نگاری کرده‌ایم و گفته‌اند که مشکلات موجود در صادرات زعفران را برای صادرکنندگان حل می‌کنند ولی نه تنها بانک مرکزی می‌گوید ارز بازار آزاد صادرکنندگان را قبول ندارد بلکه خریدار خارجی هم، می‌گوید ارز نیمای ایران را قبول ندارد و در این میان، صادرکنندگان دچار ضرر شده‌اند و اختلاف بین ارز آزاد و نیمایی باعث شده است که مشکلات زیادی برای صادرکننده زعفران به وجود آید. ما صادرکنندگان زعفران، ارز را وارد کشور می‌کنیم و 5 درصد هزینه را می‌دهیم ولی اجازه دهند ارزی که وارد می‌کنیم را آزاد بفروشیم و در حقیقت، ارزی که ما وارد کشور می‌کنیم را به واردکنندگان تلفن همراه یا لوازم خودرو و… اختصاص دهند و ارز را با قیمت توافقی در اختیار واردکنندگان قرار دهیم و امیدوارم زعفران ما دوباره جایگاه خود را پیدا کند و از دست قاچاقچیان نجات پیدا کنیم.
