صدیقه بهزادپور روزنامه نگار: در حالی که از طرح ثبت شناسه کالا از مهر ماه سال گذشته تصویب و به مرحله اجرا گذاشته شد، اما هنوز هم بسیاری از فعالان در این عرصه از نحوه اجرای آن در کشور راضی نیستند و معتقدند بسیاری از فروشندگان بدون پایبندی به این طرح در حال فعالیت هستند. ثبت شناسه کالا برای قطعه سازان در کشور نیز همزمان با دیگر صنوف رقم خورد. فعالان دراین صنف معتقدند اجرای نامطلوب این طرح به دلیل فقدان بررسی و رایزنی با کارشناسان و فعالان این حوزه است. این گروه معتقدند؛ اطلاع رسانی ناقص، نبود بستر مناسب برای اجرا، نبود نظارت قوی جهت مقابله با متخلفان و … از جمله ایرادات اصلی وارد به این طرح اعلام شده که هدف اصلی از اجرای آن مقابله با قاچاق لوازم یدکی است . آنها معتقدند؛ کارشناسان فروش آزادانه قاچاقچیان با قیمتهای پایین‌تر فقط بازار فروشندگان پابند به قانون را خراب کرده و هیچ برخورد جدی با آنها صورت نمی‌گیرد.
غلامعلی عادلیان تولید کننده سابق و فروشنده فعلی لوازم یدکی در این خصوص به «نقش اقتصاد» گفت: طرح ثبت شناسه کالا هر چند طرحی مطلوب تلقی می‌شود اما جمع آوری لوازم یدکی‌های بدون شناسه از آنجایی که این طرح بدون بررسی جامع و مشکلات پیش روی آنها صورت گرفته مشکلاتی را ایجاد کرده است. از سوی دیگر اجرای آن بدون نظارت در سطح شهرهای مختلف کشور، عملیاتی شدن آن را زیر سئوال می‌برد و به همین دلیل نیز استقبال خوبی از آن صورت نگرفته و اصناف نیز با این طرح همراهی نکرده‌اند. من بعنوان فروشنده و تولیدکننده سابق این محصولات نیز حتی آگاهی کامل از نحوه اجرا و چگونگی دریافت کد شناسه کالا ندارم در عین حال فروشندگان این محصولات در سطح عمده هم به دلیل سرگردانی از نحوه انجام این کار یا دلایل دیگرهیچ تمایلی به فروش با شناسه کالا ندارند .
طرح شناسه کالا کارشناسی شده نیست
او ادامه داد: بسیاری از فروشندگان لوازم یدکی محصولات خارجی را در انبارهای خود داشته‌اند که همزمان با اجرای این طرح با مشکلاتی مواجه شدند، چون شرایط خاصی برای نصب شناسه کالا در باره این محصولات تعریف نشده است و همگی سرگردان هستند این درحالی است که برخی از فروشندگان در مناطق دوردست هم بدون اطلاع از چند و چون این قانون همچنان اقدام به فروش محصولات بدون شناسه می‌کنند بدون اینکه بدانند از نظر قانون قاچاقچی تلقی می‌شوند.
عادلیان اضافه کرد: مقابله با قاچاق محصولات و لوازم یدکی‌های موجود در بازار می‌توانست بدون هزینه‌های اضافی که در حال حاضر صورت می‌گیرد انجام شود مانند؛ تقویت ابزارهای نظارتی در کانالهای ورودی کشور و نظارت بر بازار توزیع انجام شود و نتایج بهتری را نیز به دنبال داشته باشد چون تعداد افراد متخلف در این حوزه آنقدر زیاد نیستند که نیاز به اجرای طرح پرهزینه و پر از چالشی چون طرح شناسه کالا داشته باشیم.
عادلیان ضمن اشاره به اینکه طرح مذکور در صورت کارشناسی‌های جامع می‌توانست مطلوب باشد گفت: قابلیت اجرای این طرح در صورتی که مشاوره‌های مناسب صورت می‌گرفت ظرفیت اجرای خوبی داشت اما در حال حاضر از این طرح استقبال چندانی نشده است و فعالان در این صنف نیزبه طور کامل خود را ملزم به اجرای آن نمی‌دانند.
این فعال صنفی لوازم یدکی ادامه داد: اجرای موفق هر طرحی در گرو انجام آزمایشی آن است تا معایب و چالش‌های احتمالی آن مشخص شود و بعد از رفع مشکلات در سطح وسیعتری به مرحله اجرا درآید بنا به گفته مسئولان جرایمی برای متخلفان در نظر گرفته شده است در حالی که بسیاری از فروشندگان این محصول هنوز در باره چگونگی اجرای این طرح و نحوه مشارکت در این خصوص آگاهی ندارند و اطلاع رسانی خوبی در این زمینه صورت نگرفته است و تنها آورده احتمالی این طرح دریافت جرائم از متخلفان خواهد بود که در این میان مقصر واقعی نیستند.
او اضافه کرد: بسیاری از قاچاقچیان با وجود اجرای این طرح همچنان اقدام به فروش این محصولات بدون شناسه کالا با قیمتی پایین‌تر بدون مواجهه با مانع و مشکلی در کشور هستند و در این بین فقط فروشندگان با رعایت قوانین اعلام شده متضرر می‌شوند در حالی که اجرای قانون نیاز به برخورد با بی قانونی‌ها در هر بخشی دارد تا انگیزه فعالیت و پابندی به قانون از بین نرود.
عادلیان ادامه داد: دور زدن قانون از راه‌های مختلف دیگری نیز از سوی متقلبان انجام می‌شود که اکثر اوقات دیده نمی‌شوند مانند اینکه؛ برخی از فروشندگان که با چسباندن برچسبهای مشخصات تولید تقلبی اقدام به فروش می‌کنند این طرح با نظارت قوی همراه باشد کسی جرئت فروش اجناس تقلبی نمی‌کند و در این میان شناسه کالا هم اگر با نظارت خوب و مطلوب همراه باشد هیچ مزیتی در برنخواهد داشت چون هر مصوبه و قانونی بدون نظارت ماندگاری نخواهد داشت.
