علی عباسیان کارشناس اقتصادی: در اقتصاد چهار نوع سرمایه وجود دارد: سرمایه اقتصادی، سرمایه انسانی، سرمایه اجتماعی و سرمایه نمادین.
در این یادداشت سعی بر این داریم که به سرمایه نمادین بپردازیم.
کشورها برای جذب توریست و همچنین دیده شدن در سطح بین المللی اقدام به ایجاد سرمایه نمادین مینمایند.
چنانچه بخواهیم مثالهایی در این مورد ذکر کنیم میتوان به اهرام مصر، برج خلیفه دبی، قهوه برزیل، فوتبال اسپانیا، ایرلاین قطر، بورس آمریکا و تولید ارزان برای چین اشاره کرد.
گفتنی است عربستان نیز در صدد ایجاد یک سرمایه نمادین از فوتبالیستهای مشهور دنیا است تا کشورش را به دنیا معرفی کند، در یک لایه بالاتر کشور چین را داریم چین را در دنیا با تولید ارزان میشناسند لذا سرمایه گذاران برای کاهش هزینه بنگاه اقدام به احداث بنگاههای اقتصادی در چین میکنند سرمایه نمادینی که باعث ورود سرمایهگذاری خارجی میشود و به تولید و توسعه کشور کمک میکند.
در این زمینه دو مسئله را در رابطه با کشور ایران میتوان بررسی کرد؛
اول اینکه عربستان با خرید بازیکنهای معروف به تعداد انگشتهای دست اقدام به ایجاد سرمایه نمادین کرده است در حالیکه با توجه به آمار رسمی اتاق بازرگانی سالانه صد میلیارد دلار هزینه تحریم داریم که اگر این مبلغ را بخواهیم با سرمایه نمادین عربستان مقایسه کنیم ما میتوانیم هزار بازیکن مانند رونالدو بخریم و یا هر سال 66 برج خلیفه بسازیم و یا اینکه در دو سال پرهزینهترین سازه بشر یعنی ایستگاه فضایی بسازیم، عددهای فوق نشان دهنده بزرگی عدد هزینههای تحریم است لذا به هیچ عنوان نمیتوان ادعا کرد که تحریم نعمت است.
مسئله دوم اینکه در دنیا کشور ما را به فرار نخبگان میشناسند که همین امر باعث عدم تمایل ورود سرمایهگذاران به کشور میشود.
اما چنانچه بخواهیم به پارامترهای لازم در جهت رشد اقتصادی اشاره کنیم میتوان موارد زیر را عنوان کرد؛
رفع تحریمها (رفع تحریمها شاید برای کارایی اقتصاد ما شرط کافی نباشد اما قطعاً شرط لازم است)
ایجاد ثبات در متغیرهای کلان اقتصادی،
ثبات تصمیم گیری سیاست گذار اقتصادی،
کاهش تصدیگری دولت، خصوصی سازی واقعی طبق اصل 44 قانون اساسی.