محسن احمدپور استاد دانشگاه: دریای کاسپین با دارا بودن منابع غنی نفت و گاز، پتانسیل بالایی در اقتصاد جهانی و منطقهای دارد. این منابع، به همراه تنوع زیستی غنی و موقعیت جغرافیایی استراتژیک، زمینهساز فعالیتهای اقتصادی متعددی همچون حمل و نقل دریایی، شیلات، آبزیپروری، و گردشگری ساحلی هستند. استان مازندران به عنوان یکی از استانهای ساحلی ایران، با داشتن بنادر استراتژیک همچون بندر نوشهر و امیرآباد، میتواند نقش محوری در توسعه اقتصادی دریای کاسپین ایفا کند.
توسعه فناوری و نوآوری در صنعت دریایی یکی از عوامل اصلی در افزایش بهرهوری و کاهش اثرات محیطزیستی است. استفاده از سامانههای مدیریت هوشمند حمل و نقل دریایی، پهپادهای نظارتی، سنسورهای محیطزیستی و روشهای نوین استخراج منابع زیرسطحی، از جمله فناوریهایی است که میتوانند به بهبود مدیریت منابع دریایی و کاهش آسیبهای محیطزیستی کمک کنند.
علاوه بر این، نوآوری در طراحی و ساخت کشتیهای کممصرف و سازگار با محیطزیست، استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر، و توسعه فناوریهای پیشرفته در آبزیپروری و شیلات، میتواند به تحقق توسعه پایدار در صنعت دریایی منجر شود. این نوآوریها، نه تنها به حفظ محیطزیست دریایی کمک میکنند، بلکه فرصتهای اقتصادی جدیدی را برای استان مازندران و سایر مناطق ساحلی ایجاد میکنند.
توسعه پایدار در صنعت دریایی به معنای بهرهبرداری مسئولانه از منابع طبیعی، همراه با حفظ تعادل محیطزیستی و بهبود کیفیت زندگی جوامع ساحلی است. در این راستا، استان مازندران میتواند با اجرای سیاستهای محیطزیستی مناسب، تقویت زیرساختهای حملونقل دریایی و ترویج فناوریهای پاک، به توسعه پایدار دریای کاسپین کمک کند.
یکی از جنبههای مهم در توسعه پایدار، استفاده از فناوریهای هوشمند در مدیریت منابع آبی و ساحلی است. این فناوریها میتوانند از طریق جمعآوری دادههای دقیق و تحلیلهای پیشرفته، به بهبود مدیریت محیطزیستی و کاهش خطرات ناشی از تغییرات اقلیمی کمک کنند. همچنین، ترویج آموزشهای عمومی و ارتقای آگاهی در مورد حفاظت از محیطزیست دریایی، از دیگر اقداماتی است که میتواند به تحقق اهداف توسعه پایدار کمک کند.
روز ملی دریای کاسپین، فرصتی است تا به اهمیت این دریا در توسعه اقتصادی، فناوری و نوآوری، و همچنین به حفظ محیطزیست و توسعه پایدار توجه شود. استان مازندران و دانشگاه مازندران، با بهرهگیری از ظرفیتهای خود و همکاریهای علمی و صنعتی، میتوانند به پیشگامان این توسعه تبدیل شوند. استفاده از فناوریهای نوین و ترویج رویکردهای پایدار، نه تنها به بهرهبرداری بهینه از منابع دریای کاسپین کمک میکند، بلکه به حفظ محیطزیست و ارتقای کیفیت زندگی در مناطق ساحلی نیز میانجامد. برای دستیابی به این اهداف، نیازمند برنامهریزی جامع و همکاری مستمر میان نهادهای مختلف هستیم تا بتوانیم از این منبع ارزشمند به بهترین نحو بهرهبرداری کنیم.