نیلوفر مولایی روزنامه نگار: گروه سیاسی: حضور مهاجران افغان غیرقانونی نیز که این روزها باعث بروز نگرانیهایی در جامعه شده است، از موضوعاتی است که در گفتگو با حشمتالله فلاحتپیشه، رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی مجلس به آن پرداختیم. وی دراین باره به خبرآنلاین گفت: «بنده معتقدم هشت میلیون افغان در ایران هستند. یک خطر جدی برای امنیت است.»
گفتگو با حشمتالله فلاحتپیشه، رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی در ادامه میآید.
آقای فلاحتپیشه! یکی از دغدغههای ملی که اخیراً زیاد مطرح میشود، بحث اتباع است. بنا به دلایل مختلف همیشه این نگرانی وجود داشته ولی اخیراً به خاطر چند رخداد این تشدید شده است. نظرتان در این مورد چیست؟ آیا تهدیدی برای امنیت ملی هستند یا ظرفیت ملی میتوانند داشته باشند یا بستگی دارد چطور ساماندهی شوند؟ چون موافقین و مخالفین هم نکات متفاوتی میگویند. یکی از استدلالهایی که خیلی مورد توجه مخالفین است این است که نهایتاً به تهدیدی علیه امنیت ملی تبدیل میشوند. نگاه شما چیست؟
موضوع اتباع به سه دلیل جدی شده است. دلیل اول این بود که عدهای موضوع اقامت را با تابعیت همراه کردند. حتی در سخنرانیهایشان گفتند که برادران افغانستانی که تابعیت نداشته باشند و رإی بدهند، در دنیا تابعیت با خون و خاک است.
حتی هیچ قانون گذاری نمیتواند به راحتی تابعیت را ایجاد کند. ایران هم سخت گیرانهتر است. من سالها در مجلس درگیر این بودم که یک سری زنان ایرانی در مرزها همسر خارجی داشتند، بچه دارند و همسرشان رفته و آن بچه برای شناسنامه دچار مشکل بودند. سالها درگیر بودم. ولی الآن به راحتی به دلایل مختلف میگویند اقامت تبدیل به تابعیت شود. این یک موضوع که ملت حساس هستند و مسئولان هم باید حساس باشند.دومین موضوع، طالبان بود. اتفاقی که افتاد این بود که بخش عمدهای که آمدند نظامیان بودند. 350 هزار نفر لشکر دولت افغانستان بود. دولت افغانستان 135 میلیارد دلار وام و کمک خارجی گرفت که اصلاحات در حوزههای مختلف از جمله نظامی انجام دهد. اینها هر شش نفر در مقابل یک نفر دوام نیاوردند. در مقابل یک لشکر 50-60 هزار نفری چریک طالبان شکست خوردند. بخش عمدهای به ایران آمدند. من به کمپها رفتهام و کل مرزها را یک سال دیدهام. بخشی از این نظامیان به ایران آمدند. به دلایل خاص پاکستان نمیگذاشت.قسمت سوم این که هیچ ایرانی بدون شناسنامه نمیشناسید. یعنی الآن من و شما اگر دستگاه امنیتی بخواهد ببیند من کجا هستم به راحتی میداند. یک کارت بانکی و ملی داشته باشید. اصلاً تمام ایرانیها شناسه دارند. ولی ایران دست افغانهایی است که کارت شناسایی و شناسنامه و کارت پناهندگی ندارند و کسی نمیداند کجا هستند.
آمار نشان میدهد بخش اعظمی از آنهایی که بعد از طالبان به ویژه آمدند اصلاً شناسه ندارند. برخی فقط یک و نیم میلیون نفر را میگویند. اینها مورد سوء استفاده باندهای مافیا قرار گرفتهاند. هرکسی میخواهد خلاف کند از اینها استفاده میکند. میگویند ایرانیها را میشناسند. خیلی از این افغانها را دچار باندهای خلاف کردهاند. این وحشتناک است.
پس یک خطر جدی میدانید؟
خطر جدی است. بنده معتقدم هشت میلیون افغان در ایران هستند. یک خطر جدی برای امنیت است. من به شدت درگیر مسائل سیاسی هستم، هر کجا که بروم پرس و جو میکنم، به یک گاراژی رفتم که ماشینم را برای تعمیر بدهم، آن جا یک فرد هیکلی بود که فکر میکردم ایرانی است و اصلاً قیافهاش نمیخورد که افغان باشد. او با من زیاد صحبت کرد و گفتم کجایی هستی؟ گفت افغانستانی هستم. بعد یک عکس روی موبایلش بود که عکس خودش با گارد ویژه افغانستان بود. گفت گارد ویژه بودم، گفتم چطور آمدی؟ گفت فرماندهام که عمویم است من را آورده است و عمویش مسئول اطلاعات فلان ارتش است.
آن آقا میگفت خیلی از فرماندهها آمدهاند و همه یگانشان را آوردهاند. میگفت فرمانده من اینجا را گرفته و ماهی نود میلیون تومان کرایه میدهد و دوازده نظامی هستیم که اینجا کار میکنیم. یگانش آن جا کار میکرد. آن آقا به نقل از خودش میگفت و من را نمیشناخت. من با لباس راحتی خانه برای تعمیر رفته بودم. از عمویش میگفت که مسئول اطلاعات فلان یگان نظامی است. گفت عمو به من گفته است که 88 درصد نظامیان افغانی که از دست طالبان فرار کردهاند و به ایران آمدهاند و این وحشتناک است.
پس با این سیاست دولت موافقید که تا پایان سال باید غیر مجازها از ایران خارج شوند.
امیدوارم این عملی شود.
امکان اجرا دارد؟
به ضرر خود افغانستانیها است. همین حالا تا وقتی که نظامیان افغانستانی در ایران هستند، معتقدم رابطه ایران و افغانستان دچار چالش است. طالبان فکر میکند علیهاش کاری صورت میگیرد. این سمت هم ایران احساس ناامنی میکند. معتقدم چهل سال مهمان نوازی از افغانستانیها کردهایم و مدیون خیلی از آنها هم هستیم. اصلاً بخشی از نوسازی و بازسازیها بر دوش آنها بوده است و نمیخواهیم خرابش کنیم. فصلالخطاب در دنیا قانون است.
قانون بین المللی و رویه را اجرا کنیم و آن این است که هر کسی که میخواهد بماند شناسنامه بدهد اول او را بشناسیم. خود را معرفی کند. در کمپهای کرمان رفته بودم. فرد جوانی بود که میگفت سی و پنج بار من را گرفتهاند و بار سی و ششم هم میخواهم بیایم. میگفت هر بار عدهای از من پانصد دلار میگیرند و میآیم. مافیا دارند. میگفت در ایران که میآییم 24 ساعته محل خوابمان و 48 ساعته شغل ما مشخص است. یک ایرانی پیدا کن و از شهرستان بیاور و ببین میتوانید اینطور اسکان و شغل ایجاد کنید؟
این طرح امکان اجرا دارد؟
باید ببینیم عزم وزارت کشور و سایر دستگاهها به چه صورت است. همه دستگاهها باید رعایت کنند. ولی میبینیم برخی افرادی که قدرتمند هستند ولی مسئول نیستند، فرد به پشت تریبون میرود و چیزهایی میگوید که اگر اینها در ایران باشد چه میشود. دفاعهایی که به ظاهر دلسوزانه است ولی به ضرر منافع ملی است…
قانون بین المللی در ایران باید اجرا شود
بر خلاف بعد امنیتی که دارد در فضای جامعه هم یک دوقطبی ایجاد کرده. برخی مردم معتقدند افغانها از ایران اخراج شوند و برخی دیگر میگویند نوعی نژاد پرستی است. راهکار شما برای این دو قطبی چیست؟
راهکارم قانون بین المللی است، اول باید بشناسید. اصلاً یک ایرانی و خود شما اگر مشخصات سجلی خود را در کشور ثبت نکنید به عنوان خلافکار محسوب میشوید. چه انتظاری دارید که یک خارجی مشخصات سجلی خود را ثبت نکند؟ این حق دولت است که همه اتباعی که هستند باید مشخصات سجلی خود را مشخص کنند.بعد از آن دولت میتواند ساماندهی و همکاری با آنها کند. به نظرم کسانی که این کار را کنند به سود خودشان است. وگرنه دلایل امنیتی به اندازهای است که هر برخوردی را دولت بخواهد میتواند بکند و دنیا هم این حق را میدهد و در داخل ایران قرار نیست به دو گروه تقسیم شویم. قانون بین المللی در ایران باید اجرا شود.