سمانه رمضانی روزنامه نگار: نوسانات قیمت نفت بهعنوان یکی از عوامل کلیدی در اقتصاد جهانی، تأثیرات عمیقی بر کشورهایی مانند ایران که وابستگی زیادی به صادرات نفت دارند، میگذارد؛ در شرایط تحریمی و محدودیتهای تجاری، این نوسانات نهتنها بر درآمدهای ارزی ایران بلکه بر بازار ارز، تورم و سیاستهای اقتصادی داخلی نیز تأثیرگذار است.
به گزارش «نقش اقتصاد»، اقتصاد جهانی بسیار تحت تأثیر نوسانات قیمت نفت قرار دارد و این موضوع بهویژه در کشورهای صادرکننده نفت نظیر ایران، اهمیت زیادی دارد؛ ایران به دلیل وابستگی بالای خود به صادرات نفت خام، تغییرات در قیمت جهانی نفت تأثیرات عمیقی بر اقتصاد داخلی آن دارد، نوسانات قیمت نفت نه تنها بر درآمدهای ارزی کشور تأثیر میگذارد، بلکه به دلیل نقش نفت در تأمین منابع مالی دولت و نیز ارتباط آن با بازار ارز، میتواند بر نرخ ارز، تورم و سایر شاخصهای اقتصادی اثرگذار باشد.
در این میان، شرایط تحریمی ایران نیز بر پیچیدگیها افزوده و میزان انعطافپذیری کشور در پاسخ به تغییرات قیمت نفت را محدود کرده است، در این زمینه تحلیل تأثیرات قیمت نفت بر اقتصاد ایران و جهان از اهمیت ویژهای برخوردار است، بهویژه در شرایط کنونی که تحریمها و محدودیتهای بینالمللی همچنان پابرجاست، توجه به نوسانات قیمت نفت و نحوه مدیریت آن میتواند برای سیاستگذاران اقتصادی کشور بسیار راهگشا باشد.
علاوه بر این، تأثیر این نوسانات بر حجم صادرات نفت، ارز و قیمت کالاهای مصرفی داخلی موضوعاتی هستند که نیازمند بررسی دقیق و جامع است.
محسن قمصری، مدیر اسبق شرکت ملی نفت ایران و عضو هیئت مدیره عنوان میکند: تأثیر قیمت نفت بر اقتصاد جهانی و داخلی ایران به ویژه در شرایط تحریمی، موضوعی پیچیده و چند بعدی است، قیمت نفت و نوسانات آن میتواند تأثیرات گستردهای بر اقتصاد کشورها بهویژه کشورهایی مانند ایران داشته باشد که وابستگی زیادی به صادرات نفت خام دارند.
به گزارش «نقش اقتصاد»، مدیر اسبق شرکت ملی نفت ایران و عضو هیئت مدیره در گفتگو با «نقش اقتصاد» ادامه میدهد: نوسانات قیمت نفت میتواند تأثیر مستقیم و غیرمستقیم بر اقتصاد جهانی و داخلی بگذارد، از سوی دیگر تغییرات قیمت نفت تأثیر بسیاری بر بازار ارز دارد، در ایران کاهش یا افزایش قیمت نفت میتواند منجر به تغییرات قابل توجه در عرضه و تقاضای ارز شود، برای مثال اگر قیمت نفت کاهش یابد، درآمدهای ارزی کشور کاهش مییابد و ممکن است باعث افزایش فشار بر بازار ارز و افزایش نرخ ارز در داخل کشور شود.
وی اظهار میکند: در حالی که این تغییرات بر درآمدهای ارزی تأثیر میگذارد، به نظر میرسد که تأثیر آن بر حجم صادرات به دلیل شرایط تحریمی به مراتب کمتر است، به عبارت دیگر در شرایطی که ایران با محدودیتهای شدید برای فروش نفت مواجه است، قراردادهای منعقده با کشورهایی مانند چین و تعهدات آنها برای خرید نفت، به طور عمده تحت تأثیر نوسانات قیمت نفت قرار نمیگیرد، به این معنی که کاهش یا افزایش قیمت نفت نمیتواند تأثیر چندانی بر حجم صادرات نفت ایران بگذارد، هرچند که در درآمد کلی کشور مؤثر است.
مدیر اسبق شرکت ملی نفت ایران و عضو هیئت مدیره میافزاید: از دیگر تأثیرات آن رابطه پیچیده بین قیمت ارز و قیمت کالاهای داخلی است، بسیاری از کالاهای مصرفی در ایران، حتی اگر بهطور مستقیم به نوسانات ارز وابسته نباشند، به دلیل چسبندگی قیمتها در بازار، از نوسانات نرخ ارز و قیمت نفت تأثیر میپذیرند، به عبارت دیگر حتی اگر قیمت نفت یا ارز کاهش یابد، این کاهشها ممکن است بهطور کامل در قیمتهای داخلی انعکاس نیابد و شاهد افزایش قیمتها در بازار باشیم.
وی میگوید: با توجه به وابستگی کشور به صادرات نفت خام، افزایش صادرات نفت میتواند بهعنوان یکی از راههای مهم برای تأمین منابع ارزی و حمایت از اقتصاد کشور مطرح باشد، امیدواریها به تلاشهای دیپلماتیک برای گشایش در صادرات نفت و افزایش فروش نفت در سطح جهانی میتواند کمکهای مؤثری به توسعه اقتصادی ایران کند؛ در این راستا، دولت باید سیاستها و برنامههایی را برای بهبود وضعیت صادرات نفت، افزایش درآمدهای ارزی و مدیریت بهتر اقتصاد کشور تدوین کند.
به گزارش «نقش اقتصاد»، نوسانات قیمت نفت بهطور مستقیم بر اقتصاد ایران تأثیر میگذارد و در شرایط تحریمی، این تأثیرات برجستهتر میشود؛ کاهش یا افزایش قیمت نفت میتواند درآمدهای ارزی کشور را تحت تأثیر قرار داده و بهویژه در بازار ارز و تورم اثرگذار باشد.
با توجه به وابستگی بالای اقتصاد ایران به صادرات نفت، نوسانات قیمت نفت میتواند مشکلاتی در تأمین منابع مالی دولت و مدیریت بازارهای داخلی ایجاد کند، در عین حال تلاشهای دیپلماتیک و توسعه روابط اقتصادی با کشورهای مختلف میتواند به افزایش صادرات نفت کمک کرده و از این طریق درآمدهای ارزی کشور را تقویت کند.
برای کاهش اثرات منفی نوسانات قیمت نفت، لازم است که دولت با تدوین سیاستهای مناسب اقتصادی، تنوع در منابع درآمدی و کاهش وابستگی به نفت را در دستور کار خود قرار دهد.