نشست خبری فرود عسگری، معاون وزیر اقتصاد و رئیس کل گمرک ایران، امروز 4 شهریور 1404 برگزار شد. رئیس کل گمرک ایران در بخشی از این نشست به ارائه آمار ترخیص خودروهای وارداتی پرداخت.
بر این اساس، عسگری عنوان کرد: در ۵ ماهه نخست سال جاری ۱۹ هزار و ۵۸۶ دستگاه خودرو به ارزش ۴۳۲ میلیون دلار ترخیص شده و این از نظر تعداد ۲۴ درصد و از نظر ارزش ۳۵ درصد رشد کرده است.
او افزود: همچنین 600 دستگاه خودرو جانبازی نیز در سال جاری ترخیص شده‌اند. خودروهای جانبازان از حقوق ورودی معاف هستند و در صورت ورود این دست خودروها به گمرک، مراحل ترخیص آنها با سرعت بیشتری انجام می‌شود.
گرچه ترخیص خودرو به لحاظ تعداد و ارزش رشد قابل توجهی داشته است، اما نباید فراموش کرد که واردات خودرو همچنان با مشکلات زیادی مواجه است و ترخیص‌‌های سال جاری، بیشتر مختص به ثبت سفارش‌های سال گذشته هستند. همچنین پیش‌تر کارشناسان صنعت خودروسازی نسبت به روند ترخیص خودروهای جانبازی انتقاداتی داشته و ابراز نگرانی کرده‌اند.
اختلافات متعدد در حوزه واردات خودرو
صنعت خودروسازی ایران ذی‌نفعان فراوانی دارد و تضاد در منافع این ذی‌نفعان بارها محل چالش شده است. در آخرین تحولات حوزه واردات خودرو، تعرفه و حقوق گمرکی واردات خودرو در سال جاری با چالش‌های متعددی روبرو بوده است.
بر اساس بند (ر) تبصره یک قانون بودجه ۱۴۰۴، نرخ حقوق ورودی خودروهای وارداتی معادل صد درصد تعیین شده است. با این حال، هیات وزیران در ۲۱ خرداد جدول تعرفه‌ای تازه‌ای تصویب کرد که برای خودروهای بنزینی محدوده ۲۰ تا ۱۹۰ درصد و برای خودروهای برقی و هیبریدی محدوده ۴ تا ۱۶ درصد را پیش‌بینی می‌کرد.
این تفاوت باعث شد یک شهروند به دیوان عدالت اداری شکایت کند و دیوان با صدور دستور موقت اجرای مصوبه دولت را تا زمان صدور رای نهایی متوقف کند. در این دستور، تعرفه ۱۰۰ درصدی به عنوان مبنای محاسبه موقت تعیین شد و در نتیجه مصوبه دولت مدتی در بلاتکلیفی باقی ماند. تا اینکه در 28 مرداد مصوبه وزیران دوباره اصلاح شد.
براساس آخرین اصلاحات صورت گرفته در مصوبه وزیران، میانگین حقوق ورودی واردات خودروهای احتراق داخلی که در ابتدا در بازه 20 تا 190 درصد قرار می‌گرفت، به 20 تا 165 درصد تغییر پیدا کرده تا میانگین حقوق ورودی، مطابق با قانون بودجه، 100 درصد لحاظ شود. گرچه با اصلاحات انجام شده شکایت موجود در دیوان عدالت اداری بی‌اثر می‌شود، اما با توجه به اینکه در حوزه واردات خودرو نهادهای مختلفی صاحب نظر هستند، همچنان احتمال تحولات و مناقشات بیشتر وجود دارد. همچنین مشخص نیست مبنای محاسبه تعرفه هریک از خودروهای وارد شده، بر کدام یک از مصوبات دولتی استوار بوده است؟
خودروهای وارداتی جانبازان بلاتکلیف مانده‌اند!
گرچه براساس اظهارات رئیس گمرک مشکلی در خصوص ترخیص خودروهای وارداتی جانبازان وجود ندارد، اما اظهارات پیشین دبیر انجمن واردکنندگان خودرو خلاف این موضوع را ثابت می‌کند.
مهدی دادفر، دبیر انجمن واردکنندگان خودرو، چندی پیش در گفت‌و‌گو با تجارت‌نیوز گفت: در رابطه با خودروهای جانبازان، با وجود آن‌که این خودروها مالکیت اختصاصی دارند و تحت مالکیت شخص جانباز قرار می‌گیرند، حتی ارز جانبازی نیز به آنها تخصیص داده نشده‌است. خودروها در گمرک باقی مانده‌اند و در شرایطی که کشور درگیر تنش‌های امنیتی است، احتمال آسیب‌دیدن این خودروها وجود دارد. مشخص نیست در صورت بروز خسارت، چه نهادی پاسخگو جانبازان می‌شود؟
همچنین براساس آخرین آمارهای اعلام شده، 27 هزار جانباز در سامانه وزارت صمت ثبت‌نام کرده‌اند و از این تعداد حدود 16 هزار نفر ثبت سفارش انجام داده‌اند. با یک حساب سرانگشتی می‌توان دریافت که ترخیص 600 دستگاه جانبازی تنها بخش کوچکی از ثبت سفارش‌های انجام شده است.
