مجتبی خسروجردی روزنامه نگار: مهدی مطهرنیا در گفتگو با «نقش اقتصاد» درباره تأثیر نفت در مناسبات اقتصادی و دیپلماتیک سال 2024 اظهار داشت: نفت دیگر برای ابرقدرت در حال گذار به نظم نویین جهانی کالای استراتژیک نیست. در واقع معابر عبور نفت از گذرگاه‌های نفتی است که برای ایالات متحده آمریکا اهمیت دارد. آمریکا امروز بزرگترین تولیدکننده نفت به شمار می‌رود و باتوجه به ماده نفتی موجود در این کشور، به طور نسبی بشکه‌ای 60 دلار برای آمریکایی‌ها مقرون به صرفه تلقی می‌شود. در همین حال تسلط بر گذرگاه‌های عبور انرژی برای آمریکایی‌ها دیگر از جغرافیای تولید انرژی نفتی و گازی مهم است. از این جهت رویکرد دریایی‌شان تقویت می‌شود و توجه به تنگه هرمز تا خلیج عدن و از خلیج عدن تا باب المندب را جدی می‌گیرند.
تحلیلگر مسائل بین الملل در ادامه گفت: در واقع از دهه‌های پیش و پس از فروپاشی اتحادیه جماهیر شوروی هر چه به زمان کنونی نزدیک شده‌ایم، این معنا بیشتر خودنمایی می‌کند. در سال 1379 به این نکته اشاره کرده و بیان کردم که در آینده‌ای نزدیک هتل ریلند ریلندِ بزرگ متوجه تعبیریی جدید برای شرکای مهم آمریکا خواهد بود که این شریک‌ها بیشتر در حوزه ریملند قرار دارد و اروپا، فرانسه و آلمان شرکای استراتژیک آمریکا نخواهد بود و کانادا، ژاپن، کره جنوبی، ایران و استرالیا از اهمیت کلیدی برخوردارند که در این میان ایران اهمیت وافری خواهد داشت. چرا که در نوهارتلند در مرکزیت فلات ایران را به عهده دارد و همچنین در کناره خلیج فارس و دریای عمان است و به همین دلیل تنگه هرمز مهم می‌شود و باطبع کانال عبور انرژی به رقبای آمریکا، یعنی اروپای متحد و چین در نظم آینده جهانی اهمیت خواهد داشت.
او افزود: البته آمریکایی‌ها در سال‌های اخیر کوشیده‌اند که نظام حقوقی بر کانال سوئز و عبور انرژی ائتلافی به وجود بیاورند و حضور فعلی آمریکا در اطراف تنگه هرمز و دریاهای آزاد منتهی به این کانال خود را به نمایش می‌گذارد. همچنین با تحرکاتی که در ارتباط با جنگ حماس و شرایط حاکم بر یمن و حوثی‌ها وجود دارد، ائتلاف ده گانه در حال گسترش است و شدت ارتباط انگلیس و آمریکا در برخورد با حوثی‌ها خود را آرام_ آرام به نمایش می‌گذارد و بدین ترتیب، آمریکا حضورش در باب المندب را نیز بر این دامنه می‌افزاید. لذا سال 2024 در ارتباط با نفت باید منتظر وقایع خاص باشد. با این توضیح که بیش از آنچه به نفت مرتبط باشد، به محل عبور این انرژی به سمت چین، اروپا و دیگر رقبای ایالات متحده در زمینه‌های اقتصادی و سیاسی ربط دارد. پس باید گفت، اگر آمریکا بتواند سلطه‌اش را در این مناطق محقق کند، قیمت نفت افزایش پیدا خواهد کرد.
استاد علوم سیاسی دانشگاه تصریح کرد: البته این زمانی می‌تواند از ثبات برخوردار باشد که آمریکا بتواند در ارتباط با نوهاتلند و تسلط بر فلات ایران با مرکزیت تهران، اقدام‌های اطمینان بخشی را انجام و سپس با کنترل منطقه از خلیج فارس تا تنگه هرمز زمینه‌های ایجاد فضایی جدید در بازار انرژی جهانی با مرکزیت کشورش به وجود بیاورد.
مطهرنیا در پایان گفت: آمریکایی‌ها در عین حال تلاش کرده‌اند، روسیه را از مرکز قدرت دور کرده و با نزدیکی با کشورهای عربی این فرصت را داشته باشند که در آینده در منطقه با هزینه‌های پایین و حتی با تحمیل هزینه‌های خود بر رقیب‌ها، امکان حضور در منطقه را به صورت پایدار به وجود بیاورند تا بعد از این با دستکاری در قیمت انرژی رقبای اصلی‌شان را در محدودیت اقتصادی قرار بدهند.
