لیلا مرگن روزنامه نگار: سال گذشته بسیاری از فعالان اقتصادی از کمبود نقدینگی برای تأمین نیازهای واحد تولیدی خود رنج میبردند. در واقع، سیاستهایی در راستای کنترل تورم، زمینه کاهش نقدینگی را فراهم کرده بود، اثرات خود را در واحدهای تولیدی به جای گذاشته و برخی مضیقهها را برای آنها در حوزه تأمین مالی فراهم آورده بود.حالا دولت با برنامهریزیهایی که صورت داده تا شعار سال را محقق نماید و بتواند چرخ تولید را بیشتر به حرکت درآورد، راههایی برای تأمین سرمایه در گردش واحدهای تولیدی بدون توسل به پول نقد طراحی کرده که از جمله آن، اقدامی است که در حوزه رونمایی از برات الکترونیکی انجام شده است.
همین چند روز قبل بود که نخستین برات الکترونیکی صادر شد. احسان خاندوزی، وزیر امور اقتصاد و دارایی در مراسم رونمایی از این ابزار گفت: باید مسیرهای جاری تأمین مالی را بیش از پیش هموار کنیم و ابزارهایی از جنس اوراق گام، فاکتورنیک، سفته و برات الکترونیک را در این راستا توسعه دهیم. حالا علیرغم گفتههای او، باید دید با توجه به این گفتهها آیا برات الکترونیکی میتواند نیازهای واحدهای تولیدی را تأمین کرده و مشکل منابع مالی آنها را حل کند؟
خروج تجارت از حالت نقد
پیمان مولوی، کارشناس مسائل مالی و اقتصادی در گفتگو با اقتصاد آنلاین، برات الکترونیکی را ابزار خوبی برای تجار و فعالان اقتصادی معرفی کرد و گفت: در قدیم یعنی 40 تا 50 سال قبل هم برات وجود داشته است و کاسبها از آن استفاده میکردند؛ بنابراین هر ابزاری که بتواند به خروج تجارت را از حالت نقد به مدتدار کمک کند، به نظر من باید به فال نیک گرفته شود.این کارشناس اقتصادی درباره چالشهای پیش رو برای استفاده از برات الکترونیکی گفت: به نظر من یکی از این چالشها آن است که ابزارهای خوبی ایجاد میکنیم؛ اما متاسفانه روی آموزش برای استفاده از آن کار نمیکنیم که این مسئله شاید سبب شود که محدودیت یکباره ایجاد گردد؛ پس به نظر میرسد باید متولی امر وقت بگذارد و شیوه استفاده از این ابزار را آموزش بدهد تا تجار بدانند از برات الکترونیکی چگونه استفاده کنند.وی تاکید کرد: در شرایط فعلی بیشترین آسیب را از محل نبود آموزش فعالان اقتصادی میبینیم؛ به این معنا که فرهنگسازی کردن و توضیح دادن ویژگیهای هر ابزار خیلی مهم است. اگر درباره این ابزار توضیح داده نشود؛ خیلیها نمیفهمند که چگونه از آن استفاده کنند؛ پس باید درباره آن اطلاعات کافی در اختیار مخاطبان قرار گیرد.مولوی در پاسخ به این پرسش که چطور میتوان اعتماد تجار را برای استفاده بیشتر از برات جلب کرد، اینگونه پاسخ داد: بازی در حال تغییر است و در چنین شرایطی تجاری که با ابزارهای جدید آشنایی دارند و از آن استفاده میکنند، موفقتر خواهند بود.وی افزود: آیا در گذشته فکر میکردید که یک کاسب 50 ساله در کف بازار تهران از شیوههای بهروز و اقتصاد دیجیتال استفاده کند؛ ولی اکنون این اتفاق در حال رخ دادن است. هر ابزاری مسیر خودش را پیدا میکند و جلو میرود. کسانی که نخواهند با شرایط تطبیق پیدا کنند، حذف میشوند.
نیاز به سرمایهگذاری در حوزه امنیت سایبری
نکته حائز اهمیت دیگر، امنیت سایبری است؛ به این معنا که باید دید که آیا هک اطلاعات و حملههای سایبری، امنیت برات الکترونیکی را به خطر نمیاندازد؟ این کارشناس اقتصادی درباره امنیت برات الکترونیکی در مقابل هک شدن گفت: بخشی از این مسئله به توسعه زیرساختهای ایمنی در ایران باز میگردد؛ باید دقت بیشتری در این رابطه انجام شود و روی مبحث ایمنی خیلی متمرکز شویم.وی افزود: باید بانک مرکزی وارد عمل شود و این کار را سامان دهد؛ چراکه نیاز به سرمایهگذاری در حوزه امنیت سایبری داریم که کار یک شبهای نیست.مولوی بیان کرد: به نظر من خیلی از استارتاپها میتوانند در این حوزه فعالیت کنند. اما باید از این اکوسیستمها حمایت شود تا بتوانیم جوانان این حوزه را در داخل ایران حفظ کنیم و بعد کمک کنیم که این بخش ارتقا یابد؛ زیرا امنیت شبکه مهم است.وی ادامه داد: همانطور که استارتاپها میتوانند در حوزه پرداختها فعالیت سایبری و غیره انجام دهند و به این مساله کمک کنند، در رابطه با امنیت برات الکترونیکی میتوان از آنها کمک گرفت. مثل همه جای دنیا که یک اکوسیستم توسط استارتاپها حرکت میکند و به سمت جلو میرود، ما هم میتوانیم از این تجربیات استفاده کنیم. این کارشناس اقتصادی افزود: این حوزه در اقتصاد ایران بیش از هفت تا هشت میلیارد دلار را شامل میشود و هر پرداختی که انجام میدهیم، به امنیت سایبری مربوط میشود.