حمیدرضا اناری روزنامه نگار: طی روزهای اخیر، تب اخبار واردات خودرو دوباره بالا رفته و از آنجا که واردات خودرو ارتباط تنگاتنگی با قیمت‌گذاری دستوری این کالا دارد، اخبار آن برای اهالی بازار سرمایه جذاب بوده است. بررسی عمیق‌تر رفتار قیمتی بازار سهام نشان از فراز و فرودهای فراوان قیمت گروه خودرو در آخرین هفته شهریورماه دارد. آیا به‌راستی این تحولات، خودرویی‌های بورس را جذاب می‌کند؟
چنان‌که سیاست‌های دولت چهاردهم نشان می‌دهد، این بار دولت به طور جدی درصدد ایجاد تحول ساختاری در صنعت خودرو و حاشیه‌های آن است. تخصیص ارز برای واردات خودرو و اصرار مسئولان دولتی بر پایان دادن به قیمت‌گذاری دستوری، اهالی بازار خودرو و سهامداران خودرویی‌ها را نسبت به بهبود وضعیت این صنعت خوش‌بین کرده است. آیا این تحولات، خودرویی‌های بورس را دوباره جذاب خواهد کرد؟
مسیر پرپیچ‌وخم واردات خودرو هموار شد؟
شنبه هفته گذشته، عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد، در توییتی اعلام کرد: «امروز بالاخره گره کور واردات خودرو را با تدبیر رئیس محترم جمهوری در جلسه ستاد اقتصادی دولت باز کردیم. همه بدانند اجازه انحصار در هیچ حوزه و صنعتی را نمی‌دهیم. همه صنایع باید با رقیب خارجی خود رقابت کنند. منافع ملت ایران در رقابت است.»
این موضوع کم‌وبیش بر رفتار قیمت سهام خودرویی اثر داشت و روز یکشنبه، این نمادها مسیر نزولی روز ابتدایی هفته را در پیش گرفتند. نقطه عطف خودروسازان در معاملات هفته پیشین، روز دوشنبه بود که چرخش قیمت شکل گرفت. بازگشت قیمت از روز میانی معاملات در هفته پایانی تابستان، باعث شد اکثریت نمادهای این صنعت، در قیمت همسان یا بالاتر از قیمت تابلو در شروع هفته قرار گیرند.
گفتنی است گروه خودرو و ساخت قطعات در بازار سرمایه، نمادهای بزرگی همچون خودرو، خساپا و خگستر را در خود جای داده است. بررسی معاملات نمادهای خودرویی از این رو حائز اهمیت است که به طور سنتی، گروه خودرو لیدر بازار سرمایه شناخته می‌شود. از همین رو نگاه بخش عظیمی از سهامداران و اهالی بازار سرمایه به جریان معاملات این گروه است.
قیمت خودرو در میان آسمان و زمین قرار گرفت
در حال حاضر، نماد خودرو در سطح 256 تومانی قرار گرفته که 13.5 درصد بالاتر از کف 225 تومانی این نماد در سال 1403 است. کارشناسان معتقدند اگر این حرکت صعودی خودرو با افزایش خیره‌کننده حجم و ارزش معاملات همراه نشود، تنها می‌توان عنوان موجی اصلاحی در روند نزولی را به آن داد.در هفته معاملاتی پیش رو، قطع به یقین نگاه اهالی بازار سرمایه به سطح 266 تومانی نماد خودرو خواهد بود. واکنش رفتار قیمت به این سطح از این نظر حائز اهمیت است که این سطح پیش از این، سنگر حمایتی مهمی برای خودرو به شمار می‌رفت. در حال حاضر، خریداران باید با این قیمت به عنوان یک مقاومت مهم دست‌وپنجه نرم کنند.
دولت تغییرات صنعت خودرو را در یک بسته سه‌جانبه بررسی می‌کند
همایون دارابی، کارشناس بازار سرمایه، در تحلیل اتفاقات روزهای اخیر صنعت خودرو کشور و اثر آن بر خودرویی‌های بورس به تجارت‌نیوز گفت: «در روزهای اخیر، دو سه اتفاق قابل توجه در صنعت خودرو به وقوع پیوست. اتفاق نخست، به موضوع واردات خودرو برمی‌گردد؛ آقای عارف در این زمینه اعلام کرده‌اند که واردات خودرو صورت می‌گیرد.» او افزود: «مساله دیگری که مطرح است، به اصلاح قیمت خودرو مربوط می‌شود و جلسه‌ای که به این موضوع اختصاص داشته است.»دارابی درباره وابستگی موضوع واردات به قیمت بنزین اظهار کرد: «به نظر می‌رسد این دو مساله ضلع دیگری نیز دارد و آن احتمال اصلاح قیمت بنزین در آینده نزدیک است. همچنین به نظر می‌رسد دولت در پی آن است که مساله قیمت‌گذاری دستوری در صنعت خودرو، واردات خودرو و قیمت سوخت را در قالب یک بسته سه‌جانبه بررسی کند.»
او ادامه داد: «باید منتظر ماند و دید چه تحولی به وقوع می‌پیوندد. با این حال، اکنون بحث واردات و اصلاح قیمت‌گذاری دستوری اهمیت بیشتری پیدا کرده است. از این رو می‌توان گفت این موضوع زمینه‌ساز تغییراتی جدی در صنعت خودرو خواهد شد.»
قیمت‌گذاری دستوری زیان سنگینی به صنعت خودرو وارد کرده است
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه صحبت‌های خود به موضوع زیان‌های قیمت‌گذاری در صنعت خودرو پرداخت و دراین‌باره گفت: «صنعت خودرو به دلیل وضعیت خاصی که قیمت‌گذاری برای آن پیش آورده، دچار زیان‌های سنگین شده است. این زیان‌ها به نوبه خود موجب کمبود نقدینگی برای عملیات شرکت‌ها می‌شود. در نتیجه، شاهد افت عملیات خواهیم بود.»
دارابی ادامه داد: «از سوی دیگر، مشکل اساسی به این موضوع بازمی‌گردد که صنعت قادر به تامین بودجه لازم برای تحقیق و توسعه نیست. در ادامه، همین موضوع به افت کیفیت خودروها منجر می‌شود.»او توضیح داد: «علاوه بر این، زنجیره قطعه‌سازان نیز با کمبود منابع مالی روبه‌رو خواهد شد. همچنین خودروسازها قادر به بازپرداخت تسهیلات بانکی نیستند و این اتفاق فشار شدیدی روی صنعت و نظام بانکی وارد کرده است.»
واردات خودرو می‌تواند به تقویت رقابت و ارتقای کیفیت منجر شود
دارابی تاکید کرد: «در حال حاضر، به دلیل عدم سوددهی، واردات تنها ممکن است مشکلات جدی‌تری برای صنعت به وجود آورد. اما اگر قیمت‌گذاری اصلاح شود، امید است خودروسازها بتوانند به سود برسند و با این سود، کیفیت محصولات خود را ارتقا دهند.»
او در پایان گفت: «انتظار می‌رود دولت به یک جمع‌بندی برسد و بسته جامعی برای حل مشکلات این صنعت ارائه کند.»
