مِهردخت میرزایی روزنامه نگار: در میز اقتصاد روز شنبه 19 آبان ماه به موضوع بررسی وضعیت خودروسازان و دلایل افت تولید پرداخته شد؛ موضوع مهمی که گلایه بسیاری از متقاضیان خودرو را به همراه داشته است. آمار تولید خودروسازان نشان می‌دهد که در 6 ماه ابتدایی امسال، ایران خودرو و سایپا حدود 450-460 هزار دستگاه خودرو تولید کرده‌اند که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، تولید کاهش داشته و اگرچه بر اساس هدف‌گذاری قبلی قرار است که امسال، یک میلیون و 700 هزار دستگاه خودرو تولید شود.
به گزارش «نقش اقتصاد»، اما آمار 6 ماه، تحقق این هدف را تا حدی مشکل می‌کند. در میان ثبت‌نام کنندگان ایران خودرو، افرادی هستند که بیش از یک سال است خودرو ثبت‌نام کرده‌اند ولی خبری از تحویل خودروی آن‌ها نیست و به تازگی پیامک جدید دریافت کرده‌اند که اگر زمان تحویل خودروی آن‌ها تابستان یا پاییز 1403 بوده است خرداد 1404 خودروی خود را دریافت می‌کنند؛ یعنی یک سال بعد و یا افرادی هستند که تحویل خودروی آن‌ها 1403 بوده است و هزینه آن را به طور کامل واریز کرده‌اند ولی هنوز خبری از این تحویل نیست. در نتیجه، ثبت‌نام کنندگان به نوعی با سرگردانی روبرو هستند و در خصوص سایپا هم، چنین وضعیتی وجود دارد. کیانوش پورمجیب، مدیر عامل طراحی و تأمین قطعات ایران‌خودرو درمورد وضعیت تولید در ایران خودرو بیان کرد: در 6 ماه ابتدای سال، اگر خودروی پژو پارس که یکی از محصولاتی است که تقریباً می‌توان گفت در 4 ماه ابتدای سال تولیدش را به خاطر موضوعات استاندارد متوقف کرده‌ایم را به همراه خودروی هایما کنار بگذاریم، بیش از 92 درصد برنامه را محقق کردیم و در حقیقت، در این زمینه تأخیر چشمگیری نداریم و در ادامه سال، درصدد جبران این 7-8 درصد هستیم. مدیر عامل طراحی و تأمین قطعات ایران‌خودرو گفت: برنامه‌ای به وزیر صمت اعلام کردیم که با رعایت یک سری از ملاحظات در برنامه‌ها و حمایت‌هایی که باید از صنعت شود حداقل، 20 درصد تولید روزانه را در 6 ماه دوم افزایش خواهیم داد و تولیدمان را روزانه، حداقل از 2 هزار عدد به حدود 2 هزار و 300 خودرو خواهیم رساند. در ادامه، مصطفی طاهری عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی گفت: از سال 99 تولید خودرو کم شد و قرار بود طبق برنامه ارائه شده وزارت صمت تا پایان دولت قبل، به 3 میلیون تولید خودرو برسیم و بر اساس آن برنامه، امسال باید بیش از 2 میلیون خودرو تولید می‌شد که دولت تغییر کرد و یک سری اتفاق‌ها رخ داد؛ بنابراین فکر می‌کنم سال گذشته، مجموع خودروهای تولیدی یک میلیون و 350 هزار خودرو بود و قرار شد که امسال یک جهش جدی داشته باشیم. عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: طبق آماری که گفته شد 7-8 درصد عقب‌ماندگی در تولید خودرو وجود دارد و این آمار، بدون پژو و هایما است در حالی که اگر تولید این دو خودرو را متوقف کردیم نباید از آمار کم شوند. سال گذشته، قرار ما با تولید این دو خودرو بوده است و قرار شد که امسال نیز، بیشتر شود؛ بنابراین اگر بخواهیم سال گذشته را با 6 ماه ابتدایی امسال مقایسه کنیم 12 درصد کاهش تولید خودرو داشته‌ایم. او ادامه داد: خطایی که مدام تکرار می‌کنیم این است که معمولاً وقتی یک خودرویی را در تیراژ بالا تولید می‌کنیم و قرار است به هر دلیلی آن را متوقف کنیم که بنا به ضعف‌های آن، از این مسئله نیز حمایت می‌کنیم حتماً باید از قبل، در همان تیراژ یا بیشتر ظرفیت ایجاد کنیم. ظرفیت خودروسازی در ایران‌خودرو و سایپا در زنجیره‌های مختلفی یکنواخت نیست. یعنی اگر قرار است 700 هزار خودرو تولید کنند برای همه زنجیره‌ها این عدد وجود ندارد؛ به طوری‌که ظرفیت در جایی یک و نیم میلیون است و در نهایت، تولید با آن موردی که کمترین است صورت می‌گیرد. در نتیجه، اگر برای جاهایی که خلأ داریم سرمایه‌گذاری کنیم لازم نیست سرمایه‌گذاری ما در کل زنجیره خودرو باشد و می‌توانیم افزایش و جهشی را در تولید خودرو داشته باشیم. به جز این که شرکت‌ها را به صورت جداگانه درنظر بگیریم وزارت صمت باید توسط دو خودروساز به سراغ تولید یک خودروی اقتصادی قابل قبول با تیراژ حداقل یک میلیون با قیمت اقتصادی برود.
در این حالت، خودروساز حجم بالایی خودرو تولید می‌کند و در نتیجه، می‌توانیم بخش زیادی از التهاب تقاضای خودرو را برداریم.
در ادامه، مانی حدادی، کارشناس صنعت خودرو بیان کرد: هوشمندانه‌ترین اقدامی که می‌توانستیم انجام دهیم را از وزیر صمت شنیدیم و آن هم پاک کردن صورت مسئله بود و آقای اتابک براحتی روی 700 هزار دستگاه تعهد خط بطلان کشید. سال گذشته که تعهد تولید و برنامه وزارت صمت و سیاست‌گذار یک میلیون و 500 هزار دستگاه بود عرضه و تولید تقریباً یک میلیون و 300 هزار دستگاه بود و ناگهان با وجود همه هشدارهای کارشناسان برای سال جاری، این عدد به یک میلیون و 700 هزار دستگاه رسید و باز هم کارشناسان برای این موضوع هشدار دادند.
این کارشناس صنعت خودرو گفت: یک موضوع خطیری را نباید فراموش کرد که پاییز سال گذشته، ایران‌خودرو و سایپا طرح بزرگ فروش خود را با نزدیک به یک میلیون و 500 هزار دستگاه خودرو انجام دادند و تقریباً همه رسانه‌های مستقل و روزنامه‌نگاران این حوزه اشاره کردند که خودروساز و صنعت خودرو سهمیهٔ سال آینده خود را پیش‌خور می‌کنند و ما به این موضوع دست پیدا کردیم و در سال جاری، خودروساز هرچه تولید می‌کند برای تحویل به ثبت‌نامی‌های سال گذشته است و اتفاقی که رخ داده کاملاً طبیعی است و تا این جای کار، مجموع خودروسازان حدود 500 هزار دستگاه خودرو تولید کرده‌اند و در بهترین حالت در نیمه دوم امسال، اگر خیلی موفق باشیم و با قطعی برق ناشی از کمبود انرژی روبرو نشویم امکان دارد همین عدد تکرار شود.
مانی حدادی تصریح کرد: ما تقریباً نیمی از خودروهایی که برای تولیدشان ادعا شده بود را ازدست داده‌ایم و 700 هزار خودرو به سال آینده موکول می‌شوند و به طور مجدد، تعهد تولید پیش می‌آید و این تعهد انباشته می‌شود و به این نقطه می‌رسیم که خودروساز همیشه مدعی است زیان انباشته دارد و قطعه‌ساز از بدهی‌های خود صحبت می‌کند و درواقع، یک فرآیند غیر کارشناسانه و بی‌تدبیری انجام شد در صورتی که گفته می‌شد نباید این اتفاق رخ دهد. 7 درصد یک میلیون و 500 هزار دستگاه که محقق نشد حدود 104-105 هزار دستگاه می‌شود ولی 7 درصد یک میلیون و 700 هزار دستگاه، 120 هزار دستگاه می‌شود و اگر در سال جاری، خودروساز در بهترین حالت بتواند یک میلیون و 100 هزار دستگاه تولید کند با وجود این که از برنامه سیاست‌گذار بسیار عقب است با کمبود بیش از 600 هزار دستگاه خودرو روبرو هستیم.
او ادامه داد: مثل همیشه و همه اتفاق‌های دیگر، مردم گوشت قربانی هستند و اگرچه ایران‌خودرو می‌دانست تولید پژو پارس متوقف شده است این خودرو را به مردم فروخت و در نهایت، آن را با سورن جا به جا کرد و از آن طرف، سایپا به فروش خودروی شاهین می‌پردازد و پول اطلس را از متقاضیان دریافت می‌کند و کوییک را تحویل می‌دهد و اتفاق‌های این‌چنینی بسیار هستند و دوستان در مجموعه مدیریت خودرویی به طور مداوم از کمبودها و ظلم‌هایی که به آن‌ها شده است، می‌گویند. اما هیچ وقت خودروساز نمی‌پرسد که آیا برای مردم راحت بوده است تا پول خودرو را فراهم کنند؟
در حالی که خودروساز از زمان واریز وجه توسط مشتری برای او تخفیف قائل نمی‌شود. این کارشناس صنعت خودرو افزود: باید آمار واقعی منتشر شود و به شما این اطمینان را می‌دهم که کمتر از یک هفته دیگر همه این صحبت‌ها به راحتی فراموش می‌شوند و به نظرم باید یک نگاه کارشناسی دقیق داشت و اگر انصاف رعایت شود اوضاع بهتر خواهد شد
