سارینا سیف روزنامه نگار: وزارت نیرو همچنان جریمههای سنگینی برای استخراج آنچه رمزارز غیرمجاز نامیده میشود تعیین کرده است. ادعا شده این اقدام از سوی مشترکان خانگی، بخش صنعتی، کشاورزی و تجاری انجام میگیرد و ممکن است مشکلات متعددی در زمینه تأمین برق به وجود آورد. دولت در حالی عامل کمبود برق را مساله استخراج رمزارزها میداند که مشترکان خانگی اساساً به برق مورد نیاز برای استخراج این مقدار رمزارز دسترسی ندارند.
آنطور که ایسنا گزارش داده، در آستانه فصل تابستان و پیک مصرف برق، جریمههای سنگینی برای استخراج آنچه رمزارز غیرمجاز نامیده میشود تعیین شده است.
طبق اعلامها تاکنون بیش از هشت هزار مرکز غیرمجاز شناسایی و از این مراکز بالغ بر 300 هزار دستگاه ماینر گردآوری و تحویل مراکز قضایی شده است. آنطور که برآورد شده برای تأمین برق این دستگاههای غیرمجاز باید نیروگاهی به بزرگی 1100 مگاوات احداث شود.
با بالا گرفتن تب بازی همستر کامبت، توجه بسیاری از مردم به بازار رمزارزها جلب شده است. شایان ذکر است عموماً وقتی توجه اکثر مردم به یک بازار جلب میشود، صحبتهای مسئولان نیز به دنبال آن افزایش مییابد.
تعیین جریمه برای افرادی که رمزارز غیرمجاز استخراج میکنند، در ادامه سیاستهایی است که نه علت، بلکه معلول را هدف قرار گرفتهاند. ادعا شده استخراج رمزارز غیرمجاز با استفاده از تعرفههای برق یارانهای اعم از تعرفه برق خانگی، صنعتی، کشاورزی و تجاری در ایام اوج مصرف باعث افزایش احتمال خاموشی صنایع، افت شاخصهای کیفی برق و احتمال سوختن لوازم الکتریکی همسایگان میشود.
این ادعایی است که با توجه به وضعیت عرضه و تقاضای برق، نیازمند بررسی بیشتری است. چراکه تعرفههای برق یارانهای و اعطای برق رایگان دو موضوع کاملاً متفاوت است. بسیاری از شهروندان در شرایط کمبود برق، اساساً به برق مصرفی خود نیز دسترسی ندارند. در شرایطی که هرساله در آستانه فصل گرما، مشترکان خانگی و صنایع مختلف، قطعی برق را تجربه میکنند، ادعای استخراج رمزارز از سوی مشترکان خانگی، صنعتی، کشاورزی و تجاری، ادعایی عجیب به نظر میرسد.
چنانکه ایسنا گزارش داده، طبق مصوبه کمیسیون تلفیق بودجه، کلیه ردههای بسیج مستضعفین (پایگاهها و حوزههای بسیج)، پاسگاهها، کلانتریها، موزههای دفاع مقدس و کمیته امداد امام خمینی از پرداخت حق انشعاب برق، گاز، آب و فاضلاب، تلفن، عوارض شهرداری و شمارشگرها و کلیه خدمات دولتی و عوارض معاف شدند.
دسترسی به برق مورد نیاز برای استخراج رمزارز، با توجه به تعرفهها و قطعیهای پیدرپی، اساساً موضوعی نیست که مشترکان خانگی، صنعتی و… قادر به انجام آن باشند.
در حالی ادعای استخراج غیرمجاز رمزارز از سوی مشترکان خانگی مطرح میشود که طی سالیان گذشته بارها در مواجهه با کمبود برق، برق منازل و صنایع قطع شده است. این قطعی برق در روند تولید بسیاری از صنایع، اختلالهای گستردهای به وجود آورده است. از سوی دیگر مشترکان خانگی نیز با شروع فصل گرما، شاهد قطعیهای متعددی بودند و ساعات کاری نیز به دلیل کمبود برق تغییر کرده بود.
با این حال، کاهش چندانی در زمینه مصرف برق مشاهده نشد و ناترازی همچنان پا برجا بود. امسال نیز در آستانه فصل گرما، گزارشهای متعددی از قطعی برق به گوش رسیده است. آنطور که پیداست، ناترازی برق، یا به بیان دقیقتر کمبود برق، از مشکلات اساسی است که تاکنون راهکارهای عملیاتی چندانی در این زمینه ارائه نشده است.
یکی از مهمترین راهکارهای ارائهشده از سوی مسئولان، مدیریت مصرف است. اما چنانکه پیداست، در شرایطی که بازدهی بسیاری از نیروگاهها زیر 40 درصد است و بسیاری از صنایع در تأمین برق مورد نیاز خود دچار مشکل شدهاند، توجه مسئولان صرفاً معطوف به مدیریت مصرف است.
آنطور که ادعا شده، استخراج رمزارز غیرمجاز، منجر به افزایش احتمال خاموشی صنایع و افت شاخصهای کیفی برق میشود. این ادعا در حالی متولی استخراجها را مشترکان خانگی، بخش صنعتی، کشاورزی و… میداند که اساساً این مشترکان به برق مورد نیاز استخراج رمزارز دسترسی ندارند.
از سوی دیگر اگر مشکل کمبود برق استخراج غیرمجاز رمزارز است، چرا قبل از محبوب شدن این پدیده در ایران، کشور با کمبود برق مواجه بوده است؟
یکی از عوامل مهم کمبود برق، نبود عرضه متناسب با تقاضاست. بازدهی پایین نیروگاهها، تکنولوژی پایین، متنوع نبودن سبد انرژی در کشور و بسیاری دیگر از عوامل طرف عرضه، مشکل کمبود برق را تشدید کرده است.
هرچند مسئولان اظهارات فراوانی در زمینه راهکارهای عملیاتی ارائهشده در خصوص مشکلات عرضه برق تاکنون داشتهاند، اما وعدههای مبنی بر تولید برق از انرژیهای تجدیدپذیر، افزایش ظرفیت نیروگاهها متناسب با نیاز مصرفی و واردات تکنولوژی و جایگزینی دستگاههای پرمصرف مورد استفاده مردم تاکنون صورت نگرفته است.
در کنار اقدامات مؤثر در زمینه عرضه برق، مدیریت مصرف نیز میتواند مطرح شود چراکه امری اساسی است. اما وقتی در زمینه عرضه اقدامات موثری صورت نمیگیرد، نمیتوان انتظار داشت مدیریت مصرف، بحران کمبود برق را برطرف کند.
ادعای استخراج غیرمجاز رمزارز از سوی صنایع و مشترکان خانگی، در شرایطی که به برق مصرفی برای امرار معاش هم دسترسی ندارند، ادعای عجیبی است که با کمی بررسی نادرستی آن عیان میشود. اگر مشکلات نیروگاهها و نبود تنوع در سبد انرژی کشور در دستور کار قرار نگیرد و هر بار مشکل کمبود برق را به عوامل اشتباهی نسبت دهند، بحران کمبود برق همواره بدتر از قبل گریبانگیر مردم خواهد شد.