دکتر الهام پارسا، پزشک متخصص طب سنتی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی می‌گوید: یبوست از مشکلات دوران کودکی و دومین علت شایع مراجعه به متخصص اطفال است. در دوران قبل بلوغ و در سنین مدرسه پسران ۳ برابر دختران یبوست دارند اما در بزرگسالی شیوع یبوست در زنان ۳ برابر مردان است.
به گزارش خبرآنلاین، ۹۵ درصد از یبوست کودکان عملکردی و بدون علت زمینه‌ای است، عوامل متعددی زمینه ایجاد یا تشدید یبوست را فراهم می‌کنند که از آن جمله می‌توان به فعالیت بدنی کم، رژیم غذایی کم فیبر، افسردگی، حالات روانی خاص و مصرف بعضی داروها اشاره کرد.
خصوصیات مدفوع طبیعی
ایجاد مشکل در دفع، باعث بیقراری و از بین رفتن آرامش شیرخوار و کودک می‌شود. به زبان ساده، دفع مدفوع سفت با سختی را یبوست می‌گویند. از دیدگاه طب سنتی مدفوع طبیعی باید دارای خصوصیاتی باشد. قوام خمیری و عسلی داشته، به آسانی خارج شود. تکه تکه نباشد. مقعد را نسوزاند.
زرد یا قهوه ای روشن باشد. بوی خیلی بد نداشته باشد. همراه با دفع، باد زیادی خارج نشود. بعد دفع احساس سبکی ایجاد شود و موقع دفع درد ایجاد نکند. اگر فرد کمتر از روزی یکبار دفع داشته باشد و اجابت مزاج همراه با سختی و ناراحتی باشد نیاز به مداخله جهت درمان یبوست دارد.
زمان‌های شایع ایجاد یبوست در کودکان
اغلب کودکان زمانی از دوران زندگی دچار یبوست می‌شوند مانند زمان شروع تغذیه کمکی، رفتن به مهد کودک، زمان گرفتن کودک از شیر مادر و در سنین مدرسه است که معمولا این دوره‌ها کوتاه مدت بوده و درمان‌های ساده و معمولی کفایت می‌کند. از اقدامات لازم برای رفع یبوست کودک این است که کودک در معرض هوای سرد قرار نگیرد. همچنین هوای خیلی گرم هم با تبخیر مایعات بدن کودک سبب مدفوع سفت و یبوست می‌شود.
در زمانی که کودک فقط از شیر مادر تغذیه می‌کند باید مادر اقدام به مصرف سوپ حاوی چغندر، اسفناج و آلو کند. در سنین بالاتر که کودک غذا می‌خورد باید رژیم خود کودک تحت کنترل و در رژیم او آب، مایعات و فیبر به اندازه کافی باشد. فعالیت بدنی متوسط برای کودکان لازم است ولی ورزش و فعالیت بدنی زیاد و به دنبال آن تعریق فراوان در بعضی کودکان سبب خشکی و کاهش آب بدن و یبوست می‌شود. همچنین خواب و استراحت کودک باید کافی باشد. حمام طولانی همراه تعریق زیاد نیز سبب کاهش مایعات بدنی و یبوست می‌شود و اینکه جهت داشتن اجابت مزاج مناسب در کودک، شادمانی و عدم استرس او نیز اهمیت بسزایی دارد.
خوراکی‌هایی جهت درمان یبوست کودکان
آلو، آب هندوانه خصوصا با شکر، آب خیار، آب کدو و آب میوه‌ها بدون جرم خود میوه، انجیر، گلقند، روغن زیتون، آبگوشت چرب، خاکشی، خرما، گردو، مویز، ترنجبین و استفاده از سبزیجات ملین مثل اسفناج و ریشه و برگ چغندر در سوپ کودک توصیه می‌شود. همچنین می‌توان سوپی با ترکیب برنج، سبزیجاتی مثل جعفری، گشنیز، شمبلیله، تره، زردچوبه، آبغوره، آلوبخارا، بال مرغ و روغن زیتون، بدون نمک تهیه کرد و به عنوان یک غذای موثر در درمان یبوست به کودک داد.
مالش شکم کودک با روغن‌های گیاهی
در حالیکه اکثر کودکان در برابر مصرف مواد خوراکی مقاومت می‌کنند مالش شکم برای آنها لذت‌بخش است. می‌توانید شکم کودک را با روغن زیتون، روغن کرچک و روغن مصطکی در جهت عقربه‌های ساعت هر بار به مدت ۲۰ دقیقه مالش دهید. مالیدن شکم در جهت عقربه‌های ساعت با ترکیبی از لعاب ختمی و کتیرا نیز سودمند است. می‌توانیم مغز گیاه فلوس را در گلاب حل کرده و روی شکم کودک بگذارید. باید همواره شکم و پهلوهای کودک را گرم نگه داشت. اگر یبوست کودک طولانی و علامت دار شد، حتما جهت اطمینان خاطر و بررسی بیشتر به پزشک مراجعه کنید.
