محمد بیات روزنامه نگار: گروه بین الملل: صبح روز جمعه یکم دسامبر وزارت خارجه قطر با انتشار بیانیه‌ای ضمن ابراز «تأسف عمیق» اعلام کرد که آتش‌بس موقت میان رژیم صهیونیستی و جنبش اسلامی حماس مجدداً تمدید نخواهد شد. در ادامه این بیانیه دوحه از تداوم مذاکرات میان طرفین برای برقراری مجدد وضعیت آتش‌بس سخن گفت اما در عین حال خطاب به جامعه جهانی نسبت به وقوع فاجعه انسانی در باریکه غزه هشدار داد. پیش از این پایگاه آکسیوس به نقل از سه منبع مطلع خبر داده بود که هرزی هالوی رئیس ستاد مشترک ارتش اسرائیل به آنتونی بلیکن از ادامه تجاوز نظامی رژیم به باریکه غزه گفته است. اکنون به نظر می‌رسد پس از هفت روز آتش‌بس شکننده میان رژیم صهیونیستی- حماس و آزادی ده‌ها اسیر اسرائیلی و فلسطینی، بار دیگر «آتش جنگ» در منطقه فلسطین شعله‌ور شده باشد. نتانیاهو و گالانت در حالی از قصد خود برای نابودی حماس سخن می‌گویند که تقریباً تمام بازیگران مهم این منازعه همچون اتحادیه اروپا، جهان عرب، ایران و ترکیه از گزینه تبادل کامل اسرا و برقراری آتش‌بس دائم حمایت می‌کردند. حال با آغاز دور جدید تجاوز نظامی اسرائیل علیه باریکه غزه این سؤال کلیدی مطرح می‌شود که نبرد «شمشیرهای آهنین» چه زمانی به پایان خواهد رسید؟ آیا نتانیاهو برای فرار از «مرگ سیاسی» ریسک نبرد فرسایشی با حماس را پذیرفته است؟ نزدیک شدن انتخابات نوامبر 2024 آمریکا چه تأثیر روی تحولات میدانی در جنگ غزه خواهد گذاشت؟ در ادامه این یادداشت سعی خواهیم کرد تا به این سؤالات مهم پاسخ دهیم.
در حالی که آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا خواستار تمدید آتش‌بس برای هشتمین روز شده بود اما ارتش رژیم صهیونیستی تصمیم گرفت تا منطقه ظاهراً امن خان یونس و جنوب رفح را هدف قرار دهد. ایتامار بن گویر وزیر امنیت داخلی اسرائیل در شبکه اجتماعی ایکس با لحنی تهدید آمیز نوشت که ما باید بدون هیچ مصالحه‌ای به غزه بازگردیم و این منطقه را با تمام قدرت‌مان له کنیم. در سوی مقابل گروه‌های مقاومت با حملات راکتی به شهرک‌های سدیروت، تل‌آویو و عسقلان سعی کردند ته به تجاوز دوباره صهیونیست‌ها پاسخ دهند. آمارها حاکی از آن است که تنها در ساعات ابتدایی پایان آتش‌بس موقت میان طرفین بیش از 40 غیرنظامی در باریکه غزه به شهادت رسیدند.
هم‌زمان با آغاز دور جدید درگیری میان رژیم صهیونیستی و گروه‌های مقاومت مستقر در نوار غزه، حزب الله لبنان حملات راکتی علیه شمال فلسطین اشغالی را از سر گرفت. برخی منابع محلی از رهگیری موشک‌های مقاومت لبنان در حریم هوایی شهرک‌های المطله و شهر کفرکلا خبر می‌دهند. در عصرگاه جمعه نیروهای مقاومت پایگاه «رامیم» را هدف قرار دادند. علاوه بر اقدامات فوق پهپادهای مقاومت با عبور از مرز وارد عمق خاک فلسطین اشغالی شدند. در پاسخ به حملات حزب الله، صهیونیست‌ها با استفاده از موشک هدایت شونده به جنوب لبنان حمله کردند. با شعله‌ور شدن مجدد آتش جنگ در شمال سرزمین‌های اشغالی وزیر خارجه فرانسه مدعی شد که وضعیت در مرز لبنان و فلسطین بسیار خطرناک‌تر از سال 2006 است.
با وجود تلاش‌های بازیگران میانجی اما به نظر می‌رسد نتانیاهو تصمیم به ادامه جنگ در باریکه غزه گرفته است. وی با انتشار ویدیویی در صفحات شبکه‌های اجتماعی بار دیگر اهداف سه گانه؛ «آزادی گروگان‌ها»، «نابودی حماس» و «غیرنظامی کردن غزه» را تکرار کرد. با این حال بسیاری از تحلیلگران معتقدند که وعده‌های «بی بی» با واقعیت‌های میدانی فاصله زیادی دارد و وی تداوم جنگ را تنها با هدف باقی ماندن بر اریکه قدرت دنبال می‌کند. نتانیاهو با توجه به آرایش نیروهای سیاسی داخل اسرائیل و همصدایی واشنگتن با برخی چهره‌های برجسته اپوزسیون همچون بنی‌گانتز و لاپید به خوبی این نکته را درک کرده است که آتش بس در شرایط فعلی زمینه سقوط کابینه و برگزاری انتخابات مجدد را فراهم خواهد کرد. آمارهای اقتصادی حاکی از آن است که هزینه‌های جنگ تا روز پنجاه‌وچهارم به بیش از 50 میلیارد دلار افزایش یافته است. علاوه بر این صهیونیست‌ها باید آماده کسری بودجه 9 درصدی در دو سال آینده باشند. در چنین شرایطی نخست وزیر کنونی اسرائیل ترجیح می‌دهد تا بازی «باخت- باخت» را به قیمت ماندن در قدرت دنبال نماید.
چهارمین سفر آنتونی بلینکن به فلسطین اشغالی
نزدیک بودن انتخابات ریاست جمهوری آمریکا دیگر متغیر تاثیرگذار در روند عدم تمدید آتش‌بس در سرزمین‌های اشغالی است. طی یکسال اخیر دولت بایدن همصدا با اپوزسیون اسرائیل علیه لوایح اصلاحات قظایی شعار داده و تلویحاً کابینه راست‌گرای نتانیاهو را به دیکتاتوری متهم کرده است. با آنکه در روزهای ابتدایی عملیات طوفان الاقصی واشنگتن سیاست حمایت کامل از دولت «بی بی» را دنبال کرد اما با طولانی‌تر شدن روند جنگ واشنگتن از گزینه «آتش بس فوری» و «ارسال کمک‌های بشردوستانه» به باریکه غزه حمایت کرد. حال با گذشت یک هفته از آتش‌بس موقت میان اسرائیل و جنبش اسلامی حماس اما وزیر خارجه آمریکا خواستار تمدید این آتش‌بس و در صورت امکان تمدید دائمی آن است. نتانیاهو به خوبی می‌داند که بازیگران اصلی این منازعه خواستار پایان جنگ و قربانی کردن شخص وی به عنوان مقصر اصلی تشدید تنش‌ها در فلسطین اشغالی و عدم رعایت هشدارهای امنیتی برای جلوگیری از حمله حماس هستند. در چنین شرایطی نخست وزیر اسرائیل ترجیح می‌دهد «قمار خون» در غزه را ادامه داده و عملاً ابتکار عمل را از سایر بازیگران حاضر در صحنه بگیرد. برخی تحلیلگران معتقدند نتانیاهو به دنبال فرسایشی کردن روند جنگ تا روزهای منتهی به نوامبر 2024 است تا از این طریق زمینه نارضایتی جریان‌های چپ و اسلام گرا از دولت بایدن را فراهم کرده و مقدمات پیروزی کاندیدای منتخب جمهوری خواهان را فراهم کند.
