المیرابابایی روزنامه نگار: درحالی که کشور این روزها با ناترازی گاز و برق دست و پنجه نرم می‌کند؛ بسیاری از مسئولان از جمله معاون اول رئیس جمهور چشم امید به توسعه میادین مشترک نفتی ازجمله پارس جنوبی دارد و براین باورند که می‌توان با بهره‌گیری از توان شرکت‌های دانش بنیان و قطع وابستگی کشور به فناوری‌های سایر کشورها پروژه‌های نیمه کاره را به اتمام رساند. این درحالی است که توسعه و اتمام پروژه‌ها اولاً نیاز به سرمایه گذاری بسیار زیادی دارد که به نظر می‌رسد با تکیه بر توان داخل قابل انجام نباشد. ثانیاً با تکیه صرف بر پارس جنوبی نمی‌توان کل نیاز گازی کشور را تأمین کرد.
براساس آمار، میزان ناترازی گازی کشور چیزی حدود 200 میلیون مترمکعب است درحالیکه تولید گاز از فاز اصلی این میدان به گفته مدیران نفتی دولت قبل، تولید گاز درفاز 11 پارس جنوبی در اردیبهشت امسال نیز تنها 10 میلیون مترمکعب در روز بوده است. بنابراین تنها با اتکا به فاز 11 نمی‌توان کل ناترازی‌های گازی موجود در کشور را جبران کرد. ازسویی دیگر، میدان گازی پارس جنوبی این روزها با افت فشار مواجه شده که با ادامه این روند، پیش‌بینی شده از سال 1404، هر سال به اندازه یک فاز پارس جنوبی از میزان تولید کاسته شود و به تبع افت فشار افت تولید اتفاق می افتد و افت تولید به معنای کاهش تولید گاز در میدانی است که 70 درصد تولید گاز کشور به آن وابسته است.
گزارش شورای عالی انرژی نیز تائید کننده این بحران است به طوری که دراین گزارش آمده است: میزان ناترازی در حوزه گاز طبیعی با افت تولید میادین مشترک پارس جنوبی تا افق 1406 تشدید خواهد شد و میزان میانگین متوسط سالانه کسری گاز طبیعی از 73 میلیون متر مکعب در روز در سال 1402 تا 373 میلیون مترمکعب در روز در سال 1406 افزایش خواهد یافت.
هدایت الله خادمی رئیس هیئت مدیره شرکت عملیات اکتشاف نفت درخصوص وضعیت ناترازی انرژی به خصوص نفت و گاز به «نقش اقتصاد» گفت: ایران دومین دارنده ذخایر گازی و سومین دارنده ذخایرنفتی جهان است همچنین با داشتن 28 مخزن مشترک و 9 میدان مشترک نفتی با کشورهای همسایه از وضعیت خوبی درحوزه انرژی برخوردار است که متاسفانه به دلیل عدم سرمایه گذاری و استفاده نامناسب این حجم منابع خدادادی را حیف و میل کرده است.
نماینده دور دهم مجلس درادامه افزود: کشورهای همسایه از ظرفیت‌های نفت و گاز به خوبی استفاده کرده و آن را به دیگر فرآورده‌های سودده تبدیل کرده و برای سرمایه گذاری درنسل های بعد اقدام کرده‌اند درحالیکه ما نه میادین نفتی و گازی خود را توسعه داده‌ایم و نه تنوع در سبد انرژی داشته‌ایم.
مدیر عامل سابق شرکت حفاری شمال با اشاره به اظهارات نادرست مسئولین درمورد کشورهای غربی و اروپا گفت: برخی از مسئولین به اشتباه اروپا را درمیزان مصرف انرژی با خودمان مقایسه می‌کنند و می گویند ما از اروپا بیشتر برق و گاز مصرف کرده‌ایم این درحالی است که اروپا یک قاره صنعتی است و مصرف انرژی آن چند ده برابر ایارن است. از سویی دیگر، اروپا گاز را برای مصرف خانگی به هیچ وجه استفاده نمی‌کند و انرژی‌های دیگر برای مصرف خانگی و دراختیارمردم گذاشتن بهره می‌برد.خادمی تاکید کرد: کشورهایی که بخواهند در مسیر توسعه یافتگی قدم بردارند باید از انرژی بیشتری استفاده کنند البته همزمان نسبت به جایگزین کردن دیگر انرژی‌ها به جای نفت و گاز قدم بردارند برای مثال هند با جمعیت 10 میلیاردو 400 نفری از صنایع هسته‌ای برای تولید برق و گرمایش بخش خانگی استفاده می‌کند.این کارشناس حوزه نفت و انرژی افزود: هرچقدر از میادین مشترک برداشت بیشتری شود فشارگاز از سمت آن میدان کاهش یافته و مهاجرت گاز به طرف مقابل بیشتر می‌شود اتفاقی که درپارس جنوبی بین میادین مشترک ایران و قطر افتاد از همین دست بود.مدیر عامل سابق شرکت حفاری شمال درخصوص امکان تأمین گاز کشور با استفاده از فاز 11 پارس جنوبی گفت: مگر چقدر می‌توان از فاز 11 برداشت کرد تا نیاز کشور تأمین شود؟ این میزان برداشت از پارس جنوبی به هیچ وجه تناسبی با نیاز کشور ندارد به همین دلیل باید به فکر توسعه میدان‌های گازی دیگر مانند فرزاد A و فرزاد B ) مشترک با عربستان) و یا میدان سروش (مشترک با کویت) رفت.خادمی وضعیت میدان‌های نفتی را هم مانند گاز برشمرد و گفت: درمیادین نفتی هم مشکلات زیادی داریم به طوری که در میدان فروزان میزان برداشت عربستان بسیار بیشتر از ماست و برداشت ایران از این میدان تنها روزی 40 تا 40 هزار بشکه است بنابراین می‌توان گفت که از سال 1391 به این سو اقدام توسعه‌ای نفتی و گازی که قابل ذکر باشد انجام نشده است و خیلی از پروژه‌ها را که با توان داخلی و انتشار صکوک می‌شد انجام داد بلاتکلیف رها شده‌اند.این کارشناس حوزه انرژی گفت: بسیاری از پایه‌های بودجه‌ای غیرقابل نیاز درصورت حذف شدن می‌توانند منابع موردنیاز برای تکمیل پروژه‌های نفتی و گازی را به صورت مقطعی و فازبندی شده فراهم کند اما اراده‌ای برای این امر وجود ندارد.
نماینده دور دهم مجلس به سخنان وزیرنفت دولت سیزدهم اشاره کرد وگفت: جواد اوجی وزیر نفت دولت قبل که مدعی سرمایه گذاری 20 میلیارد دلاری در بخش‌های مختلف وزارت نفت از طریق قرارداد و تفاهم‌نامه سرمایه‌گذاری شده است پاسخگو باشد که این میزان سرمایه گذاری کجا رفته است؟ این میزان سرمایه گذاری عظیم بسیاری از مشکلات ناترازی امروز کشور را حل خواهد کرد. قوه قضائیه باید از وزیران سابق نسبت به عملکردشان پاسخ بخواهد و کسانی را که دروغ گفته‌اند یا اقدامی انجام نداده‌اند را به عنوان ترک فعل بازخواست کند و توبیخ کند.خادمی بیان کرد: به طور قطع فاز 11 پارس جنوبی مشکل ناترازی انرژی کشور را نمی‌تواند حل کند و باید تمام منابع زیرزمینی کشور هرچه سریع‌تر تبدیل به سرمایه شده تا برای نسل‌های آینده قابل برداشت شوند. همچنین باید گفت که برای رسیدن به توسعه نیازمند توسعه صنعت هستیم که زیرساخت‌های اولیه صنعت مانند برق و گاز وجود ندارد.وی گفت: با این شکل نمی‌توان کشور را اداره کرد؛ کشوری که درتابستان برق ندارد و درپاییز و زمستان گاز ندارد شاید در بهار بتوان روزهای عادی را طی کند.
