داریوش مختاری کارشناس منابع آبی: تهران به دلیل موقعیت جغرافیایی و افزایش سریع جمعیت، با چالشهای جدی در زمینه تامین آب مواجه است. بیش از 70 درصد منابع آبی این شهر از منابع سطحی مثل سدهای اطراف تامین میشود، اما تغییرات اقلیمی، کاهش بارشها و افزایش دما باعث کاهش شدید این ذخایر شده است.از سوی دیگر، برداشت بیرویه از منابع زیرزمینی برای جبران کمبود آب، منجر به افت سطح آبهای زیرزمینی شده است. این مسئله نه تنها پایداری منابع آبی را به خطر انداخته، بلکه باعث فرونشست زمین در برخی مناطق تهران شده است. برای مقابله با بحران آب، تنها جابجایی پایتخت کافی نیست؛ ما نیازمند مدیریت بهینه منابع موجود، کاهش مصرف در بخشهای کشاورزی، صنعتی و خانگی و توسعه فناوریهای نوین در تصفیه و بازچرخانی آب هستیم. در غیر این صورت، هر شهر دیگری هم که به عنوان پایتخت انتخاب شود، در آینده با مشکلات مشابهی مواجه خواهد شد.از طرفی جابجایی پایتخت، فرآیندی پیچیده و پرهزینه است. این تصمیم نه تنها شامل انتقال دستگاههای دولتی و اداری میشود، بلکه نیاز به ایجاد زیرساختهای جدید، انتقال جمعیت و حل مشکلات اقتصادی و اجتماعی ناشی از این جابهجایی داردهمچنین، تعیین مکان جدیدی که بتواند نیازهای زیستمحیطی و اقتصادی کشور را تامین کند، از جمله چالشهای بزرگ این طرح است.به جای جابهجایی پایتخت، میتوان با بهینهسازی مصرف آب، مدیریت بهتر منابع و استفاده از فناوریهای نوین، بحران کمآبی در تهران را کنترل کرد. برنامههای مختلفی نظیر استفاده از آبهای بازچرخانی، توسعه سیستمهای تصفیه و ذخیرهسازی آب، و مدیریت بهتر کشاورزی و صنعتی میتواند تا حد زیادی به کاهش فشار بر منابع آبی کمک کند. به طور معمول بسیاری از تصمیم ها با محدودیت هایی روبروست که می توان با گذر از آن محدودیت ها و پیامدهای نگران کننده، آنها را اجرایی کردپیشنهاد انتقال پایتخت، نیز چنین است. یکی از ابعاد بسیار نگران کننده چنین تصمیمی در صورتی که اجرا شود، جنبه های زیست محیطی و تاریخی آن است. تجربه نشان داده است که کلانشهرهای تهران و مشهد، سکونتگاههایی بوده اند که به سبب تمرکز جمعیتی بالا، جزو بحرانی ترین شهرهای کشور از بابت پیامدهای منفی زیست محیطی همانند کم آبی، بی آبی، فرونشست زمین، آلودگی هوا و نابودی کامل 15 هزار هکتار باغات پیرامون تهران و هضم شدن عرصه ها در شهرنشینی بی رویه هستند.نگران کننده تر از این پیامدها، تحلیل رفتن تدریجی بافت های تاریخی مشهد و تهران از دهه 40 تا کنون بوده است. می توان از تجارب کشورهای دیگر کمک گرفت. به طور معمول، کشورهایی که پایتخت را از شهرهای بزرگ جابجا کرده اند، به اراضی آزاد و گسترده و خالی از سکنه انتقال داده اند و عملا یک شهر پایتختی جدید را پایه گذاری کردند. انتقال پایتخت، پیامدهایی که دامنگیر شهرهای بزرگ تهران و مشهد شده است را با ضریب فزاینده ای، دامنگیر شهرهای هدف خواهد کرد.
تمامی حقوق متعلق به نقش اقتصاد آنلاین می باشد.