معامله گازی بغداد-عشق آباد؛ به نفع یا ضرر تهران؟

صباح زنگنه کارشناس انرژی: برنامه صادرات گاز ترکمنستان به عراق از مسیر ایران خواهد بود و این پروژه مثبت و به نفع هر سه کشور است، در این مسیر ترکمنستان می‌تواند گاز خود را به فروش برساند، عراق نیاز گاز نیروگاهی و کمبود دریافت گاز از ایران را جبران و از بحران اجتماعی که به دلیل کاهش دریافت گاز از ایران اتفاق می‌افتد نجات پیدا می‌کند، ایران هم می‌تواند حق ترانزیت دریافت و کسب درآمد کند.وقتی از کریدور حرف می‌زنیم یعنی اینکه عبور انرژی برق، گاز و یا نفت از یک کشوری به آن کشور اعتبار می‌دهد، بعبارت دیگر به این معناست که دو کشوری که در شمال و غرب کشور قرار دارند به ما اعتماد دارند که حاضر شدند انرژی مورد نیاز خود را از ایران عبور دهند، این به معنای ایفای نقش در کریدور شمال جنوب است و به لحاظ لجستیک و فنی برای هر سه کشور مهم و مثبت خواهد بود.اکنون آنچه برای ما نگران‌کننده است اینکه افت تولید داریم، ما باید نگران این باشیم که قدرت در استخراج و تولید گاز چه به صورت ال‌پی‌جی، ال‌ان‌جی و خط لوله را گسترش دهیم و این نیازمند سرمایه‌گذاری عظیم در میادین نفتی و گازی است، باید از تکنولوژی جدید استفاده کنیم، فازهای پارس جنوبی نیاز به تکنولوژی و سرمایه هنگفت به میزان حداقل 100 تا 150 میلیارد دلار دارد اگر این امکان فراهم شود؛ می‌توانیم به همه کشورهای اطراف از ترکیه تا عراق و پاکستان صادرات داشته باشیم و نیاز گازی همسایگان را تأمین کنیم.نگران این نباشیم که ترکمنستان بخشی از بازار ما را می‌گیرد، ما به ترکمنستان و عراق کمک می‌کنیم که نیازهایشان را تأمین کنند، ما هم از این مسیر درآمد خواهیم داشت. هر زمان که سرمایه تأمین شود و تکنولوژی جدید بکار بگیریم قدرت ما در تأمین گاز هم برای نیاز داخل کشور هم همسایگان بیشتر خواهد شد، ما باید بتوانیم گاز را به ال‌ان‌جی تبدیل و به کشورهایی مثل ژاپن و سایر کشورهای دور انتقال دهیم.باید ایران تبدیل به هاب تبادلات انرژی شود ما باید روی نقل و انتقال همه انواع انرژی از جمله گاز از مسیر خط لوله و ال‌ان‌جی و یا برق کار کنیم، امنیت ما در این است که قدرت‌مان را در زمینه استخراج و فراوری فراورده گاز و نفت افزایش دهیم.نیاز انرژی عراق روز به روز در حال افزایش است اکنون عراق از ابتدای قرارداد گازی که با ایران داشته حدود 30 درصد افزایش جمعیت داشته است، افزایش جمعیت یعنی افزایش نیاز به انرژی و تولید برق و تبدیل گاز به دیگر محصولات است، امروز نیاز عراق به گاز به اندازه گذشته نیست و هر سال درحال افزایش است، ما نیز باید سعی کنیم تولیدات خودمان را در سطح بازار آینده کشورهای همسایه برسانیم از جمله اینکه کشور عراق در آینده 30 درصد نیاز بیشتری به گاز دارد و ما اگر بدنبال درآمدزایی هستیم بایداین موضوعات را پیش‌بینی کنیم.ما اکنون باوجودی که تمام فازهای پارس جنوبی را راه‌اندازی کرده‌ایم با کمبود گا مواجهیم تا جایی که مجبور می‌شویم صنایع بزرگ را تعطیل کنیم و این نگران‌کننده است، اکنون آنچه باید در اولویت قرار گیرد اینکه تکنولوژی جدید بکار ببریم و بهینه‌سازی مصرف انرژی داشته باشیم تا جوابگوی نیاز فزاینده جامعه به انرژی و گاز باشیم.