آمریکا: هدف ما تضمین عدم تولید سلاح هستهای توسط ایران است
ایران: هدف ما تأمین منافع ملی است به دنبال سلاح هستهای نیستیم
دور اول مذاکرات ایران و آمریکا در مسقط به پایان رسید. منایع دیپلماتیک گزارش میدهند که فضای گفتگوها مثبت بوده است. از این رو انتظار میرود دو طرف در شرایط مساعدتری مذاکرات را دنبال کنند. برخی رسانهها هم خبر دادهاند که دو طرف همه پیشنهادی طرف مقابل را پذیرفتهاند. در این مذاکرات، تیمهای ایران و امریکا در دو سالن مجزا مستقر بودند و از طریق وزیر خارجه عمان، پیامهای خود را به یکدیگر منتقل میکردند. قبلاً اعلام شده بود اگر دور اول مذاکرات با حسن نیت انجام شود، احتمال مستقیم شدن مذاکرات جدی میشود. همچنین ایران و آمریکا موافقت کردند که این گفتگوها در هفته آینده ادامه یابد. گفته میشود پس از پایان بیش از دو ساعت و نیم مذاکرات غیرمستقیم، روسای هیئتهای نمایندگی ایران و آمریکا در هنگام ترک محل گفتگوها با حضور وزیر امور خارجه عمان دقایقی گفتگو کردند.
سخنگوی وزارت خارجه: مذاکرات در این مرحله طولانی نمیشود
اسماعیل بقائی سخنگوی وزارت امور خارجه در حاشیه دور جدید مذاکرات غیرمستقیم ایران-آمریکا در عمان گفت: گفتگوهای غیرمستقیم بین جمهوری اسلامی ایران و آمریکا به ریاست آقای دکتر عراقچی و استیو ویتکاف، نماینده ویژه آمریکا حدود ساعت 20: 15 دقیقه به وقت عمان و با وساطت وزیر امور خارجه این کشور آغاز شد. وی ادامه داد: عراقچی بیش از آغاز این مذاکرات و در بدو ورود، نشستی را با وزیر امور خارجه عمان داشتند و در خصوص نحوه انجام کار و پیشبینیهایی که میزبان عمانی انجام داده، تبادل نظر کردند. از این فرصت برای تسلیم مجموعهای از نقطه نظرات و پیشنهادات جمهوری اسلامی ایران به طرف آمریکایی استفاده شد. دو کشور، توافق را در دسترس و منوط به حسن نیت طرف مقابل دانستهاند. آمریکا اعلام کرده که تنها خواستهاش در این مذاکرات، تضمین عدم تولید سلاح هستهای توسط ایران است و ایران هم اعلام کرده که خواهان تولید این سلاح نیست.ایران به این توافق نیاز دارد چون میخواهد از تحریم خارج شود و جلوی حمله را بگیرد. آمریکا نیز نیازمند توافق است چون برنامههای استراتژیک آمریکا از جمله تضعیف چین، جذب سرمایه گذاران عربی خاورمیانه، ثبات در منطقه به منظور اجرای طرح ابراهیم و … نیازمند تنش زدایی با ایران است؛ ضمن این که شخص ترامپ نیز میخواهد این دستاورد را در کارنامه خود ثبت کند که توانسته است بعد از قریب به نیم قرن، روابط آمریکا با ایران را عادی کند. به علاوه ایران، بکرترین بازار جهان برای درآمدزایی میلیارد دلاری است. برخی خبرهای تأیید نشده حکایت از آن دارند که حدود 1000 میلیارد دلار پروژه در ایران آماده اجراست و امریکا میتواند سهم عمدهای از این بازار را از آن خود کند. چند روز پیش، رئیس جمهور پزشکیان خبر داد که رهبری ایران، موافقت خود با حضور سرمایه گذاران آمریکایی در ایران را اعلام کرده است. همچنین یک عضو تیم مذاکره کننده هستهای درگفتگو با تسنیم عنوان کرد فضای مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا مثبت است و گفتگوها بین ایران و آمریکا ادامه دارد. وی افزود بعید است مذاکرات به فردا کشیده شود. در همین حال رویترز به نقل از منبع عمانی نوشت که هدف مذاکرات مسقط، آرامش و مبادله زندانیان و کاهش تحریمها در مقابل مهار برنامه هستهای ایران است. به گفته مقامات ایرانی، از آنجا که این دور از مذاکرات غیرمستقیم است بدر البوسعیدی، وزیر خارجه عمان نقش میانجی بین دو هیات را بر عهده دارد و پیامهای دو تیم را به صورت مکتوب به هم منتقل میکند.
ویتکاف: سلاح هستهای ایران، خط قرمز واشنگتن است
استیو ویتکاف فرستاده ویژه ترامپ در امور خاورمیانه و مسئول پرونده گفتگوهای غیرمستقیم هستهای آمریکا با ایران در عمان، روز جمعه گفت که دولت ترامپ به ایران اجازه تولید سلاح هستهای را نخواهد داد و این اقدام تحریکآمیز را خط قرمز واشنگتن توصیف کرد اما گفت که ایالات متحده همچنان آماده سازش با دشمن است. به گزارش عصرایران به نقل از وبگاه روزنامه نیویورک پست، ویتکاف به روزنامه وال استریت ژورنال گفت: «من فکر میکنم موضع ما با برچیدن برنامه (هستهای) ایران آغاز میشود. این موضع امروز ما است.» این نماینده ویژه افزود: «به هر حال این بدان معنا نیست که در حاشیه، راههای دیگری برای دستیابی به سازش بین دو کشور پیدا نخواهیم کرد. جایی که خط قرمز ما خواهد بود، نمیتوان توانایی هستهای ایران را تسلیحاتی کرد.» بنابرگزارش نیویورک پست، ایران معتقد است که اورانیوم را برای ساختن سلاح غنیسازی نمیکند و مدتهاست درخواستها برای برچیدن برنامه هستهایاش را رد کرده است. همچنین یک مقام ارشد ایرانی در اوایل این هفته به رویترز گفت: «ترامپ خواهان یک توافق جدید است: به نفوذ منطقهای ایران پایان دهد، برنامه هستهای آن را برچیده و برنامه موشکی آن را متوقف کند. اینها برای تهران غیرقابل قبول است.»
بقایی: یک هدف بیشتر نداریم؛ تأمین منافع ملی ایران
بقایی همچنین در پاسخ به سوالی در ارتباط با هدف ایران از اینگفتگوها با توجه به فضاسازی برخی از رسانهها ارتباط با این موضوع از جمله خبر منتشر شده در رویترز گفت: هدف ایران خیلی مشخص است ما یک هدف بیشتر نداریم و آن هدف تأمین منافع ملی ایران است. وی گفت: ما یک فرصت واقعی و صادقانه به دیپلماسی میدهیم تا با این گفتگوها بتوانیم از یک طرف موضوع هستهای و مهمتر از آن برای ما موضوع لغو تحریمها را به پیش ببریم. بقائی خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی ایران در طول چند دهه از عمر خود ثابت کرده که در عمل به دیپلماسی پایبند است و در موضوع هستهای نیز در 2 دهه اخیر این را ثابت کرده است. وی تاکید کرد: این گفتگوها نشانگر عزم ایران برای تأمین منافع ملی ایران با ابزار دیپلماسی است.
گفتگوها آزمونی برای طرف مقابل است
سخنگوی وزارت خارجه خاطرنشان کرد: این گفتگوها آزمونی برای طرف مقابل است که جدیت خود را نشان دهد، امروز یک روز مهم و تعیین کننده است برای این که این رویکرد سازنده ایران قدر دانسته شود. یک روزنامه آمریکایی نوشت: در شرایطی که تنشهای منطقهای و بینالمللی به اوج خود رسیده، ایران و ایالات متحده آمریکا قدمهای اولیه را برای از سرگیری مذاکرات دیپلماتیک برداشتهاند. این تلاشها در زمانی صورت میگیرد که هر دو کشور با چالشهای متعددی روبهرو هستند و فضای سیاسی جهان نیز دستخوش تغییرات قابل توجهی شده است. آغاز این مذاکرات میتواند نقطه عطفی در روابط پرتنش دو کشور و همچنین آینده امنیت منطقه خاورمیانه باشد.