«دومین کنفرانس ملی تحول دیجیتال» با حمایت بانک پاسارگاد و با حضور دکتر مجید قاسمی، رئیس انجمن مدیریت ایران و رئیس دانشگاه خاتم و همچنین جمعی از اساتید و اندیشمندان حوزه مدیریت، اقتصاد و فناوری اطلاعات در روز‌های ۲۱ و ۲۲تیرماه ۱۴۰۲ در محل دانشگاه خاتم برگزار شد.
این کنفرانس با رویکرد «رهبری و مدیریت زیستبوم دیجیتال» و با هدف بهبود و ارتقا عملکرد قلمرو دیجیتال، ارتقا دانش و مهارت‌های رهبری دیجیتال و ارائه تجارب برتر فناوری‌های دیجیتال در کسب‌وکارها برگزار گردید.
محورهای اصلی این کنفرانس عبارت بودند از: حکمرانی زیست بوم دیجیتال، توسعه قابلیت‌های فرهنگ دیجیتال، توسعه شبکه ارزش‌آفرینی دیجیتال، ترسیم آینده صنعت در تحول دیجیتال، رهبران دیجیتال و مدیران نسل آینده، رویکردها و مدل‌های زیستبوم دیجیتال، شایستگی‌های سرمایه‌انسانی در دیجیتالی شدن، راهکارهای بهبود تجربه دیجیتالی ذی‌نفعان کلیدی، مدیریت سرمایه‌گذاری دیجیتال (انسانی، فنی و تجهیزات) و نقش تسهیل‌گران و توسعه‌دهندگان در دیجیتالی شدن.
در ابتدای این مراسم دکتر مجید قاسمی سخنرانی خود را با موضوع “نقش رهبران در حکمرانی تحول دیجیتال” ارائه کرد.
ایشان در ابتدا اقدام به بیان تعریف تحول دیجیتالی توسط مؤسسه‌های معتبری مانند gartner، Deloitte، OECD، ACCA و KPMG پرداخت و به نکات مهم آن‌ها اشاره داشت و فرآیند تحول دیجیتالی را شامل سه بخش رقمی‌سازی، دیجیتالی شدن و تحول دیجیتالی معرفی کرد.
وی در ادامه به بیان مراحل سفر تحول دیجیتالی پرداخت و در این خصوص افزود: مدیران و رهبران باید بتوانند بازتعریف چشم‌انداز سازمان را رقم بزنند، چرا که رقابت‌ها در عصر دیجیتالی بسیار دشوار و حساس خواهد بود. او در ادامه به تشریح مواردی مانند درک شکاف‌های موجود در محیط کسبوکار، چگونگی دیجیتالی شدن، نحوه بازنگری دیجیتالی‌سازی و کنترل شتاب تحول دیجیتالی پرداخت.
رئیس دانشگاه خاتم در ادامه افزود: ما اگر محل ایجاد تحول دیجیتال را مانند ساختمانی در نظر بگیریم، در یک طرف این ساختمان حکمرانی دیجیتالی و طرف دیگر درگیر کردن سازمان با موضوع‌های دیجیتالی قرار گرفته است. در بخش زیربنایی نقشه راه تحول دیجیتالی قرار دارد و در گام بعد سرمایه‌گذاری دیجیتالی باید مورد توجه قرار گیرد. از سوی دیگر باید شناسایی و تشخیص دارایی‌های راهبردی (دانش مشتری، فرهنگ، نام تجاری و نوآوری محصول) مورد توجه قرار گیرد و بر اساس مدل کسب وکار، فرآیند عملیاتی و درک مشتری، قابلیت‌های دیجیتالی را طراحی و اجرا کنیم.
رئیس انجمن مدیریت ایران در ادامه به اثرهای تحول دیجیتالی بر بعدهای توسعه پایدار سازمان ملل پرداخت و آن‌ها را در سه بعد سیاره‌زمین، بشریت و رفاه مورد بررسی قرار داد و در بحث سیاره زمین به مواردی مانند حفاظت از کره‌زمین با سامانه‌های حمل‌ونقل و انرژی با کربن کمتر، حداقل نمودن مصرف منابع و انرژی با ایجاد شهرها، خانه‌ها و جاده‌های هوشمند توسط فناوری‌هـای دیجیتالی و استفاده و کنترل فناوری‌های دیجیتالی در جهت تحقق هدف‌های اقتصاد چرخشی یا دَوَرانی اشاره کرد.
دکتر قاسمی درخصوص اقتصاد چرخشی و دورانی گفت: اقتصاد چرخشی یعنی با انواع توانمندی‌هایی که دیجیتالی شدن می‌تواند ایجاد نماید، تا جای ممکن منابعی که در اختیار داریم را باز چرخانی کنیم. یکی از مشکلات مهم در دنیا کمبود و محدودیت منابع و مدیریت منابع محدود است. این‌جا اقتصاد دیجیتالی به اقتصاد دنیا کمک می‌کند تا با استفاده مجدد از منابع بهترین بهره‌برداری‌ها صورت پذیرد. برای نمونه در این حوزه در زرند واحد کک‌سازی ۸۰۰ هزار تنی متعلق به میدکو هیچ آلودگی به شهر منتقل نمی‌کند، چون با سرمایه‌گذاری ۲۲ میلیون دلاری و تولید با بهره‌مندی از سیستم CDQ، تمام بخارهای حاصل به یک مجموعه با تکنولوژی بالا منتقل می‌شود و از آن‌ها ۱۴ مگاوات برق هم تولید می‌گردد، یعنی یک منبع مخرب با تحول دیجیتالی تبدیل به یک منبع جدید و مفید می‌شود. وقتی صحبت از تحول دیجیتالی می‌شود به این مفهوم نیست که حتما باید مجموعه پیچیده‌ای وجود داشته باشد. در واقع بحث مهم تحول ذهنی سرمایه‌گذاری‌ها و توانمندی‌هایی است که انسان می‌تواند با آن‌ها به روش‌های جدیدی دست پیدا کند.
وی در ادامه افزود: در رابطه با بحث بشریت، ایجاد شکل‌های جدید شغل و امکان دورکاری در اقتصاد دیجیتالی فراهم می‌شود و همچنین ارزشمند شدن شغل‌هایی که با مهارت‌های علمی، فناوری، مهندسی و ریاضـیات در ارتباط هستند اتفاق می‌افتد. در بعد رفاه هم تحول تولید از طریق ایجاد رویکردها و مدل‌های کسبوکار با استفاده از فناوری‌های دیجیتالی و لزوم انسان محوری و خدمت‌رسانی فناوری‌های نوین به جامعـه، در راسـتای حصـول اطمینـان از دسترسی برابر افراد برای بهره‌مندی از فرصت‌های اقتصادی و اجتماعی مورد توجه و تأکید قرار می‌گیرد. به طور مثال ما با برنامه ویپاد و شعبه پاد مستقر در تهران در بیش از ۸هزار شهر کوچک و روستا حضور داریم و ارائه خدمات می‌کنیم. در این مجموعه حدود یک میلیون و سی هزار نفر از دی ماه وارد زیستبوم ما شده‌اند و از تسهیلات خرد استفاده می‌کنند. بدین ترتیب ما از سال گذشته هم‌راستا با تغییرات جهانی آغاز به کار کردیم. نکته جالب این است که نکول این تسهیلات حتی بدون این‌که برای این تسهیلات وثیقه‌ای دریافت کنیم، از پایین‌ترین نرخ نکول بانک‌های کشور نیز پایین‌تر است. در واقع یک رابطه تعاملی مطرح است، عملا اعتبار را خود صاحبان حساب برای خودشان تولید کرده‌اند.
رئیس دانشگاه خاتم سپس به بحث زیستبوم دیجیتالی اشاره کرد و در این‌راستا چارچوب زیستبوم دیجیتالی که به منظور ارائه نگاه جامعه و درک مشترک از عواملی که بر روی زیستبوم دیجیتالی یک کشور اثر می‌گذارد را مورد تحلیل قرار داد. وی در ادامه سه رکن اصلی این چارچوب شامل: زیرساخت دیجیتالی و به‌کارگیری آن، جامعه، حقوق و حکمرانی دیجیتالی و بحث اقتصاد دیجیتالی را تشریح کرد.
مدیرعامل بانک پاسارگاد مفهوم حکمرانی دیجیتالی را شامل به‌کارگیری حکمرانی دیجیتالی برای تعیین مسئولیت‌پذیری نقش‌ها، توان تصمیم‌گیری و قدرت مدیریت برای تغییر جهت دیجیتالی‌نمودن سازمان دانست و هدف ساختار حکمرانی دیجیتال را اطمینان از بلوغ کسب‌وکارهای دیجیتالی و به حداقل رساندن تلاش‌ها و هزینه‌های مرتبط با این بلوغ بیان کرد. وی در این خصوص گفت: این کار بسیار سخت است چون سازمانی که در یک ساختار قدیمی یا حتی یک ساختار به‌روز فعالیت می‌کند، ناگهان با پدیده نوظهوری مثل همین دیجیتالی شدن روبه‌رو می‌شود. در خیلی از سازمان‌ها مقاومت‌های زیادی در این راستا مشاهده می‌شود و سازمان‌هایی موفق‌تر خواهند بود که بدنه جوان‌تری داشته باشند. ما سن‌وسال‌دارها باید توجه داشته باشیم، تذکری به خودمان دهیم و حواسمان جمع باشد که برای حرکتی که به‌سمت حرم پیش می‌رود و از حرامی فاصله می‌گیرد آماده باشیم.
رئیس انجمن مدیریت ایران افزود: در واقع حکمرانی دیجیتالی به هدایت فعالیت‌های دیجیتالی سازمان در مسیر درست کمک می‌کند و این حکمرانی انرژی پراکنده را به موتور واحد تبدیل و در عین حال دو هدف کلی را دنبال می‌نماید: اول به سازمان‌ها اطمینان می‌دهد که فعالیت‌های دیجیتالی را به‌شیوه‌ای اخلاقی و کارآمد انجام دهند. دوم به سازمان‌ها کمک می‌کند که چابک و تطبیق‌پذیر باقی بمانند.
رئیس دانشگاه خاتم در پایان بحث حکمرانی دیجیتال، هفت اصل کلیدی حکمرانی دیجیتال را برشمرد و سپس نقش رهبران در تحول دیجیتالی را تشریح کرد.
وی در این خصوص ابتدا به تغییرهای ساختاری مورد نیاز تحول دیجیتالی اشاره کرد که شامل: رهبری، فرهنگ سازمانی، ساختار سازمانی، و نقش‌ها و مهارت‌های سرمایه انسانی می‌شود و در ادامه وظیفه رهبران را مورد بررسی قرار داد. دکتر قاسمی وظیفه رهبران را شامل ۴ بخش برشمرد که در بخش تدوین راهبرد کسبوکار دیجیتالی؛ مدیران باید راهبردهای کسبوکار دیجیتالی را طوری تدوین کنند که تعیین‌کننده جهت ابتکارهای سازمان باشد. در بخش طراحی مدل عملیاتی فناوری اطلاعات و کسبوکار؛ مدیران باید یک مدل عملیاتی طراحی کنند که ابتکارهای فناوری را با سرعت و چابکی ارائه دهد و به طور مؤثر فناوری اطلاعات و کسبوکار را به هم متصل کند. در خصوص مبانی فناوری؛ مدیران باید پایه‌های فناوری را در قالب سکوهای دیجیتالی قرار دهند و ساختارسازی کنند و در بحث فرهنگ دیجیتالی؛ مدیران باید فرهنگ سازمانی را به صورت تدریجی به گونه‌ای تغییر دهند که مشارکتی و مشتری‌محور باشد و به سرمایه انسانی این قدرت را بدهد تا خودشان بتوانند تصمیم‌های مهمی اتخاذ کنند.
مدیرعامل بانک پاسارگاد در این رابطه گفت: در قدم‌هایی که رهبر می‌خواهد مسئولیت‌های آن را پیگیری کند، بحث فرهنگ سازمانی موردتأکید جدی است. یک مدیر ارشد باید درک دیجیتالی داشته‌باشد. چارچوب دیجیتالی رسمی را تنظیم و ساختار و فرآیند سازمانی ایجاد کند و رهبری تغییر را برعهده گیرد. یک رهبر تغییر باید بتواند سیگنال دهد و دیگران را در این تغییر درگیر کند. در مرحله بعد باید بتواند شرایط تغییر همگانی را در سازمان ایجاد کند. از ویژگی‌های رهبران دیجیتالی و موفق می‌توان به نوگرایی، توسعه فرصت‌های جدید، تمرکز بر فرصت‌های مبتنی بر فناوری، پیش‌قدم شدن در فرصت‌های جدید و تمرکز بر فرصت‌های فناوری اشاره کرد.
دکتر قاسمی در انتهای صحبت‌های خود افزود: فِی الجُمله اعتماد مَکُن بر ثباتِ دَهر، کاین کارخانه‌ایست که تغییر می‌کند. زمانی ما در ارزیابی تعالی سازمانی (EFQM) شرکت کرده بودیم و مورد ارزیابی قرار گرفتیم. ما گفتیم متن انگلیسی EFQM را به ما بدهید تا متوجه شویم کلیات آن چیست. در یکی از این جلسات به آن‌ها گفتم شما تا به حال فکر کرده‌اید که تعالی زمانی که سعدی می‌فرماید: رسد آدمی به جایی که به جز خدا نبیند بنگر که تا چه حد است مقام آدمیت، یعنی چه؟ تا به حال از این تعالی، تعالی بهتری دیده‌اید؟ چرا نمی‌آیید تعالی را بر اساس فرهنگ سازمانی خودمان تعریف کنید؟ یک چارچوبی را که در صنعت اروپا اجرا شده، در نظر گرفته‌اید که در بخش خدمات اجرا نشده است و با آن می‌خواهید بانک یا بیمارستان یا جای دیگر را ارزیابی کنید. در این صورت با مشکل مواجه خواهید شد و نمی‌توانید تعاریف را تطبیق دهید. البته تا حدی کار شد و اتفاق خوبی هم افتاد.
دکتر قاسمی در ادامه با آرزوی موفقیت برای همه حاضرین و تشکر از برگزارکنندگان این رویداد، به صحبت‌های خود پایان داد.
در سایر سخنرانی‌ها دکتر امیر ناظمی سخنرانی با عنوان «آینده تحول دیجیتال در صنعت» انجام دادند، سپس دکتر بابک مجیدی با موضوع «آموزش سرمایه‌انسانی کارا برای آینده سازمانی مبتنی بر هوش مصنوعی و واقعیت دیجیتال» سخنرانی بخش اول را به پایان رساند. در بخش دوم، برنامه با سخنرانی دکتر سعید روحانی با عنوان «تحول دیجیتال به کمک تحلیل گری داده» آغاز و در ادامه دکتر علی عبداللهی با موضوع «رهبران دیجیتال و مدیران نسل آینده» به سخنرانی پرداخت و در پایان دکتر محمد حسن زاده موضوع «تحول مجازی: جاری سازی و مراحل آن» را ارائه نمودند.
در روز پنجشنبه ۲۲ تیرماه با معرفی Living Lab شروع و با سخنرانی دکتر عبداله شمیسا با موضوع «آینده اتوماسیون صنعتی در زیست بوم دیجیتال» ادامه یافت. بعد از آن دکتر امیر ناظمی سخنرانی را با موضوع «آینده تحول دیجیتال در صنعت» ادامه داد. سپس موضوع «ژئواکونومی دیجیتال در خاورمیانه دیجیتال»، با سخنرانی دکتر مصطفی امینی به پایان رسید. بخش دوم برنامه با سخنرانی دکتر جواد رضازاده با موضوع «ارائه تجارب استفاده از اینترنت اشیاء برای نظارت هوشمند دیجیتالی در محیط های صنعتی» آغاز و بعد از ایشان دکتر مهدی بیگی با موضوع «راهبرهای بهبود تجربه دیجیتالی مشتریان در زیست بوم دیجیتال» ادامه و در پایان دکتر محمد طهرانی با موضوع «اینترنت ارزش: توسعه زیستبوم دیجیتال بر بستر غیر متمرکز» برنامه را پایان داد.
گفتنی است در هر دو روز کنفرانس هم‌زمان با سخنرانی در سالن آمفی تئاتر، در سالن امام رضا (ع) «نشست تخصصی انرژی هوشمند» و «نشست تخصصی معدن و صنایع فلزی هوشمند» در روز اول و «نشست تخصصی سلامت هوشمند» همچنین «نشست تخصصی کشاورزی هوشمند» در روز دوم برگزار شد.
در پایان سخنرانی‌ها، سرکار خانم دکتر آذر صائمیان دبیر علمی بیانیه کنفرانس را قرائت نمودند و به مقالات برتر و همچنین پژوهشگر برتر این کنفرانس جوایز و لوح اهدا گردید.
