مرضیه خوشکار روزنامه نگار: بیش از 400 تانکر ایرانی حدود یک ماه است که در خاک افغانستان معطل مانده‌اند و طبق گفته رانندگان علت عدم پذیرش بار از سوی افغانستان است اما ماجرا چیست؟طبق گفته رانندگان ایرانی بیش از 400 تانکر که حامل گازوئیل صادراتی عراق به افغانستان است هفته‌ها است در خاک افغانستان به دلیل عدم پذیرش بار از سوی مقام‌های حکومت افغانستان معطل مانده و تاکنون هیچ دلیل موجهی از سوی مقامات طالبان درباره متوقف ماندن این تانکرها اعلام نشده است.
رانندگان می گویند: ما بلاتکلیف هستیم و هر روز امروز و فردا می‌کنند. چگونه است که ما از گمرک عراق و ایران عبور کردیم اما هفته‌هاست در خاک افغانستان گیر کرده‌ایم؟
راننده دیگر می‌گوید: نه به ما می گویند بار را خالی کنید و نه می گویند خالی نمی‌کنیم. تکلیف ما مشخص نیست. ما از عراق گازوئیل را بارگیری کردیم و نمی‌دانیم بین صاحب کالا و گمرک افغانستان چه اتفاقی افتاده است که ما را معطل نگه داشته‌اند؟
گذرگاه مرزی ماهیرود یا نقطه مرزی میل 78 یک گذرگاه مرزی بین ایران و افغانستان است که در شهرستان سربیشه استان خراسان جنوبی قرار دارد و نام این مرز در کشور افغانستان، مرز “ابونصر فراهی” است.
پایانه مرزی ماهیرود، گذرگاه رسمی ایران با افغانستان است که به گفته مسئولان، 35 تا 40 درصد صادرات جمهوری اسلامی ایران به افغانستان از این مرز انجام می‌شود.
بنابر آمار رسمی، 250 هزار و 851 تن کالا در سه ماه امسال از طریق مرز ماهیرود به کشور افغانستان ترانزیت شده که نشان‌دهنده رشد هزار و 113 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل است.با این وجود عوامل گمرکی و مرزبانی در مرز ماهیرود طبق پروتکل‌های تعریف شده، فرآیند ورود و خروج کالا را انجام می‌دهند و درخصوص محموله‌های ترانزیتی از سایر کشورها به مقصد افغانستان دخالتی ندارند.معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار خراسان جنوبی در این باره گفت: بار این کامیون‌ها سوخت است که از عراق به مقصد افغانستان بارگیری و پلمب شده و فقط ترازیت آن از ایران صورت می‌گیرد که از طریق مرز ماهیرود خراسان جنوبی انجام شده و کشور ما هیچ دخالتی در این زمینه ندارد.
گفتنی است، کالایی که در کشور افغانستان متوقف است کالای ترانزیتی گازوئیل است که از کشور عراق بارگیری و توسط تاجر افغان خریداری شده است و هم اکنون به دلیل مشکلاتی در خاک افغانستان متوقف مانده است و طرف افغان هنوز دلیل موجهی را اعلام نکرده است و مشخص نیست مشکل چیست و طبق گفته مسئولان کشور، موضوع در حال بررسی است.
سیدجلال موسوی، نایب رئیس کانون سراسری انجمن‌های صنفی کارفرمایی کامیونداران کشور درخصوص مشکل رانندگان تانکر ایرانی گفت: یکی از علت‌هایی که تانکرهای سوخت را معطل می‌کنند و برای کسی هم اهمیتی ندارد، ضعف سازمان اداره کل حمل و نقل و پایانه‌های مرکزی و عدم نظارت این سازمان بر قراردادهای فی مابین شرکت‌های حمل و نقل بین المللی و رانندگان ایرانی است.
وی افزود: اکثر این شرکت‌ها خسارت حق توقف را به رانندگان ایرانی پرداخت نمی‌کنند و رانندگان مجبور و ناچار به پذیرش قراردادهای یک طرفه هستند، زیرا تانکر به دلیل نوع بارگیری ماشین خاصی است و فقط می‌تواند سوخت بارگیری کند و نه کالای دیگری. لذا رانندگان ایرانی مجبور هستند به این قراردادهای ذلت آور تن دهند.
نایب رئیس کانون سراسری انجمن‌های صنفی کارفرمایی کامیونداران کشور گفت: اگر از سوی سازمان اداره کل حمل و نقل و پایانه‌های مرکزی نظارت وجود داشته باشد و مانند بخش کالای جاده‌ای با این بخش برخورد شود، شاهد این صحنه‌های تلخ نخواهیم بود.
با وجود تمام این معطلی‌ها روز گذشته اما خبر رسیده است که مدیر کل دفتر ترانزیت سازمان راهداری گفته آنچه که از سوی افغانستان اعلام شده دلیل توقف کامیون‌های این است که فرایند نمونه‌گیری از گازوییل حمل شده در حال انجام است که گویا این روند نمونه‌گیری به طور غیرمتعارف طولانی شده‌است.جواد هدایتی در گفت وگو با ایلنا درباره آخرین وضعیت کامیون‌های ایرانی معطل مانده در مرز ماهیرود با افغانستان و دلیل توقف 400 کامیون اظهار کرد: ظاهراً این موضوع مسبوق به سابقه است و در حدود دو سال گذشته این اتفاق تکرار شده، افغانستان به تازگی کنترل شدیدی بر روی محموله‌های سوخت وارداتی دارد و درباره سوخت حامل 400 کامیون ایرانی هم موضوع عدم انطباق با استانداردها نیست بلکه موضوع نمونه‌گیری از سوخت است.
هدایتی در پاسخ به این سؤال که برای کاهش این معطلی رانندگان ایرانی دولت چه اقداماتی انجام داده، تاکید کرد: فرایند تشریفات گمرکی درحال انجام است و رانندگان ایرانی در خاک افغانستان هستند و وقتی وارد خاک کشور مقابل می‌شوند طبق کنترل موضوع از اختیارات سازمان راهداری خارج شده اما با وزارت امور خارجه مکاتباتی برای بررسی موضوع و تعیین تکلیف آن داشته‌ایم و وزارت امور خارجه در حال پیگیری از افغانستان است.
