سهیل بانی روزنامه نگار: با وجود رکوردشکنی تعداد و مبلغ تراکنش‌های بانکی در اسفند ماه 1402، ارزش حقیقی تراکنش‌ها در مقایسه با اسفند سال قبل از آن 10 درصد کاهش یافته است.
شرکت شبکه الکترونیکی پرداخت کارت (شاپرک) در جدیدترین گزارش ماهانه خود، آمار تراکنش‌های بانکی در اسفند ماه 1402 را منتشر کرد. بر اساس داده‌های این گزارش و مطابق پیش‌بینی‌ها، تعداد و مبلغ تراکنش‌ها در آخرین ماه سال گذشته و با توجه به نزدیک شدن به نوروز، افزایش چشمگیری پیدا کردند و به بالاترین حد تاریخی خود رسیدند. علاوه بر آن، با رشد بیشتر مبلغ تراکنش‌ها نسبت به تعداد آنها، میانگین مبلغ هر تراکنش بانکی نیز برای نخستین بار وارد کانال 300 هزار تومانی شد.
از آنجا که در دنیای امروز بخش چشمگیری از معاملات با استفاده از تراکنش‌های بانکی انجام می‌شود و مردم چندان از پول نقد استفاده نمی‌کنند، بررسی روند تراکنش‌های بانکی شبکه شاپرک بسیار حائز اهمیت است. زیرا بررسی تغییرات ارقام این تراکنش‌ها، دید خوبی از وضعیت فعالیت مردم در فضای اقتصادی به دست می‌دهد.
جهش 26 درصدی ارزش تراکنش‌های بانکی
بر اساس آمارهای منتشرشده از سوی شاپرک، در اسفند ماه سال گذشته چهار میلیارد و 303 میلیون تراکنش بانکی انجام شده که این میزان حدود هفت درصد بیشتر از رقم ثبت‌شده در بهمن آن سال است. به‌علاوه، تعداد تراکنش‌های شاپرک در اسفند ماه 1402 در مقایسه با اسفند ماه 1401 نیز با رشد 1.4 درصدی همراه شده است.
همچنین با افزایش تعداد این تراکنش‌ها، مبلغ آنها نیز در اسفند ماه به طرز چشمگیری رشد کرده و با جهش حدود 400 هزار میلیارد تومانی معادل 26 درصد در مقایسه با بهمن ماه به یک میلیون و 389 هزار میلیارد تومان رسیده است. همچنین این رقم نسبت به اسفند ماه 1401 نیز حدود 18 درصد افزایش پیدا کرده است.
حذف اثر تورم از آمار تراکنش‌ها
شاپرک در بخش دیگری از گزارش اسفند ماه خود به محاسبه و ارائه آمار ارزش واقعی تراکنش‌ها پرداخته است. در این بخش از گزارش، اثر تورم از ارزش اسمی تراکنش‌ها کسر می‌شود تا چشم‌اندازی واقعی و دقیق‌تر از آمار تراکنش‌های بانکی به دست آید.
آمارها نشان می‌دهند با وجود رشد 26.22 درصدی ارزش اسمی تراکنش‌های اسفند 1402 در مقایسه با بهمن همان سال، ارزش حقیقی تراکنش‌ها 23.75 درصد رشد کرده است و اختلاف این دو رقم، تأثیر تورم بر تراکنش‌های بانکی را نشان می‌دهد.
همچنین مقایسه تراکنش‌های اسفند 1402 و اسفند 1401 نیز نشان می‌دهد با وجود رشد 18.85 درصدی مبلغ اسمی تراکنش‌ها، تورم نقطه به نقطه 32 درصدی باعث شده ارزش حقیقی آنها بیش از 10 درصد کاهش یابد.
هر تراکنش چقدر آب خورد؟
یکی دیگر از شاخص‌هایی که با محسابه آن می‌توان تا حدودی اثر تورم بر سبدهای خرید مردم را درک کرد، میانگین مبلغ هر تراکنش است که از تقسیم مبلغ کل تراکنش‌ها بر تعداد آنها به دست می‌آید.
محاسبات نشان می‌دهند مبلغ هر تراکنش با رشد 18 درصدی نست به ماه گذشته، در اسفند ماه 1402 به 323 هزار تومان رسیده که بالاترین میزان ثبت‌شده در تاریخ این گزارش‌ها محسوب می‌شود. این میزان در حالی رقم خورده که میانگین مبلغ هر تراکنش در اسفند ماه 1401 نیز معادل 276 هزار تومان ثبت شده بود. همچنین با توجه به آنچه پیشتر گفته شد، می‌توان علت حداقل بخشی از این جهش چشمگیر را در تورم جست‌وجو کرد.
