سارینا سیف روزنامه نگار: جواد اوجی، وزیر نفت، در نشست خبری اخیر خود ادعا کرد تولید روزانه بنزین 18 میلیون لیتر افزایش یافته است. این در حالی است که غلامرضا دهقان ناصرآبادی، نماینده مجلس، پیشبینی کرد با توجه به روند مصرف امسال، کشور نیاز به واردات حداقل دو میلیارد دلاری خواهد داشت.
جواد اوجی، وزیر نفت، در نشست خبری مشترک با علی بهادریجهرمی، سخنگوی دولت، و علی سلاجقه، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، ادعا کرد کیفیسازی فراوردههای نفتی در 9 پالایشگاه انجام شده و تولید بنزین از 96 میلیون به 114 میلیون لیتر در روز و گازوئیل نیز از 105 میلیون تا 114 میلیون لیتر در روز در دولت سیزدهم افزایش پیدا کرد که تا یکی دو سال آینده تمامی پالایشگاهها کیفیسازی خواهند شد. همچنین طبق صحبتهای او، 75 درصد بنزین کشور و 60 درصد گازوئیل یورو 4 و 5 است.
از سوی دیگر، آنطور که تسنیم گزارش داده، غلامرضا دهقانناصرآبادی، نماینده مجلس، اظهار کرد با توجه به روند مصرف بنزین در کشور، پیشبینی میشود امسال کشور به واردات بیش از دو میلیارد دلار بنزین نیاز داشته باشد که این هزینه به صورت تقریبی معادل احداث یک پالایشگاه با ظرفیت 100 هزار بشکه در روز است.
مشخص نیست اگر در دولت سیزدهم، کیفیسازی فراوردههای نفتی انجام شده و تولید بنزین به میزان 18 میلیون لیتر در روز افزایش پیدا کرده، چطور نماینده مجلس واردات دو میلیارد دلاری بنزین را پیشبینی میکند؟
چنانکه اوجی ادعا کرده، تولید بنزین در دولت سیزدهم روزانه 18 میلیون لیتر افزایش یافته است. این در حالی است که طبق ادعای خودروسازان از سال 1400 تاکنون، بیش از 3.5 میلیون خودرو تولید شده است.آماری دیگر نشان میدهد سرانه مصرف هر خودرو در روز 5.36 لیتر است. این بدان معناست که برای این حجم از خودرو تولیدشده در دولت سیزدهم، روزانه 18.76 میلیون لیتر باید به ظرفیت تولید بنزین اضافه میشد. طبق ادعای اوجی، 18 میلیون لیتر اضافهشده به ظرفیت تولید کشور منطقی به نظر میرسد.از سوی دیگر نکته جالب توجه آن است که مقدار خودروهای وارداتی نیز در این محاسبات در نظر گرفته نشده است. حال سؤال اساسی این است که اگر به میزان تولید خودرو در این سالها افزایش تولید بنزین نیز صورت گرفته، چرا مسئولان به واردات بنزین روی آوردهاند؟
بحران بنزین در کشور عمدتاً توجه مسئولان را به سمت راهکارهای طرف تقاضا سوق داده است. مسئولان و کارشناسان مختلفی عمدتاً از انواع راهکارهای قیمتی و غیرقیمتی در این زمینه صحبت میکنند. جالب آنجاست که یکی از بزرگترین مشکلاتی که در این حوزه در کشور وجود دارد، مشکل کیفیت پایین بنزین تولیدی است.
کیفیت پایین بنزین تولیدی، موضوعی نیست که صرفاً بر آلودگی هوا و سلامت شهروندان تأثیر بگذارد. کیفیت پایین بنزین مستقیماً میتواند مصرف بنزین را افزایش دهد. مسئولان در حالی به دنبال راهکارهای کاهش مصرف بنزین از طریق راهکارهایی مانند افزایش قیمت هستند که بخش عمده افزایش مصرف بنزین به دلیل کیفیت پایین آن است.
کیفیت پایین بنزین تولیدی باعث میشود خودروها به سوخت بیشتری احتیاج پیدا کنند. شهروندان چندین سال است به مصرف سوخت خود اعتراض دارند و میگویند روند استهلاک موتور نیز سریعتر شده است. وزیر نفت در حالی ادعای تولید بنزین یورو 5 در ایران را دارد که روایات شهروندان از کیفیت بنزین مصرفی، خلاف این ادعا را ثابت میکند. از سوی دیگر وجود خودروهای اسقاطی نیز در افزایش مصرف بنزین تاثیرگذار است.
آنطور که ایلنا گزارش داده، عرفان افاضلی، دبیر کل فدراسیون صنعت نفت، توضیح داد لزوم توجه به تعویض خودروهای فرسوده و واردات خودرو با استاندارد روز و مصرف از آن روست که اگر خودروها بهروز شوند و مصرف را با افزایش راندمان کنترل کنند، به جای 118 میلیون لیتر مصرف روزانه بنزین، حداکثر 60 میلیون لیتر مصرف روزانه این خودروها در کشور خواهد بود و بخش عمده بنزین تولیدی در پالایشگاههای کشور قابلیت صرفهجویی و صادرات خواهد داشت.
افاضلی ضمن تأیید واردات سوخت به کشور تشریح کرد، در حال حاضر ظرفیت روزانه تولید بنزین در کشور به وسیله پالایشگاهها و ظرفیتی که در کشور برای تولید در پتروشیمی و پتروپالایشگاهها وجود دارد، حداکثر 116 میلیون لیتر است و با توجه به میزان مصرف، کشور به صورت روزانه با ناترازی تولید بنزین و مصرف مواجه است. بنابراین توجه ویژه به تعویض خودروهای فرسوده در ناوگان حمل و نقل عمومی و باری بسیار حائز اهمیت است چراکه بخش عمدهای از سوخت مصرفی به دلیل فرسودگی از دست میرود و بخش عمدهای از سوخت خودروهای فرسوده هدر میرود.