مِهردُخت میرزایی روزنامه نگار: در روزهای گذشته، عبدالناصر همتی وزیر اقتصاد تأکید کرد که اختلاف قیمت بین نرخ ارز آزاد و نیما باید به حداقل برسد؛ تا جاییکه توجیه داشته باشد و هنوز این اختلاف قیمت توجیه ندارد و بسیار زیاد است. به همین دلیل، این موضوع به تدریج انجام خواهد شد. امّا محمدرضا فرزین، رئیس بانک مرکزی گفت که از ابتدای سال، ارز در سامانه نیما از 41 هزار تومان به 47 هزار تومان رسیده است و بیش از این نمیتوان نرخ آن را افزایش داد. نرخ ارز یکی از موضوعات بسیار مهم در اقتصاد کشور است که همچنان با فراز و نشیبهایی همراه است و اگرچه در یک هفته اخیر نیز، تحت تأثیر تنشها قرار گرفت ولی به زعم فعالان و کارشناسان اقتصادی، بازار ارز در این مدت، رفتار هیجانی از خود نشان داده است و امکان فروکش کردن آن وجود دارد.
مهدی ساسانی، کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در گفتگو با «نقش اقتصاد» در این خصوص گفت: یکی از موضوعاتی که سالهاست اقتصاد ما را درگیر خودش کرده چندنرخی بودن نرخ ارز است که این موضوع، به نوعی در دولت آقای روحانی شروع شد و در دولتهای بعدی، تنوعبخشی بیشتری به آن داده شد؛ به طوریکه اگرچه نرخ فعلی ارز در بازار آزاد در محدودهٔ 61-62 هزار تومان قرار دارد ولی ما نرخهای متنوع دیگری داریم که با عناوین مختلفی در حال داد و ستد هستند. مثل نرخ ارزهای مسافرتی، توافقی یا صرافی، نیمایی، ترجیحی و… که هر یک از آنها نرخهای خاص خود را دارند.
این تحلیلگر بازار سرمایه تصریح کرد: وقتی شاهد چند نرخی بودن ارز هستیم طبیعتاً میتوانیم شائبه ایجاد رانت را برای عدهای نیز درنظر بگیریم؛ افرادی که دسترسی به نرخ ارز با قیمت پایینتر دارند ولی کالای نهایی خود را با نرخ ارز بازار آزاد به دست مصرفکننده میرسانند. به همین دلیل، هرقدر این فاصلهها بیشتر باشند شاهد تزریق رانت بیشتری به افراد خاص هستیم؛ کما این که در ماههای گذشته مشاهده کردیم ارز در بازار آزاد به محدودهٔ 70 هزار تومان هم، رسیده بود. اما بانک مرکزی، ارز نیمایی را از شرکتهای صادرکننده به نرخ 40 هزار تومان میگرفته و به آنها ریال میداده است که این فاصله بسیار زیادی است.
مهدی ساسانی ادامه داد: از زمانی که آقای همتی در دولت چهاردهم وزیر اقتصاد شد شاهد افزایش نرخ ارز نیمایی بودهایم و فعلاً این ارز توانسته است خودش را به محدودهٔ 47 هزار تومان نزدیک کند ولی کماکان با نرخ فعلی ارز که در محدودهٔ 61-62 هزار تومان است فاصله دارد که این موضوع نه تنها از دید وزیر اقتصاد و دولت برای اقتصاد ما یک معضل محسوب میشود بلکه سایر افرادی که در رأس کار هستند مثل آقای قالیباف به عنوان رئیس مجلس و سایر افراد نیز، به این موضوع اذعان داشتهاند که چند نرخی بودن ارز میتواند باعث ایجاد رانت شده و به همین دلیل، این مشکل باید برطرف شود.
این تحلیلگر بازار سرمایه خاطرنشان کرد: طبیعتاً وقتی ما به سمت تکنرخی شدن ارز پیش برویم و یا حداقل، فاصله بین ارز نیمایی، توافقی و بازار آزاد کاهش پیدا کند، میتوانیم با شفافیت بیشتری به عملکرد شرکتها و حتی اتفاقهایی که رخ میدهند نگاه کنیم.