محمد لطیفی کارشناس بازار سرمایه: صندوقهای درآمدثابت به عنوان یکی از شناختهشدهترین راهحلهای سرمایهگذاری در بازار سرمایه ایران، مدتهاست مورد اقبال سرمایهگذاران قرار دارد، همچنین این صندوقها، بازوهای تأمین مالی از بازار سرمایه هستند و نقش بسزایی را در توسعه تولید و رونق اقتصاد ایفا میکنند.
معرفی صندوقهای قابل معامله (ETFs) در سال 1392 با اقبال سرمایهگذاران همراه بود و در آن سال رقمی معادل 2 هزار میلیارد تومان منابع جذب این صندوقها شد، تا به امروز بیش از 670 هزار میلیارد تومان در صندوقهای درآمدثابت سرمایهگذاری شده و بدیهی است، سرمایهگذاری غیرمستقیم روندی است که درآینده سهم بیشتری از افراد جامعه و سرمایهگذاران خرد از آن متنفع میشوند.تعداد سرمایهگذاران صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله نیز از سال 1398 (حدود 2 میلیون نفر سرمایهگذار) تا به امروز به بیش از 6 میلیون نفر رسیده اما این میزان در مقابل رشد نقدینگی و منابع بانکی چندان چشمگیر نیست و در این بین نمیتوان نقش سازمان بورس را به عنوان نهاد قانونگذار در توسعه ابزارهای سرمایهگذاری غیرمستقیم نادیده گرفت.در این سالها، صندوقهای درآمد ثابت نسبت به سپردههای مدتدار بانکی به صورت متوسط بین 7 تا 10 درصد سهم از سرمایهگذاری را به خود اختصاص دادهاند. با توجه به مزیتهای این صندوقها در مقایسه با سپردههای بانکی برای سرمایهگذاران، بنابراین با افزایش ضریب نفوذ بازار سرمایه و ارائه راهکارهای سادهتر برای جذب سرمایهگذاران خرد میتوان در انتظار افزایش سهم صندوقهای درآمدثابت نسبت به سپردههای بانکی بود.افزایش اقبال عمومی به صندوقهای سرمایهگذاری درآمد ثابت، نیازمند توسعه ابزارها یا راهحلهای دیجیتالی برای تسهیل فرآیند سرمایهگذاری است تا از این طریق بتوان زمان و امکان سرمایهگذاری برای مخاطب را در هر زمان از شبانهروز فراهم ساخت. در صورت وجود چنین راهحلهایی میتوان در انتظار و توقع رشد بیش از پیش صندوقهای سرمایهگذاری درآمدثابت بود.اکنون شاهد نمونههای مثبتی از اقبال سرمایهگذار خرد به صندوقهای درآمدثابت در سالهای گذشته هستیم، برای مثال «صندوق سرمایهگذاری درآمد ثابت افران» به عنوان بزرگترین صندوق ETFs بازار سرمایه، در سالهای گذشته با تغییر ماهیت در ترکیب سرمایهگذاران خود همراه بوده و از ترکیب سهامداری 80 درصد سرمایهگذاری حقوقی به ترکیب 75 درصد سرمایهگذار حقیقی از منابع تحت مدیریت صندوق رسیده است.این نحوه توزیع منابع به معنای آن است که این صندوق به تنهایی دارای رقمی حدود 15 هزار میلیارد تومان از منابع سرمایهگذاران خرد است. همچنین، اگر در بخش ابزارهای سرمایهگذاری، راهحلهای مناسبتری برای عرضه معرفی شود و نیز نهادهای قانونگذار هم راستا با نهادهای مالی، اقدام به معرفی بهتر و جامعتری از راهحلهای سرمایهگذاری داشته باشند و بتوانند اعتماد سرمایهگذار را جلب کنند، میتوان در سالهای پیشرو در انتظار رشدی پرشتاب برای این بخش از بازار سرمایه بود.با توجه به سهم صندوقهای سرمایهگذاری درآمدثابت در تأمین مالی بخش تولید از بازار سرمایه، عملاً رشد این بخش از بازار سرمایه هم راستا با رشد و رونق بخش تولید خواهد بود.