امیرحسین روان – مهندس معماری: زیباسازی فضای شهری وظیفه تک تک ماست و آیا با در مسیر نظم و تمیزی شهر قدم برداشتن و بین خطوط رانندگی کردن رانندگی کردن هدفی جز زیباسازی فضای شهری را دنبال دارد؟ و آیا چشن نوازتر نمس شود مأمن حضورمان که محل تردد روزمره همه اعضای خانواده‌مان است؟
جنبش زیبایی و زیبا سازی شهری در اوایل قرن بیستم ظهور کرد تا بتواند با برنامه ریزی شهری کارآمد، کیفیت زندگی در مناطق شهری را بهبود دهد و پاسخی بود به پیامدهای منفی صنعتی شدن و شهرنشینی، مانند شرایط در معابر بیش از حد شلوغ و غیربهداشتی، و همچنین کمبود فضاهای سبز درمحیط شهری که رشد سریعی هم داشت. طراحی کردن خط عابر پیاده یکی از راه‌های زیباسازی شهرها است. شهرداری‌ها به راحتی می‌توانند طراحی و نقاشی خطوط عابر پیاده، نمای خیابان‌ها را جذاب کنند همچنین می‌توانند از طرح‌های رنگی یا طرح‌های سیاه و سفید استفاده کنند تا نمای شهر زیباتر شود.
گیاهان و درختان سبز می‌تواند عامل بسیار مهمی در داشتن شهری زیبا باشد. با افزایش آلودگی هوا، کاشتن گیاهان سبز مهمترین عامل برای کاهش آلودگی هوا و افزایش زیبایی شهر است. کاشتن درختان متعدد و گل‌های گوناگون در باغچه‌ها یا قراردادن گلدان بزرگ شیک در پیاده روهای پر رفت و آمد می‌تواند جزء مهمترین عوامل زیباسازی شهر باشد. زیباسازی نیمکت های پارک و محلی برای نشستن در پیاده روهای شهر هم می‌تواند به افزایش زیبایی شهر کمک کند و هم می‌تواند عامل مهمی برای راحتی شهروندان باشد. اکنون در بیشتر شهرهای مهم و بزرگ مبلمان شهری مدرن و همچنین عجیبی وجود دارد که طبق گفته شهروندان بسیار به زیباسازی شهر و راحتی آنها کمک می‌کند. فرهنگ کتاب و کتاب خوانی امروزه رونق فراوانی پیدا کرده است و بیشتر مردم در اتوبوس‌ها و متروها در حال خواندن کتاب هستند. بسیار بهتر خواهد شد اگر در خیابان‌ها، پیاده روها و دیگر فضاهای شهری کتابخانه‌های کوچکی به طور رایگان وجود داشته باشد که مردم بتوانند اوقاتی که در خیابان‌ها و یا پیاده روها در حال استراحت هستند، کتاب بخوانند.
امروزه استفاده کردن از دوچرخه بین مردم افزایش یافته است، زیرا آلودگی هوا تهدید مهمی برای سلامتی همه اقشار جامعه است. بنابراین مسئولین باید شرایط ایمنی را برای دوچرخه سواران فراهم کرده و قسمتی از شهر را برای دوچرخه سواران در نظر بگیرند.
سطل زباله‌های متعدد در خیابان‌ها به زیبایی شهر کمک می‌کند. اگر در بیشتر نواحی خیابان با فاصله کم سطل زباله باشد مردم زباله‌های خود را در خیابان‌ها نمی‌ریزند و این یکی ازمهم ترین عوامل برای داشتن شهرزیبا و عاری از زباله است.
بطور کلی برنامه ریزی شهری به عنوان یک رشته علمی نوظهور است. اولین برنامه برنامه ریزی آکادمیک در دانشگاه لیورپول در سال 1909 آغاز شد و اولین برنامه آمریکای شمالی در سال 1924 در دانشگاه هاروارد تأسیس شد. این برنامه عمدتاً در مقطع کارشناسی ارشد تدریس می‌شود و برنامه درسی آن از دانشگاهی به دانشگاه دیگر بسیار متفاوت است. برخی از برنامه‌ها تأکید سنتی بر طراحی فیزیکی و کاربری زمین را مدنظر قرار می‌دهند و برخی دیگر، به ویژه آنهایی که مدرک دکترا را اعطا می‌کنند، به سَمت علوم اجتماعی گرایش دارند. موضوع مهم شناخت یک منفعت عمومی و چگونگی تعیین آن است که ویژگی کالبدی و اجتماعی شهر ایده آل، امکان دستیابی به تغییر مطابق با اهداف آگاهانه تعیین شده، میزان اجماع شهروندان و برنامه‌ریزی حمل‌ونقل تا مسکن و توسعه اقتصادی جامعه را به برنامه ریزان شهری می‌دهد، بخش دیگری از برنامه ریزی برای زیباسازی فضای شهری و بهبود محیط شهری از شناخت نیاز به تفریح پدیدار شد. پارک‌ها برای ارائه تسکین بصری و مکان‌هایی برای بازی سالم وآرامش ایجاد شدند. در عین حال ایجاد زمین‌های بازی در مناطق شلوغ و امکانات بازی و ورزش نه تنها برای کودکان، بلکه برای بزرگسالان نیز در دستور کار قرار گرفت. در دنیایی که اقتصاد هر لحظه در حال تغییر است الگوهای جمعیتی که شهرها هستند بعنوان نقاط حیاتی و مرکز قدرت، به طور چشمگیری خودنمایی می‌کنند و در نتیجه، شهروند محور اهمیت فزاینده‌ای است که ارتباط بین شهروندان و ارائه دهندگان خدمات را بیشتر می‌کند و لذا نیاز به پاسخگویی، با شفافیت و چابکی افزایش می‌یابد، تقاضاهای یک سیاره با محدودیت منابع و انتظارات مردم و مبحث پایداری محیط زیست در مشکلاتی که شهرها با آن روبرو خواهند شد مهم است. بر اساس تحقیقات موسسه جهانی مک کینزی، هیچ عامل محدود کننده‌ای در فناوری یا زیرساخت وجود ندارد چقدر می‌تواند سرعت رشد شهری بالا باشد و اکنون این سؤال پیش می‌آید که سهم جمعیت جهان که در شهرها زندگی می‌کنند چقدر افزایش خواهد یافت. مراکز شهری باعث رشد مشاغل و صنایع با بهره وری بالاتر می‌شوند و لذاست که چشم انداز شهرنشینی پایدار بر اساس چارچوب‌های زیست محیطی در دستور کار قرار می‌گیرد و مشارکت همه شهروندان را می‌طلبد.
دیدگاه چگونگی «هوشمند سازی شهرها» و پروژه‌ها و برنامه‌ها در این فضا در سراسر جهان با توجه به قابلیت‌ها، امکانات و ظرفیت‌های ذاتی شهری مطرح می‌شود. توسعه بلند مدت و پایدار دغدغه سیاست‌گذاران و برنامه ریزان شهر خواهد بود.
