محمد جواد خلیلی روزنامه نگار: بازار سرمایه در هفته‌های اخیر با نوسانات چشمگیری مواجه بوده است؛ از رکوردشکنی شاخص کل تا اصلاح‌های ناگهانی که برخی سهامداران را نگران کرده است. در این میان، ورود و خروج نقدینگی، سیاست‌های اقتصادی دولت و تحولات جهانی، مسیر پیش‌روی بورس را تحت تأثیر قرار داده‌اند. همایون دارابی، کارشناس بازار سرمایه، در گفتگو با روزنامه «نقش اقتصاد» به بررسی وضعیت کنونی و چشم‌انداز آینده بورس پرداخته و از فرصت‌ها و تهدیدهای پیش‌روی بازار سخن گفته است.
شاخص کل که از محدوده دو میلیون واحد به نزدیک سه میلیون واحد صعود کرده بود، پس از یک اصلاح مقطعی، بار دیگر روند رو به رشدی را تجربه کرده است. برخی از عوامل اثرگذار بر این نوسانات، تحولات خارجی، تغییرات در سیاست‌های اقتصادی و اظهارات اخیر مسئولان اقتصادی کشور بوده است.
همایون دارابی، کارشناس بازار سرمایه، در این رابطه به «نقش اقتصاد» گفت: در روزهای گذشته، به دلیل برخی تحولات خارجی و همچنین اظهارات وزیر اقتصاد، کاهش قیمت‌ها را در بازار شاهد بودیم. با این حال، طی دو روز اخیر، بازار روند مثبتی را تجربه کرده است. رشد ارزش سهام ایران‌خودرو و تأثیر آن بر گروه خودرویی یکی از عواملی است که به بهبود شاخص کمک کرده است. همچنین، آرامش نسبی در فضای سیاسی و برخی رفت‌وآمدهای دیپلماتیک در تهران، جو روانی بازار را تحت تأثیر قرار داده است.
در مجموع، وضعیت بازار سرمایه همچنان تحت تأثیر متغیرهای مختلفی است که می‌توانند در کوتاه‌مدت یا بلندمدت بر روند آن اثرگذار باشند. سرمایه‌گذاران باید علاوه بر تحلیل تکنیکال، به عوامل اقتصادی، سیاسی و تصمیمات کلان نیز توجه داشته باشند.
نقدینگی در بازار سرمایه؛ ورود یا خروج؟
یکی از شاخص‌های کلیدی برای تحلیل وضعیت بازار سرمایه، بررسی روند ورود و خروج نقدینگی است. زمانی که نقدینگی به سمت بازار سهام حرکت کند، معمولاً شاهد رشد شاخص‌ها و افزایش حجم معاملات خواهیم بود. اما در صورت خروج نقدینگی، فشار فروش در بازار افزایش می‌یابد و ممکن است روند نزولی در پیش گرفته شود.
دارابی در این خصوص توضیح داد: بازارهای موازی مانند ارز و سکه طی هفته‌های اخیر رشد شدیدی را تجربه کرده‌اند و به سطح اشباع قیمتی رسیده‌اند. این موضوع باعث شده بخشی از نقدینگی به سمت بورس حرکت کند. به نظر می‌رسد که محدوده دو میلیون و 670 هزار واحد، سطح حمایتی مهمی برای بازار بوده و شاخص از این سطح در حال بازگشت است.
وی افزود که یکی از مهم‌ترین دلایل ورود نقدینگی به بورس، کاهش جذابیت سایر بازارها مانند دلار و طلا است. با افزایش قیمت این دارایی‌ها تا سطوحی که رشد بیشتر آن‌ها دشوار به نظر می‌رسد، سرمایه‌گذاران به دنبال گزینه‌های جدیدی برای سرمایه‌گذاری هستند که بورس یکی از این گزینه‌ها محسوب می‌شود.
شاخص‌های کلیدی برای تحلیل وضعیت بازار
برای بررسی وضعیت بازار سرمایه، نمی‌توان تنها به شاخص کل بسنده کرد. تحلیلگران حرفه‌ای از مجموعه‌ای از شاخص‌های کلیدی برای ارزیابی روند کلی بازار استفاده می‌کنند.
دارابی در این خصوص گفت: شاخص کل بورس، ارزش معاملات، و گزارش‌های سودآوری شرکت‌ها از جمله معیارهای اساسی برای بررسی وضعیت بازار هستند. در مقایسه با سال گذشته، این شاخص‌ها تغییرات محسوسی داشته‌اند و نقش مهمی در تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران ایفا می‌کنند.
وی تأکید کرد که علاوه بر این موارد، باید به شاخص هم‌وزن نیز توجه کرد، چرا که این شاخص بیانگر وضعیت کلی تمامی سهام بازار است، نه فقط شرکت‌های بزرگ. همچنین، میزان نقدینگی ورودی، نرخ گردش پول و حجم معاملات روزانه از دیگر عواملی هستند که بر روند کلی بازار تأثیرگذارند.
نرخ بهره بانکی و تأثیر آن بر بازار سرمایه
نرخ بهره یکی از مهم‌ترین متغیرهای اقتصادی است که تأثیر مستقیم بر بازار سرمایه دارد. افزایش نرخ بهره بانکی معمولاً باعث کاهش جذابیت بورس می‌شود، زیرا سرمایه‌گذاران به سمت سپرده‌گذاری در بانک‌ها حرکت می‌کنند.
همایون دارابی در این رابطه اظهار کرد: نرخ بهره بین‌بانکی در بالاترین سطح تاریخی خود قرار گرفته و سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی نیز بر این روند تأثیرگذار بوده است. افزایش نرخ سپرده قانونی از زیر 10 درصد به 11 درصد در آخرین گزارش‌ها نشان می‌دهد که بانک مرکزی در حال اجرای سیاست‌های سختگیرانه برای مدیریت نقدینگی است. این مسئله می‌تواند بر جریان نقدینگی بازار سرمایه اثرگذار باشد.
وی همچنین افزود که افزایش نرخ بهره می‌تواند باعث افزایش هزینه تأمین مالی برای شرکت‌ها شود که در نهایت ممکن است بر میزان سودآوری آن‌ها تأثیر منفی بگذارد. از سوی دیگر، سیاست‌های انقباضی دولت ممکن است باعث کاهش نقدینگی در بازار شود که این موضوع برای بورس یک چالش جدی به شمار می‌رود.
سیاست‌های دولت و آینده بورس
تصمیمات اقتصادی دولت نقش مهمی در روند آینده بازار سرمایه دارد. سیاست‌هایی همچون کنترل نرخ ارز، قیمت‌گذاری دستوری، و نحوه مدیریت نقدینگی می‌توانند مسیر بورس را مشخص کنند.
دارابی در این خصوص بیان کرد: دولت در برابر نرخ بهره و سیاست‌های پولی با چالش‌های متعددی روبه‌روست. افزایش نرخ بهره ممکن است خروج نقدینگی از بازار سرمایه را تشدید کند، اما از سوی دیگر، کنترل تورم و حفظ تعادل در اقتصاد نیز نیازمند سیاست‌های سختگیرانه است. مسئله قیمت‌گذاری دستوری و نرخ ارز نیز از دیگر عوامل کلیدی هستند که می‌توانند بر آینده بورس تأثیر بگذارند.
وی تأکید کرد که دولت باید سیاست‌هایی را در پیش بگیرد که ضمن کنترل تورم، مانع از خروج نقدینگی از بازار سرمایه شود. همچنین، توجه به تأمین مالی تولیدکنندگان و رفع مشکلات صنایع بورسی از دیگر اقداماتی است که می‌تواند به رشد پایدار بازار کمک کند.
پیش‌بینی بورس در ماه‌های آینده
با نزدیک شدن به پایان سال، بسیاری از سرمایه‌گذاران به دنبال پیش‌بینی روند بورس در ماه‌های آینده هستند. عوامل متعددی مانند تحولات سیاسی، وضعیت بازارهای جهانی، سیاست‌های ارزی دولت و میزان نقدینگی موجود در بازار می‌توانند بر روند آتی بورس تأثیر بگذارند.
دارابی در این زمینه گفت: با نزدیک شدن به پایان سال، بورس تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله مسائل سیاسی، تحریم‌ها و سیاست‌های ارزی دولت قرار دارد. در صورتی که دولت بتواند در این حوزه‌ها حمایت‌هایی را اعمال کند، احتمال بهبود شرایط بازار و تداوم روند صعودی وجود خواهد داشت.
وی افزود که در ماه‌های ابتدایی سال آینده، بسته به سیاست‌های اقتصادی دولت و شرایط کلان اقتصادی، امکان رشد بورس وجود دارد. اما در صورت عدم اجرای اصلاحات لازم، بازار ممکن است همچنان با نوسانات همراه باشد.
توصیه به سرمایه‌گذاران تازه‌وارد
برای سرمایه‌گذاران تازه‌وارد، ورود به بازار سرمایه همیشه با چالش‌هایی همراه است. عدم شناخت کافی از بازار و عدم آگاهی از ابزارهای مالی می‌تواند ریسک سرمایه‌گذاری را افزایش دهد.
همایون دارابی در این رابطه توصیه کرد: برای سرمایه‌گذاران تازه‌وارد، ورود به بازار سرمایه نیازمند بررسی دقیق شرایط و استفاده از ابزارهای کم‌ریسک است. صندوق‌های سرمایه‌گذاری، گزینه‌ای مناسب برای کاهش ریسک سرمایه‌گذاری هستند. در شرایط فعلی، پرهیز از سرمایه‌گذاری مستقیم بدون دانش کافی و توجه به روندهای کلان اقتصادی، بهترین راهکار برای حفظ سرمایه خواهد بود.
وی تأکید کرد که سرمایه‌گذاران جدید باید از تصمیمات هیجانی پرهیز کنند و با تحلیل‌های کارشناسی وارد بازار شوند. همچنین، آموزش مستمر و استفاده از نظرات متخصصان می‌تواند به افزایش شانس موفقیت آن‌ها در بازار کمک کند.
