امین کاوه کارشناس انرژی: ایران علیرغم وجود تحریمها و کارشکنیهای دشمن باتکیهبر توان داخل توانست شرایط ویژهای را رقم بزند؛ بهطوریکه در 12 ماه سال گذشته صادرات خدمات فنی و مهندسی کشور به یک میلیارد و 292 میلیون دلار رسید. طی این مدت 264 مورد گواهی صادرات خدمات و تعیین تعهد ارزی، 94 مورد صدور یا تمدید مجوز خروج موقت، 18 مورد ضمانتنامه ارزی و مجوز ورود قطعی تجهیزات و ماشینآلات برای استفاده در پروژههای برونمرزی برای متقاضیان صادر شده است.میزان واردات نسبت به سال 1401 تغییری نداشته؛ اما در مقایسه با سال 1400 کاهش داشته است. بااینحال، صادرات 1.3 میلیارددلاری خدمات فنی و مهندسی در سال 1401 دوبرابر میانگین صادرات این بخش طی سالهای 1395 تا 1399 بوده است. دادههای سازمان توسعه تجارت و گمرک ایران نشان میدهد مجموع رقم صادرات خدمات فنی و مهندسی ایران طی 23 سال اخیر یعنی از سال 1380 تاکنون حدود 35 میلیارد و 443 میلیون دلار است.اقداماتی که در حوزه توسعه صادرات خدمات فنی و مهندسی بهویژه در بخش نفت و نیرو صورت گرفت، موجب شد طی سال گذشته 30 فقره قرارداد انجام خدمات فنی مهندسی در 20 کشور جهان توسط شرکتهای برتر در این حوزه منعقد شود که البته اصلاح آییننامه اجرایی حمایت از صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی (مصوب هیئت وزیران)، تدوین پیشنویس بسته حمایتی صادرکنندگان خدمات فنی مهندسی و تدوین برنامه توسعه بازار خدمات فنی مهندسی در کشورهای هدف صادراتی در این بخش بیتأثیر نبود.طی سالهای اخیر هیئتهای مختلف تجاری و تخصصی به کشورهای عراق، چین، تاجیکستان، ازبکستان و روسیه اعزام شدند. در حال حاضر میتوانیم ادعا کنیم که از حضور خارجیها در پروژهها و در بحث مشاوره و پیمانکاری خودکفا شدهایم.در شرایط فعلی که صادرات خدمات فنی و مهندسی روال سادهتری نسبت به صادرات کالا و محصولات دارد؛ لذا در تلاش هستیم تا با بهکارگیری از مهندسان و نخبههای ایرانی شرایط شکوفایی را برای کشور رقم بزنیم، دراینبین نیز عضویت جمهوری اسلامی ایران در سازمانهای مهم بینالمللی و منطقهای همانند بریکس، شانگهای و تجارت آزاد اوراسیا بستر و زمینه بسیار مساعد و ارزشمندی برای حضور بخش خصوصی بهویژه صادرکنندگان خدمات مهندسی فراهم کرده است.باید توجه داشت که صدور خدمات فنی و مهندسی ظرفیت بسیار ارزشمندی باارزش افزوده فراوان برای کشور ایجاد میکند، سابقه و فعالیت چندین دهه شرکتهای بخش خصوصی سرمایه بسیار بزرگ برای اقتصاد کشور است و قطعاً یکی از زمینههای تحقق جهش تولید با مشارکت مردم و فعالیت بیش از گذشته صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی به شمار میرود.
در حال حاضر، هدف 10 میلیارددلاری صادرات خدمات مهندسی تعریف شده که باتوجهبه گسترش روابط با کشورهای همسایه، قاره آفریقا و آمریکای لاتین و همچنین استقبال سران و مقامات این کشورها برای حضور و فعالیت بخش خصوصی ایران، میتوان به تحقق این عدد امیدوار بود، ضمن اینکه حضور مهندسان ایرانی در پروژهها نیز خودکفایی و توانمندی ایران را بهوضوح نشان داده است و باید گفت که خودکفایی ایران مسیر جدیدی را بازکرده که حتی غول تحریمها نیز حریف آن نمیشود.