بورس کالا چند کارکرد مهم دارد که نخست، بحث کشف قیمت است. یعنی با تحقق سازوکار بازار در بورس و وارد شدن درخواست های خرید و فروش به سامانه بورس کالا، برآیند کشف قیمت صورت می گیرد لذا کشف قیمت کالاها موضوع مهمی است که معمولا دولت ها از شناسایی آن عاجزند.مقوله مهمی دیگر بورس کالا، رشد شفافیت است؛ یعنی در بورس کالا به طور شفاف مشخص است که محصول در چه زمانی، توسط چه کسی و به چه میزان و با چه قیمتی خریداری می شود ضمن اینکه بورس کالا موجب افزایش نظارت و شفافیت و بهبود کانال های توزیع می شود.یکی از کارکردهای مفید بورس کالا بهبود نقدینگی شرکت های تولیدی است آمارها نشان می دهد که با قیمت گذاری دستوری که دولت ها در حوزه های مختلف انجام داده اند، وضعیت شرکت های تولیدی در این حوزه نامناسب است و دولت با قیمت گذاری دستوری نه تنها آنها را زیان ده و ورشکسته کرده بلکه بسیاری از این شرکت ها با کمبود نقدینگی و نیاز به بازارهای مالی برای اخذ تسهیلات و البته افزایش نرخ بهره مواجه شده اند و این شرکتها عمدتا شرکتهایی هستند که واگذار شده اند و در بازار سرمایه سهامدار دارند و این سهامداران به میزان آورده شان مالک شرکت هستند؛ اما با این رویه سرمایه آنها سوخت می شود.
لذا باید گفت یکی از ساز و کارهای افزایش شفافیت و بهبود توزیع کالا در کشور، بورس کالا است و زیر ساخت های قانونی در این خصوص نیز وجود دارد به طوری در قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی و همچنین قوانین بودجه سنواتی به طور مشخص عبارت بورس کالا استفاده و عنوان شده تا دولت و مجریان و فعالان بازار از این سازوکار استفاده کنند.باید سعی کنیم بورس کالا را به سمت بازاری شدن سوق دهیم یعنی به میزان کافی عرضه و تقاضا وارد بورس شود، زیرا هر چقدر برای متقاضیان و عرضه کنندگان مانع و محدودیت قرار دهیم، جنس بازاری بودن کاهش می یابد اتفاقی که به عنوان مثال بر سر عرضه خودرو در بورس کالا به وقوع پیوست و حجم کمی از عرضه ها وارد این حوزه شد. لذا باید به سمت بازاری شدن حرکت کنیم تا در این صورت نارسایی های که ایجاد می شود کاهش یابد.
سیاست گذار باید تکلیف خودش را مشخص کند، آیا از بورس کالا توقع کاهش قیمت یک کالا را دارد یا می خواهد با شفافیت مبادلات، رانت را حذف و کشف عادلانه قیمت را به گونه ای که منافع تولیدکننده و مصرف کننده برآورده شود، پیش رود؛ اگر گزینه دوم هدف سیاست گذار است، بورس کالا گزینه مناسبی است اما تغییر قیمت یک کالا به نرخ دلخواه در ذات بورس نمی گنجد. از سوی دیگر آنچه که سیاست گذار و تصمیم گیران باید به آن عنایت کند بحث تولید است یعنی توجه کنند، تصمیمی که در خصوص یک بازار گرفته می شود به کجا آسیب می زند اگر آن تصمیم به نظام تولیدی و صنعت آسیب می زند قطعا تصمیم اشتباهی است.
