سال زراعی پر تنش

0
73

فاطمه امیر احمدی روزنامه نگار: گروه اقتصادی: گندم در سال زراعی 1402-1401 یکی از سالهای پرتنش خود را پشت سر گذاشت که این تنش همچنان برای سال زراعی جدید ادامه دارد. قیمت 32 قلم کالای اساسی از جمله گندم در شورای قیمت گذاری و اتخاذ سیاستهای حمایتی محصولات اساسی کشاورزی از سوی 9 عضو این شورا تعیین و از سوی رئیس شورا که بر عهده وزیر جهاد کشاورزی است، ابلاغ میشود.

نرخ گندم به عنوان یک محصول استراتژیک مبنای قیمت گذاری سایر کالاهای اساسی است. در سال زراعی 1402-1401 به دلیل جهش قیمتی که دلار داشت و افزایش قیمت خدمات، گندم کاران در بهمن سال گذشته تجدیدنظر در قیمت خرید تضمینی گندم را مطرح کردند. این درخواست تا ماه‌ها پاسخ داده نشد زیرا در بودجه سالانه اعتبار خرید تضمینی محصولات از پیش مشخص‌شده بوده و هر گونه تغییری چالش‌هایی را در تأمین منابع مالی برای دولت به همراه خواهد داشت.

پس از 4 ماه مذاکره با نمایندگان خانه ملت، معاون اول رئیس جمهوری و در نهایت دادخواهی به رهبری 16 اردیبهشت، قیمت گندم تجدیدنظر شده و به هر کیلو 15 هزار تومان رسید. به این ترتیب قیمت پایه گندم از 11 هزار تومان در هر کیلو به 13 هزار تومان رسیده و 2 هزار تومان جایزه تحویل گندم نیز به آن اضافه شد. عدد ابلاغ شده از سوی سرپرست وقت وزارت جهاد کشاورزی رضایت گندم کاران را تأمین نکرد زیرا درخواست آنها عددی بالاتر از 17 هزار تومان بود.

به طور قطع افزایش یکباره قیمت، پیامدهایی را به دنبال خواهد داشت که سیاست گذاران دولتی را وا می‌دارد تا با احتیاط بیشتری تصمیم‌گیری کنند. تغییر نرخ خرید تضمینی گندم از 13 به 15 هزار تومان سبب شد تا همچنان مطالبات گندم کاران با تأخیر انجام شود به طوری که بر اساس قول‌های داده شده قرار است تا پایان مهر با گندم کاران تسویه شود؛ البته ممکن است این تسویه با قیمت پایه باشد و باقی مطالبات باز هم به زمان بیشتری نیاز داشته باشد.

تأخیر از تعیین قیمت تا ابلاغ آن

تعیین قیمت این محصول پایه برای سال زراعی جدید 1403-1402 دوباره با مناقشاتی همراه بود. بنیاد ملی گندم کاران اعلام کرد با توجه به آنالیز قیمتی‌ها نرخ تمام شده هر کیلو گندم حدود 21 هزار تومان خواهد بود. در ادامه این رایزنی‌ها برخی به عدد بالاتر از 25 هزار تومان اشاره می‌کردند که به طور قطع از سوی اعضای دولتی شورای قیمت گذاری محصولات کشاورزی مورد پذیرش واقع نمی‌شد.

تعیین قیمت محصولات کشاورزی باید پیش از آغاز سال زراعی جدید یعنی مهر ماه باشد تا کشاورزان بتوانند نسبت به کشت جدید برنامه‌ریزی داشته باشند. با توجه به چالش‌های به وجود آمده در حوزه قیمت گندم و نیز تغییر وزیر جهاد کشاورزی و نیز سرپرست آن، در نهایت قرار شد جلسه تعیین نرخ 32 قلم کالای اساسی در مرداد برگزار شود. به توافق نرسیدن اعضا شورا بر سر قیمت گندم سبب شد تا جلسات با تأخیر برگزار و تعیین نهایی قیمت به جلسه بعد موکول شود.

جلسه چهارشنبه 22 شهریور شورای قیمت گذاری محصولات اساسی سرنوشت قیمتی 32 کالای اساسی را تعیین کرد. بر اساس قانون این قیمت باید در مدت یک هفته از سوی رئیس شورا یعنی وزیر جهاد کشاورزی اعلام رسمی و ابلاغ شود. مساله تأمین اعتبارات لازم دوباره ابلاغ نرخ جدید خرید تضمینی گندم را با تأخیر همراه کرده است.

بار مالی آرد نانوایان برای دولت

به گفته کارشناسان افزایش هر 1, 000 تومان قیمت گندم 8 هزار میلیارد تومان بار مالی برای دولت در راستای تأمین یارانه آرد به دنبال خواهد داشت. در حال حاضر که قیمت گندم 15 هزار تومان است آرد یارانه‌ای که در اختیار نانوایی‌های کشور قرار می‌گیرد آرد نوع اول، گندم آن 665 تومان بوده که با توجه به سبوس‌گیری آن قیمت آرد به دست آمده از این نوع گندم بین 810 تا 820 تومان متغیر است. قیمت آرد با سبوس 12 درصد هر کیلو 810، با 15 درصد 815 و با 18 درصد 820 تومان است. قیمت گندم آرد نوع دوم هر کیلو 900 تومان بوده که آرد به دست آمده از آن برای نانوایان بین 1240 تا 1.250 تومان است.

پیشبینیهای درست و غلط

محمدعلی نیکبخت، وزیر جهاد کشاورزی و رئیس شورا در مراسم آغاز سال زراعی جدید طرح جهش تولید در دیمزارها در پاسخ به پرسش خبرنگاران گفت، حداکثر تا اوایل هفته آینده قیمت جدید خرید تضمینی گندم ابلاغ خواهد شد.

بر اساس گفت و گویی که اعضای بخش خصوصی شورای قیمت گذاری محصولات کشاورزی با خبرنگار مهر داشتند عنوان شد با تمام کش‌وقوس‌ها و تأکیدی که نمایندگان کشاورزان و گندم کاران داشتند در نهایت قیمت جدید خرید تضمینی گندم 19.500 تومان تعیین شد.

به نظر می‌رسد تعلل در اعلام رسمی قیمت خرید تضمینی به دلیل چالش‌ها در تأمین اعتبارات باشد زیرا در بودجه 1401 منابع مالی برای خرید حدود 8 میلیون تن گندم پیش بینی شده بود در حالی که این رقم به بیش از 10 میلیون تن رسید؛ علاوه بر اینکه قیمت خرید تضمینی از 13 هزار تومان در هر کیلو به 15 هزار تومان تغییر یافت.

شاهپور علایی مقدم، معاون پیشین برنامه‌ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی درباره وضعیت تعیین قیمت جدید گندم در سال زراعی 1402-1401 پیش تر به مهر گفته بود، عمده مشکل در تغییر قیمت گندم پیش از سال زراعی جدید به تأمین منابع اعتباری بر می‌گردد که باید در بودجه 1402 دیده شود. درخواست افزایش قیمت زودتر از زمان موعد و سال زراعی جدید ضروری می‌کند تا یک متمم به لایحه بودجه 1402 افزوده و به تصویب نمایندگان مجلس شورای اسلامی برسد.

دولت و مشکلات تأمین مالی

بر اساس تبصره 2 قانون خرید تضمینی گندم، دولت موظف است تا 24 ساعت پس از تحویل گندم مبلغ آن را پرداخت کند. همچنین بر اساس تبصره 3 این قانون در صورت تأخیر در پرداخت، دولت باید بر اساس نرخ سود میان مدت اعلام شده از سوی بانک جریمه دیرکرد به گندم کاران بپردازد. تغییر قیمت از 13 به 19 هزار و 500 تومان در کمتر از یک سال بار مالی زیادی برای دولت دارد و باید اعتبارات آن از محلی تأمین شود.

 

 

ارسال دیدگاه

لطفا نظر خود را وارد کنید
لطفا نام خود را اینجا وارد کنید