غلامرضا شریعتی کارشناس انرژی
لزوم نقش آفرینی ایران در منطقه در حوزه انرژی
يک اتحاد و همکاري‌هاي چندجانبه در حوزه انرژي با مديريت ترکيه در منطقه در حال رخ دادن است و اين کشور عليرغم اينکه منابع نفتي و گازي در اختيار ندارد برنامه‌هايي را در دست اجرا دارد که بتواند صادرکننده منابع انرژي به تمام دنيا باشد.يکي از موضوعاتي که ترکيه پيگيري مي‌کند امکان انتقال گاز روسيه، […]
يک اتحاد و همکاري‌هاي چندجانبه در حوزه انرژي با مديريت ترکيه در منطقه در حال رخ دادن است و اين کشور عليرغم اينکه منابع نفتي و گازي در اختيار ندارد برنامه‌هايي را در دست اجرا دارد که بتواند صادرکننده منابع انرژي به تمام دنيا باشد.يکي از موضوعاتي که ترکيه پيگيري مي‌کند امکان انتقال گاز روسيه، آذربايجان، ترکمنستان و قزاقستان از خاک خودش به کشورهاي اروپايي است. در اين خصوص شاهديم خط انتقال زنگزور و يا ترانس‌خزر را اجرا و نفت و گاز حوزه خزر را از طريق آذربايجان به زنگزور-نخجوان-ترکيه و سپس تا ساير نقاط دنيا انتقال دهد، اين موافقتنامه در حال اجرايي شدن است و فقط مسئله حقوقي و سياسي زنگزور باقي مانده که هنوز با ارمنستان به راهکاري نرسيده‌اند، اگر موضوع ارمنستان حل شود خط اجرايي مي‌شود.در بحث عراق نيز شاهديم، قراردادي ترکيه با اين کشور منعقد کرده که بتواند نفت قزاقستان، ترکمنستان را از آذربايجان به ترکيه و از اين کشور به کرکوک و در نهايت به بندر بصره انتقال دهد يعني ترکيه به جاي ايران از مسير عراق استفاده کند و تفاهمنامه‌اي با ترکيه امضا مي‌کند و به اين صورت که نفت و گازي که ترکيه از منابع مختلف دريافت مي‌کند از خط لوله‌اي که قرار است از ترکيه به عراق احداث و به درياي خزر وصل شود، به ساير نقاط انتقال داده شود. درواقع اين يک سناريوي جديدي است که ايران را از معادلات انرژي منطقه کنار بگذارند، اين مسئله مهمي است و ما بايد در اين رابطه اقدامات لازم را انجام دهيم.
ما اکنون بايد بتوانيم در تعاملات انرژي منطقه نقش‌آفريني کنيم اما مشکلي که داريم بحث تحريم‌ها است که ما را از هرگونه ارتباطات انرژي با شرکت‌هاي بين‌المللي محروم کرده و باعث شده کشوري مثل ترکيه و حتي عراق از آن استفاده کنند و به بهانه تحريم ايران بتوانند با کشورهاي ديگر قرارداد منعقد کنند و درواقع در تحريم‌هاي ايران کشورهايي مثل ترکيه بيشترين سود را مي‌برند چون ايران که بهترين موقعيت ژئوپليتيک منطقه‌اي را به لحاظ امنيت و تأمين انرژي داراست در صحنه حضور ندارد. اما ترکيه سعي مي‌کند اين توانمندي‌ها را به بهانه تحريم تحت‌الشعاع قرار دهد و طرف‌هاي سنتي ايران را به سمت خود جذب کند.خط لوله‌اي که قرار بود از ايران به خليج‌فارس برود اکنون از بصره در حال احداث است و اين درواقع نشان مي‌دهد ايران از مسير جدا شده، همچنين يک خط انرژي هم از هندوستان، امارات، قطر و عربستان در جنوب ايران را دور مي‌زند، بعبارت ديگر از شمال زنگزور و از جنوب خط هندوستان و از غرب هم خط لوله عراق اجرايي مي‌شود. در واقع از ايران هيچ خط لوله بين‌المللي و مشارکتي عبور نمي‌کند و اين در بلندمدت به زيان ما خواهد بود.
